علائم بالینی

علائم بالینی آبله مرغان بعد از طی دوره نهفتگی 10 تا 21 روزه با علائم شبیه به آنفولانزا مثل تب خفیف، درد شکم، گلودرد، سردرد یا احساس بی حالی آغاز می‌شود. بعد از 1 تا 2 روز ضایعات پوستی به نام وزیکول به شکل جوش‌های ریز و حاوی مایع به رنگ قرمز و شدیداً خارش دار، معمولاً در شکم، پشت و یا صورت ایجاد می‌شود و سپس به تمام نقاط بدن از جمله پوست سر، دهان، بینی، گوش‌ها و اندام‌های تناسلی گسترش می‌یابد.
گاهی دیواره وزیکول‌ها در اثر خاراندن و یا به‌صورت خود به خودی پاره شده و زخم ایجاد می‌شود. جای این زخم‌ها بعداً به‌صورت لکه‌های کوچک قهوه‌ای باقی می‌ماند. وزیکول‌های آبله مرغان در عرض 7 روز خشک شده و دلمه می‌بندد. در کودکان خردسال اغلب علائم بیماری خفیف‌تر است و وزیکول‌های کمتری نسبت به کودکان بزرگتر و بزرگسالان ایجاد می‌شود. معمولاً آبله مرغان یک بیماری در حد متوسط است. اما برخی از نوزادان، نوجوانان و بزرگسالان که نقص سیستم ایمنی دارند فرم شدید بیماری را تجربه می‌کنند.
 

عوارض

عوارض آبله مرغان شامل عفونت باکتریایی پوست (شایع‌ترین عارضه)، درگیری ریه، مفاصل و استخوان‌ها، و حتی مغز از عوارض این بیماری هستند. پس از ابتلا به آبله مرغان، ویروس می‌تواند در سلول‌های عصبی در نزدیکی نخاع غیرفعال باقی بماند و بعدها فعال شود که در نتیجه به بیماری زونا منجر می‌شود.
 

مسری بودن

آبله مرغان بسیار مسری است. از حدود دو روز قبل از ظاهر شدن وزیکول‌ها تا زمانی که همه آن‌ها خشک شوند بیماری مسری است. بنابراین کودکی که آبله مرغان گرفته باید حدود یک هفته به مدرسه نرود و در خانه استراحت کند تا زمانی که همه تاول‌ها خشک شود.
 

کمک برای پیشگیری از گسترش ویروس

اول مطمئن شوید که آیا بچه‌ها دست‌هایشان را به طور کامل می‌شویند، به ویژه قبل از غذا خوردن و بعد از حمام کردن. تا آنجا که ممکن است کودکی را که مبتلا به آبله مرغان است از خواهر و برادر خود که تا به حال آبله مرغان نگرفته و واکسن آبله مرغان نزده‌اند دور نگه دارید.
 

آبله مرغان و بارداری

زنان باردار و کسانی که نقص سیستم ایمنی دارند نباید در تماس با فرد مبتلا به آبله مرغان قرار گیرند. اگر یک زن باردار در گذشته آبله مرغان نگرفته نباید در نزدیکی فرد مبتلا به آبله مرغان قرار گیرد، چون خطر سرایت بیماری به او و جنینش بسیار بالا است. (به خصوص در 20 هفته اول بارداری) که جنین ممکن است در معرض خطر ابتلا به نواقص آبله مرغان مادرزادی قرار گیرد. اگر زن باردار 5 روز قبل تا 2 روز بعد از زایمان آبله مرغان بگیرد، نوزاد تازه متولد شده او نیز در معرض خطر ابتلا قرار می‌گیرد. اگر مادر در دوران بارداری به زونا مبتلا شود، هیچ خطری برای جنین او وجود ندارد.
 

پیشگیری

1) واکسن: برای تمام بچه‌های 1 تا 12 سال که آبله مرغان نگرفته‌اند و بزرگسالانی که سرونگاتیو هستند در 2 نوبت توصیه می‌شود. بچه‌ها باید نوبت اول واکسن آبله مرغان را در سنین 12 تا 15 ماهگی و نوبت یادآوری را در 4 تا 6 سالگی دریافت کنند. بچه‌های سالم که آبله مرغان گرفته‌اند نیازی به تزریق واکسن ندارند و آن‌ها مادام‌العمر در برابر این بیماری مصونیت دارند.
2) ایمونوگلوبولین: به کسانی که در معرض خطر شدیدتری هستند مانند: نوزادانی که مادران آن‌ها در دوره بارداری آبله مرغان گرفته‌اند، بیماران مبتلا به لوسمی و یا دارای نقص سیستم دفاعی، کسانی که داروهایی مصرف می‌کنند که سیستم دفاعی آن‌ها را ضعیف نگه می‌دارد، در صورت ابتلا به آبله مرغان باید ظرف 4 روز ایمونوگلوبولین آبله مرغان دریافت کنند.
 

درمان

1) استحمام روزانه جهت پیشگیری از عفونت ضایعات پوستی
2) کوتاه کردن ناخن‌ها جهت پیشگیری از عفونت ضایعات پوستی
3) استفاده از داروهای ضد خارش مثل آنتی هیستامین و یا سیتریزین (لتیزین)
4) عدم استفاده از آسپرین در افراد زیر 20 سال زیرا خطر سندرم رأی دارد.
5) برای رفع تب و درد از استامینوفن استفاده شود (اکتوفن)
6) چون ویروس باعث آبله مرغان می‌شود بنابراین پزشک، آنتی بیوتیک تجویز نمی‌کند. اما اگر وزیکول‌ها توسط باکتری آلوده شود ممکن است آنتی بیوتیک لازم باشد.
7) استفاده از آسیکلوویر برای بیماران بالای 15 سال.

 منبع: مجله سلام سلامت - دکتر آرش حاجیان، متخصص بیماری‌های داخلی