مسابقه حدیث چهاردهم
حدیث چهاردهم
سخنران: حجت الإسلام والمسلمین شیخ محمد عسکرپور
موضوع سخنرانی: دورو نباشیم
بسم الله الرحمن الرحیم
« ثَلَاثٌ مَنْ كُنَّ فِيهِ فَهُوَ وإِنْ صَامَ وصَلَّى: مَنْ إِذَا حَدَّثَ كَذَبَ وإِذَا وَعَدَ أَخْلَفَ وإِذَا اؤْتُمِنَ خَانَ.»
امام صادق علیه الصلاة و السلام در این روایت زیبا و سودمند ــ‌مخصوصاً در جامعه‌ی کنونی ما‌ــ نشانه‌های انسان منافق را بیان می‌کند. به فرموده‌ی حضرت، اگر سه خصوصیت در شخصی باشند منافق است، و إن صام و صلی، حتی اگر روزه بگیرد و نماز بخواند:
1. من اذا حدث کذب: کسی که وقتی حرف می‌زند دروغ می‌گوید.
2. واذا وعد اخلف: و وقتی وعده می‌دهد خلف وعده می‌کند.
3. واذا ائتمن خان: و وقتی امانتی به او می‌سپارند خیانت می‌کند.
اگر این سه ویژگی در کسی بود بدانید که منافق است. اما چرا؟ چرا این‌ها نشانه‌های نفاق هستند؟
اول: دروغ یعنی چه؟ دروغگو دنبال نابودی واقعیت است، یعنی می‌خواهد چیزی غیر از واقعیت خارجی عرضه کند. بنابراین، چنین فردی دوروست و نفاق هم همان دورویی است. دروغگو دو واقعیت می‌سازد: واقعیت خارجی و واقعیتی که خودش در ذهن مخاطبش به وجود می‌آورد؛ و این عین نفاق است.
دوم: خلف وعده. خلف وعده هم دورویی است. وعده می‌دهد ده دقیقه‌ی دیگر برسد، اما ده دقیقه‌اش یک ساعت می‌شود. یعنی درست چیزی را وانمود می‌کند که قرار نیست انجام بدهد. و اذا وعد اخلف، وعده می‌دهد ولی قصدش خلف وعده است. این هم دورویی و عین نفاق است.
سوم: خیانت. امانتی می‌گیرد و قول می‌دهد مراقبش باشد، اما هرگز پای حرفش نمی‌ایستد و به قولش پایبند نیست. این هم همان نفاق است.
دقت کنید که حضرت امام محمد باقر علیه السلام اولیای الهی و شیعیان خود را چگونه توصیف می‌کنند: انّ اولیاء الله و اولیاء رسوله من شیعتنا من إذا قال صدق و اذا وعد وفا و اذا ائتمن ادی.
خصوصیت انسان شیعه ــ‌شیعه‌ی پیامبر و شیعه‌ی اهل بیت‌ــ این است که وقتی حرف می‌زند راست می‌گوید. نمی‌شود کسی بگوید از شیعیان امیرالمؤمنین علیه السلام هستم و در عین حال چنین نباشد. شیعه رو‌راست است؛ یک رو دارد، نه دو رو؛ وقتی حرف می‌زند صادقانه حرف می‌زند؛ واقعیت را نابود نمی‌کند، نمی‌کشد. همچنین، و اذا وعد وفا، شیعه وقتی وعده می‌دهد به آن وفا می‌کند، و اذا ائتمن ادی، و وقتی امانتی می‌پذیرد ادای امانت می‌کند. اگر این‌گونه باشد، باید خودمان را محک بزنیم و ببینیم با آنچه امام باقر علیه السلام می‌فرماید چقدر فاصله داریم. خلف وعده از ویژگی‌های شیعه‌ی پیامبر و شیعه‌ی اهل بیت نیست.
رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم خدمت در روایتی نورانی می‌فرماید من کان یؤمن بالله و الیوم الآخر فلیفی اذا وعد، کسی که به خدا و روز قیامت ایمان داشته باشد باید به وعده‌اش وفا کند.
متأسفانه عوامل تقویت‌کننده‌ی ایمان در بعضی از ما در حال کمرنگ شدن هستند و یکی از اهداف جلسه‌های دینی همین است که این فضایل در آستانه‌ی فراموش شدن را به یاد ما بیاورند.
به امید روزی که همه این فضایل در زندگی و جامعه‌ی ما نمایان باشند.
سوال مرحله چهاردهم مسابقه لحظاتی با احادیث
منافق چه ویژگی‌هایی دارد؟
1. ترک نماز و روزه
2. ترک واجبات و ارتکاب محرمات
3. امر به منکر و نهی از معروف
4. دروغگویی، خیانت در امانت و بدعهدی
