در سال 96 زمزمه‌های اجرای طرح رجیستری گوشی‌های موبایل در ایران دوباره به گوش رسید؛ طرحی که در دهه 80 با شکست مواجه شده بود و دولت وقت نتوانست اجرای آن را ادامه دهد.
این بار نیز بسیاری از مردم و فعالان بازار موبایل اجرای طرح رجیستری را جدی نگرفتند؛ ولی دولت دوازدهم نشان داد در این تصمیم ثابت قدم است و قصد دارد به هر ترتیب جلو قاچاق گوشی‌های موبایل به کشور را بگیرد.
فاز اول طرح رجیستری گوشی‌های موبایل از پاییز 96 به صورت محدود و برای چند برند خاص آغاز شد و ظرف 6 ماه بسیاری از برندهای تولیدکننده گوشی شامل این طرح شدند. سرانجام دولت اعلام کرد از تاریخ 1 اردیبهشت 1397 تمامی گوشی‌های موبایل از هر نوع و برندی مشمول طرح رجیستری می‌شوند و در صورت عدم ثبت نام در این طرح، غیرفعال خواهند شد.
با اینکه هیچ‌کس با هدف اصلی طرح رجیستری که مبارزه با قاچاق کالا و سروسامان دادن به گوشی‌های موبایل عرضه شده در بازار کشور است مخالفتی ندارد، نواقص طرح رجیستری، ابهامات و پیچیدگی‌های آن سبب شده تا بسیاری از نحوه اجرای آن ناراضی باشند. با تمام این حرف‌ها طرح رجیستری گوشی‌های موبایل هم اکنون به صورت کامل در کشور عملیاتی شده است و خریداران و فروشندگان باید به آن تن دهند.
اگر گوشی جدیدی خریداری کرده‌اید و نمی‌دانید چطور باید آن را رجیستر کنید، در ادامه این مطلب روش رجیستر کردن گوشی‌های موبایل را به شما توضیح خواهیم داد تا خودتان بدون دردسر بتوانید این کار را انجام دهید.
سامانه همتا که مخفف سامانه هوشمند مدیریت تجهیزات ارتباطی است با همکاری چند ارگان دولتی از جمله وزارت صعنت، وزارت ارتباطات، ستاد مبارزه با قاچاق کالا، گمرک و اپراتورهای مخابراتی کشور راه‌اندازی شده است.
تمامی خریداران گوشی‌های هوشمند از تاریخ 1 اردیبهشت 1397 ملزم هستند گوشی‌های موبایل خود را در این سامانه ثبت کنند تا در شبکه مخابراتی کشور فعال و قابل استفاده باشد.
ثبت نام در سامانه همتا با استفاده از وب‌سایت، اپلیکیشن، پیامک یا USSD انجام می‌گیرد که در ادامه روش استفاده از هر کدام را شرح می‌دهیم؛ اما پیش از آن باید بدانید چگونه می‌توان اصالت گوشی خود را چک کنید.
نحوه استعلام اصالت گوشی در سامانه همتا
از این پس تمام گوشی‌هایی که به صورت قانونی وارد کشور می‌شوند باید روی جعبه خود برچسبی تحت عنوان «رجیستر شده» داشته باشند که حاوی یک کد رمز یک‌بار مصرف است. پس در زمان خرید گوشی حتما به داشتن این برچسب دقت کنید و در صورت نبود آن از خرید گوشی انصراف دهید.
نکته مهم دیگری که در زمان خرید باید حتما در نظر بگیرید تطبیق شناسه IMEI گوشی با شناسه درج شده روی جعبه دستگاه است. در تمام گوشی‌های موبایل می‌توانید با وارد کردن کد *#06# شناسه IMEI دستگاه را مشاهده کنید و آن را با چیزی که روی جعبه نوشته شده است مقایسه نمایید.
در صورت یکسان بودن شناسه IMEI گوشی و جعبه، باید این شناسه 15 رقمی را به شماره 7777 اس‌ام‌اس کنید و منتظر دریافت نتیجه استعلام اصالت از سامانه همتا باشید. همچنین می‌توانید این کار را در سایت سامانه همتا یا از طریق اپلیکیشن و یا با کد دستوری #7777* نیز انجام دهید.
توجه داشته باشید جواب استعلام اصالت گوشی باید با سرشماره 7777 یا همتا برای شما ارسال شود و شامل مدل گوشی و کارخانه سازنده آن باشد و به ورود قانونی دستگاه اشاره کند.
روش رجیستر کردن و فعالسازی گوشی در سامانه همتا
برای ثبت و فعالسازی گوشی خود در سامانه همتا می‌توانید از طریق سایت همتا، اپلیکیشن همتا یا کد دستوری *7777# اقدام کنید که در همگی روش انجام دادن این کار یکسان است.
فعال کردن گوشی از طریق کد دستوری *7777#
- سیمکارت خود را درون گوشی بگذارید.
- کد دستوری *7777# را وارد کنید.
- عد 2 مربوط به فعالسازی را وارد کنید.
- شناسه 15 رقمی IMEI را وارد کنید.
- شماره سیمکارت درون گوشی را وارد کنید.
- کد فعالسازی که روی جعبه دستگاه درج شده است را وارد نمایید.
- عدد 1 را وارد کنید و منتظر باشید تا پیامک تایید فعالسازی به دست شما برسد.
نحوه فعالسازی گوشی از طریق سایت یا اپلیکیشن همتا تفاوت چندانی با روش بالا ندارد و حتی کمی هم آسان‌تر است. برای فعال کردن گوشی در سایت یا اپلیکیشن همتا باید وارد بخش فعالسازی شوید و شناسه 15 رقمی IMEI، شماره سیمکارت و کد فعالسازی را در آن وارد نمایید تا گوشی شما در شبکه ثبت و فعال شود.
نحوه رجیستر کردن و فعالسازی گوشی‌های دوسیمکارته در سامانه همتا
گوشی‌های دوسیمکارته‌ای که به صورت قانونی وارد کشور شوند نیازی به فعالسازی هر دو سیمکارت ندارند بلکه با فعال کردن یکی از سیمکارت‌ها، سیمکارت دوم نیز به صورت خودکار رجیستر و فعال میشود. با این حال توصیه می‌کنیم هر دو شناسه IMEI را در سامانه همتا چک کنید و در صورتی که یکی از آنها هنوز فعال نشده بود با قرار دادن سیمکارت خود در شکاف دوم اقدام به فعالسازی آن کنید.
نحوه انتقال مالکیت گوشی در سامانه همتا
با اجرای طرح رجیستری، افراد ملزم هستند زمان فروش گوشی خود مالکیت آن را نیز انتقال داده و در سامانه همتا ثبت کنند.
برای انتقال مالکیت گوشی رجیستر شده باید در سامانه همتا (سایت، اپ، کد دستوری) گزینه انتقال مالکیت را انتخاب کنید. سپس IMEI گوشی که قصد فروش آن را دارید وارد نمایید. در مرحله بعد باید شماره تلفن خریدار گوشی را وارد کنید و با فرستادن عدد 1 انتقال مالکیت را تایید نمایید.
در مرحله بعد یک پیامک حاوی کد فعالسازی برای خریدار ارسال میشود. زمانی که خریدار گوشی را تحویل گرفت و سیمکارت خود را وارد کرد باید دوباره در سامانه همتا گوشی را با شماره خود فعال کند که برای این کار به کد ارسال شده نیاز خواهد داشت.
نحوه رجیستر کردن و فعالسازی گوشی‌های مسافرتی در سامانه همتا
با اجرای طرح رجیستری افرادی که به عنوان مسافر به ایران سفر می‌کنند و قصد اقامت بیش از 30 روز در کشور را دارند ملزم هستند تا گوشی موبایل خود را در سامانه همتا ثبت کنند و عوارض گمرکی آن را بر اساس مدل و قیمت گوشی بپردازند.
این دسته از مسافران از زمان ورود به کشور 30 روز فرصت دارند تا با مراجعه به سامانه همتا و ثبت نام در آن، وارد بخش گوشی مسافرتی شوند و اطلاعات گوشی موبایل خود را به همراه اطلاعات شخصی‌شان ثبت نمایند. در غیراینصورت پس از گذشت 30 روز دسترسی آنها به شبکه مخابراتی کشور قطع خواهد شد.
