تقوا، سلاح مبلغ در حکومت بر دل‌هاست
کار طلبه‌ها به‌خصوص مبلغین از نظر قرآن، کار انبیاست، کار مقدس است و مقدس‌تر از این، کاری نداریم؛ چنان‌چه از نظر پاداش معنوی هم پاداشی بالاتر از تبلیغ یا تحصیل علم و تدریس نداریم. امر تبلیغ در نظر مردم جامعه هم فوق‌العاده تقدس دارد و تقدسش پیش مردم مقدم بر همه تقدس‌هاست.
کار طلبه‌ها به‌خصوص مبلغین از نظر قرآن، کار انبیاست، کار مقدس است و مقدس‌تر از این، کاری نداریم؛ چنان‌چه از نظر پاداش معنوی هم پاداشی بالاتر از تبلیغ یا تحصیل علم و تدریس نداریم. امر تبلیغ در نظر مردم جامعه هم فوق‌العاده تقدس دارد و تقدسش پیش مردم مقدم بر همه تقدس‌هاست.
اگر ما مطلبی برای تقدس کارمان نداشته باشیم جز این آیه شریفه که می‌فرماید: «من احیاها فکانّما احیا الناس جمیعاً»؛ (مائده/32) کافی است. امام صادق علیه‌السلام آیه شریفه را این‌طور معنا می‌فرمایند: که اگر بتوانیم یک نفر را بسازیم اگر بتوانیم آن حالت انحرافی را از یک کسی بگیریم مثل این است که جهان را زنده کرده‌ایم. اگر یک نفر در شرف مرگ باشد و شما او را از مرگ نجات بدهید، یک خاطره شیرینی می‌شود برای شما و اگر روزی از شما بخواهند که یک خاطره شیرین خودت را نقل کن، همان خاطره نجات دادن آن فرد را از مرگ یادآور می‌شوی. بنابراین امر تبلیغ مهم و مقدس است و شما اهتمام ویژه‌ای برای آن در نظر داشته باشید. ان‌شاءالله
▪ شرایط تبلیغ
این تبلیغ شرایط دارد و این شرایط را همه‌مان باید مراعات کنیم. اگر یکی یا بعضی از این شرایط نباشد، ضررش بیش از نفعش است. برای این‌که اگر ما خدای نکرده یک کسی را منحرف کنیم ابهت اسلام و تقدسات دین را از دل او زائل کردیم. قرآن می‌فرماید گناهش مثل این است که جهان را کشته باشیم. «من قتل نفساً بغیر نفس أو فساد فی الارض فکانّما قتل الناس جمیعاً». (مائده/32)
▪ علم، شرط اول تبلیغ
شرط اولی که ما طلبه‌ها در تبلیغ باید داشته باشیم علم است. مراد از علم در این‌جا، فقه و اصول نیست بلکه منظور این است که بر معارف اسلامی تسلط کافی داشته باشد، تسلط بر علم کلام داشته باشد تا منبرش پرمحتوا باشد. تبلیغ ما مربوط به یک صنف خاصی نیست و لذا باید از یک ساعت صحبت شما همه استفاده کنند و این مطالعه می‌خواهد. من از شما تقاضا دارم که بی‌مطالعه منبر نروید. اگر انسان بخواهد صحبتش مثل باغی باشد که از میوه آن همه استفاده کنند، نیاز به مطالعه دارد، گفته‌ها بررسی و از منابع معتبر گرفته شود. از این‌که نعوذبالله یک ساعت سر مردم را گرم کند، بپرهیزد و باید عقل و دل مردم را گرم کند و این کار و تلاش می‌خواهد.
▪ تقوا شرط دوم تبلیغ
شرط دوم برای تبلیغ، تقواست همه ما باید به این آیه شریفه توجه داشته باشیم: «لم تقولون ما لا تفعلون»؛ «کبر مقتاً عندالله أن تقولوا ما لا تفعلون»؛ گناه بزرگی است که یک مبلغ تقوا نداشته باشد. لسان آیات و روایات به ما می‌گوید باید آن‌چه داریم را منتشر کنیم، اما شرطش این است که خودمان عامل باشیم. اگر تقوا باشد کلام اثر خاصی دارد، اگر تقوا باشد شما عزیزان حکومت بر دل دارید و ما طلبه‌ها تا حکومت بر دل‌ها پیدا نکنیم، نمی‌توانیم در کار تبلیغ موفق باشیم، تحمیل و زور و امثال این‌ها اسلحه ما نیست، اسلحه ما حکومت بر دل‌هاست و اگر بخواهیم چنین حکومتی داشته باشیم باید متقی باشیم. آیه شریفه دارد که «إن الذین آمنوا و عملوا الصالحات سیجعل لهم الرحمن ودّاً»؛ در روایت آمده که «من اراد عزّاً بلا عشیرة و هیبة بلا سلطان فلیخرج عن ذل معصیة الله الی عز طاعته»؛ یعنی اگر می‌خواهی خودت و کلامت در دل مردم عزیز باشد، باید لباس ذلت معصیت کنده و لباس عزت تقوا پوشیده بشود که در این صورت کار درست می‌شود.
▪ عقل اجتماعی، شرط سوم تبلیغ
شرط سوم؛ عقل است و مراد از عقلی که این‌جا می‌گوییم آن عقل فلسفی نیست که میوه‌اش فکر است بلکه مراد عقل اجتماعی است. معنای عقل اجتماعی هم این است که فرد علاوه بر این‌که حرف خوب می‌زند، خوب هم حرف بزند، حرف بجا بزند. در هر مجلسی مواظبت کند که چه باید بگوید و قبل از گفتن باید فکر کند. فرق عاقل و احمق همین است که عاقل اول فکر می‌کند بعد می‌گوید ولی احمق اول می‌گوید بعد فکر می‌کند و به ضررش ملتفت می‌شود.
ما وقتی می‌خواهیم چیزی را بگوییم باید ببینیم از این جمله چه کسی (دوست یا دشمن) استفاده می‌کند، اگر دشمن از این جمله استفاده می‌برد، نباید گفته شود ولی اگر برای دوستان مفید و برای دشمنان مضر است، بگوییم. در مجالس خصوصی یا عمومی روی منبر مواظب زبانتان باشید، مبادا حلقوم یک مبلغ بلندگوی آمریکا و اسرائیل باشد.
▪ ارتقا سطح معنوی و رقت قلب مردم، شرط چهارم تبلیغ
ایام تبلیغی؛ مثل ماه رمضان یا محرم مردم را با خدا و با معنویت بار بیاورید. معلوم است که خود شما رابطه با خدا دارید، معلوم است که خود شما قرآن و دعا زیاد می‌خوانید، لکن سعی کنید مردم هم این‌طور باشند. دعا و قرآن خواندن و رابطه با خدا، رقت قلب می‌آورد و اگر شما بتوانید در اوایل تبلیغ خود، این حالت را در مردم ایجاد کنید در ادامه تبلیغ بهتر می‌توانید کار خودتان را دنبال کنید وگرنه با سنگ‌دلی و بدون رقت قلب کار تبلیغ بی‌اثر است. بنابراین در مجالس به قرآن خواندن و خواندن دعا خیلی اهمیت بدهید. این دعاها کارخانه آدم‌سازی است.
منبع: وبسایت افق حوزه
