در دوران بارداری بدون تجویز پزشک متخصص زنان نباید هیچ دارویی مصرف شود. برخی بانوان باردار به مصرف فرآورده های دارویی گیاهی برای رفع انواع عارضه های جسمی خود میپردازند. در ادامه به صحبت های دکتر صفایی متخصص زنان در این رابطه دقت کنید.
بسیاری از خانم‌های باردار درباره مصرف داروهایی مانند قرص‌های سرماخوردگی، استامینوفن و انواع مسکن‌ها، شربت‌های گیاهی موجود در داروخانه‌ها یا داروهای گیاهی که در عطاری‌ها به فروش می‌رسند، دچار شک و شبهه هستند و دقیقاً نمی‌دانند از چه داروهایی می‌توانند در این دوران با آسودگی خیال استفاده کنند. دکتر نازنین صفایی، جراح و متخصص زنان و زایمان درباره زوایای استفاده از دارو هنگام بارداری توضیحاتی داده که توصیه می‌کنیم خانم‌هایی که تصمیم به باردار شدن دارند یا در حال سپری کردن این دوران هستند حتماً مطالعه کنند.
دکترصفایی می‌گوید: خانم‌های باردار زمان سرماخوردگی ممنوعیت قطعی برای استفاده از دارو حتی تحت عنوان آنتی بیوتیک یا تب بر ندارند و در مواقعی بر اساس شرایط بیمار ممکن است آنتی بیوتیکی در طول دوران بارداری تجویز کنیم، یعنی در حالتی که مادر مبتلا به بیماری خاصی باشد که سبب شود عوارض سنگینی به او و جنین وارد شود، پزشک معالج آنتی بیوتیکی تجویز می‌کند تا میزان عوارض را به‌حداقل ممکن برساند، در نتیجه می‌توانم به صراحت بگویم که ممنوعیت کلی برای استفاده از داروهای آنتی بیوتیکی در طول دوران بارداری وجود ندارد ولی مسلماً اینکه چه نوع آنتی بیوتیکی و به چه مقداری استفاده شود اهمیت بالایی دارد، نوع دارو را هم پزشک متخصص زنانی که خانم باردار زیر نظر اوست تجویز می‌کند. او در زمینه مصرف تب برها هم معتقد است: نمی‌توانیم یک داروی خاص برای قطع شدن تب برای همه تجویز کنیم بلکه با معاینه و پیدا کردن منبع و علت تب، داروی تب بر باید مصرف شود؛ خوب است بدانید که تب کردن در سه ماهه اول بارداری می‌تواند خطرناک باشد زیرا در این بازه زمانی تب ممکن است روی تشکیل سیستم عصبی جنین تأثیر منفی بگذارد و به اصطلاح نواقص احتمالی عصبی به‌دنبال دارد.بنابراین اگر در طول دوران بارداری دچار بالا رفتن دمای بدن و تب شدید آن را نادیده نگیرید و در سریع‌ترین زمان ممکن با پیدا کردن منشأ آن درصدد رفع آن برآیید. منشأ ویروسی تب با اقدامات ساده و منشأ باکتریایی با استفاده از داروهای آنتی بیوتیکی کم ضرر درمان می‌شوند.
به گفته دکترصفایی داروهای گیاهی که در داروخانه‌ها هم فروخته می‌شود مثلاً شربت آویشن و عسل که خاصیت ضدسرفه دارد، مشکلاتی دارند، مثلاً نمی‌توانیم درباره میزان خطرساز بودن ترکیبات آویشن (نسبت به‌کار رفته گیاه در شربت)، برای جنین نظری قطعی دهیم، مصرف مقداری آویشن در وعده‌های غذایی هیچ خطری برای جنین ندارد ولی تاکنون تحقیق کاملی درباره اثرگذاری شربت‌های گیاهی موجود در بازار روی جنین انجام نشده و بهتر است خانم‌های باردار از مصرف خودسرانه چنین داروهایی خودداری کنند. این متخصص زنان و زایمان در نخستین قدم درمان یک سرماخوردگی ساده را، استراحت، خواب کافی و مصرف مایعات ولرم به مقدار زیاد و بخور ملایم یا سونا و جکوزی می‌داند و ادامه می‌دهد: سنگ بنای درمان سرماخوردگی در همه افراد و خانم‌های باردار مواردی است که به آنها اشاره شد اما علائم دیگری مانند تب یا سرفه‌های طولانی و آزاردهنده یا آنفلوانزا که اتفاقاً در دوران بارداری سخت‌تر نمایان می‌شوند، با تشخیص پزشک بوسیله دارودرمانی رفع می‌شوند، طبق دستورالعمل‌های سازمان بهداشت جهانی چنانچه ماه‌های اول بارداری در فصول سرد سال قرار داشته باشد، باید مادر نسبت به تزریق واکسن آنفلوانزا اقدام کند تا احتمال ابتلا به این بیماری کمتر شود.
او درباره مصرف دارو به صورت اتفاقی در دوران بارداری توضیح می‌دهد: اگر به صورت اتفاقی مادری دارویی استفاده کند یا پس از استفاده از دارو متوجه باردار شدن خود شود، زیاد نگران‌کننده نیست، مصرف یک قرص نمی‌تواند خطر زیادی به‌دنبال داشته باشد تا جایی که سلامت جنین را تهدید کند، داروهای خطرناک در این دوره گستره وسیعی ندارند اما عقل سلیم حکم می‌کند که صلاح نیست هیچ گونه دارویی از جمله آنتی بیوتیک‌ها حتی در افراد عادی خودسرانه مصرف شود. در طول دوران بارداری قطعاً باید ملاحظات بیشتری نسبت به مصرف داروها داشته باشید.
زنان باردار داروی بی‌نسخه بخرند یا نخرند؟
بیشتر داروخانه‌ها برخی داروها را براحتی و بدون نسخه پزشک در اختیار مشتری قرار می‌دهند، سؤال اینجاست که آیا زن باردار هم می‌تواند در صورت لزوم از این طریق دارو تهیه کند؟ دکترصفایی در خاتمه توصیه می‌کند: فارغ از اینکه مصرف خودسرانه دارو می‌تواند عوارض بی شماری به‌دنبال داشد، این عوارض در خانم‌های باردار می‌تواند به مراتب بیشتر باشد، پس در صورت مشاهده علائمی مانند سرفه‌های شدید، تنگی نفس، احساس سنگینی در منطقه قفسه سینه، تب و درد عضلانی شدید بلافاصله به پزشک خود مراجعه کنید. روش‌های پیشگیرانه را هم با دقت رعایت کنید، استفاده از ماسک در هوای آلوده البته با در نظر گرفتن اصول بهداشتی، تزریق واکسن، رعایت فاصله مناسب با افرادی که مبتلا به آنفلوانزا یا سرماخوردگی هستند و استفاده از انواع سبزی‌ها و میوه‌های تازه به‌دلیل داشتن آنتی اکسیدان بالا به افزایش سیستم دفاعی بدن کمک می‌کنند.
ایران
