علمای اسلام نسبت به سایر مردم در دوران غیبت امام مهدی علیه‌السلام وظایف و تکالیف سنگین‌تر و ویژه‌ای دارند. از جمله این وظایف می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
1. وظیفه شناسی و درک موقعیت
پیامبر اکرم صلی‌الله علیه‌وآله می فرماید: «علماء امتی کانبیاء بنی اسرائیل». [1]
علمای امت من همچون پیامبران بنی اسرائیل هستند.
امام علی علیه‌السلام می‌فرماید: «العلماء حکام علی الناس ».[2]
علما، حاکمان و فرمانروایان مردم‌اند.
2. تجهیز به علم و عمل
امام صادق علیه‌السلام می‌فرماید: «چون عالم به علم خویش عمل نکند، اندرزش از دل‌های شنوندگان بلغزد مانند بارانی که از سنگ صاف می‌لغزد». [3]
3. دفاع وحفاظت از دین
امام هادی علیه‌السلام فرمودند: « اگر پس از غیبت امام قائم علیه‌السلام، علمای نبودند که دعوت‌کننده به سوی او و دلالت‌کننده به سوی ایشان باشند و با براهین الاهی از او دفاع نمایند و بندگان مستضعف خدا را از دام ابلیس و اعوانش برهانند و از بند نواصب (دشمنان اهل بیت) رهایی بخشند، همه مردم از دین خدا دست کشیده، مرتد می‌شدند.لکن علما کسانی هستند که زمام قلوب شیعیان ضعیف ما را در دست داشته و مهار می‌کنند، همچون ناخدای کشتی که سکان آن را در دست دارد. این گروه همان شخصیت‌های برتر و افضل در نزد خداوند با عزت و جلال می‌باشند.
4. تعلیم و تبلیغ دین
معاویه‌بن‌عمار می‌گوید: به امام صادق علیه‌السلام عرض کردم: کسی که حدیث شما را روایت می‌کند و آن را در میان مردم پخش می‌نماید و دل‌های آنان و شیعیان شما را با این کار محکم می‌کند و کسی که نمی‌کند اما عابد است. کدام یک از این دو برتر است؟
امام صادق علیه‌السلام فرمود: آنکه حدیث ما را روایت می‌کند و دل‌های شیعیان ما را به این وسیله محکم می‌سازد از هزار عابد برتر است. [5]
معرفی منابع برای مطالعه بیشتر
ــ رسالت اسلامی در عصر غیبت، سید محمد صدر؛
ــ حقوق فراموش‌شده امام زمان، علی کریمی جهرمی؛
ــ انتظاراتن مهدی، سید جواد رضوی؛
ــ وظایف مومنین در عصر غیبت، سید علی حسینی موذن؛
ــ مکیال‌المکارم، سید محمد تقی اصفهانی، ج 2، ص 388؛
پی نوشت‌ها
1. بحارالانوار، علامه مجلسی، ج 2، ص 22.
2. غررالحکم، ص 32.
3. اصول کافی، ترجمه مصطفوی، ج 1، ص 56.
4. الاحتجاج علی اهل اللجاج، ج 2، ص 255.
5. الخصال، شیخ صدوق، ترجمه فهری، ص 3.
