برترینها: برخی مواقع معلمان زیست شناسی مجبورند به دانش آموزان هشدار دهند که برای طبیعت ویژگیهای انسانی قائل نشوند. سلول ها، ویروسها و باکتریها چیزی نمیخواهند. آنها تحت قوانین محرک و واکنش عمل میکنند. حتی حیوانات ازجمله انسانها اغلب از الزامات بیولوژیکی خود پیروی میکنند. اما گاهی، فقط گاهی، وقتی به گونههای دیگر نگاه میکنید، غیرممکن است که ویژگیهای انسانی را به غیرانسانها نسبت ندهید. شاید تعجب کنید که برخی حیوانات میتوانند رمانتیک باشد. در اینجا به مواردی از آنها اشاره میکنیم.
مارماهی گرگی
اگر فکر میکنید آنقدر زشت هستید که کسی با شما ازدواج نمیکند، زندگی عاشقانه مارماهی گرگی میتواند به شما انگیزه دهد. آنها با پوست خاکستری زبر و دانه دانه که سر چاقشان را پوشانده قدیمیترین مردان دریا به شمار میروند که طولشان به ۲.۴ متر میرسد و ظاهرا ترسناک به نظر میرسند. اما درواقع آنها موجودات آرامی هستند که به سمت غواصان کنجکاو شنا میکنند.
اما رفتارشان نسبت به یکدیگر است که آنها را دوست داشتنی میکند. تحقیقات کمی در طبیعت روی آنها انجام شده، اما مارماهیهای گرگی در آکواریوم رفتار رمانتیکی دارند. آنها در ۴ سالگی جفتگیری میکنند و معمولا سه سال بعد برای اولین بار تخمگذاری میکنند. جفتها در شکاف سنگ خانه میسازند؛ و هنگام زایمان، صدها تخم زرد تولید میکنند. نر و ماده به نوبت یکی از بچه هایشان مراقبت میکنند و دیگری برای پیدا کردن غذا میرود. همکاری آنها میتواند تمام عمر، تا ۲۸ سال ادامه داشته باشد.
آلباتروس
آلباتروسها یکی از موجودات این سیاره هستند که زیاد سفر میکنند. بالهای بزرگ آنها میتواند هزاران کیلومتر آنها را همراهی کند، حتی میتوانند زمین را یک دور برای پیدا کردن غذا بچرخند. اما بیشتر آلباتروسها با وجود مسافتهای طولانی که سفر میکنند، برای تولیدمثل به جزیرهای که در آن متولد شدند برمی گردند. حتی اگر برای تولیدمثل بیش از حد جوان باشند، به جزیره برمی گردند و تشریفات پیچیده جفت گیری را با سایر آلباتروسها تمرین میکنند.
وقتی جفت خود را پیدا کردند تا آخر عمر با هم زندگی میکنند. آنها به آرامی تولیدمثل میکند و هربار فقط یک تخم میگذارند. از آنجا که پدر و مادر با هم از هر جوجه مراقبت میکنند، احتمال زنده ماندن فرزندشان تا دوران بزرگسالی بیشتر میشود. آنچه تعهد آلباتروسها را به جفتشان قابل توجه میکند این است که باوجود اینکه چند ماه از جفتشان دور میشوند و سپس دوباره در جزیره به هم میرسند، اما پیوند خود را چند دهه حفظ میکنند.
قلابچهماهی
قلابچه ماهیها تمام عمر با جفتشان میمانند. چون ماهی نر به ماهی ماده هیچ انتخابی در این باره نمیدهد. وقتی ماهیهای ماده آماده جفت گیری هستند، ماده شیمیایی آزاد میکنند که آمادگی آنها را به ماهیهای نر منطقه اعلام میکند. قلابچه ماهی نر بسیار بسیار کوچکتر از ماده است، اما نسبت به اندازه سرش سوراخهای بینی بسیار بزرگی دارد؛ بنابراین هیچ فرصتی را برای جفت گیری از دست نمیدهد.
نزدیک شدن به کسی که چند برابر شماست خطرناک به نظر میرسد، بنابراین ماهی نر تلاش نمیکنند با تمایلش به تبادل dna ماهی ماده را تحت تاثیر قرار دهد و ماهی ماده را گاز میگیرد. گاز عشق قلابچه ماهی یکی از وحشیانهترین رفتارها در طبیعت است. وقتی ماهی ماده را گاز گرفت، گوشت و پوست دو موجود با هم ترکیب میشود. در این حالت ماهی نر انگل جنسی ماهی ماده میشود. به مرور زمان، چشم و بالههای ماهی نر از بین میرود. بدنش از خون ماده تغذیه میکند و در عوض اسپرم تولید میکند. این نزدیکترین رابطهای است که بین زوجها مشاهده شده است.
مرغ کریچساز
در بیشتر گونههای مرغ کریچ ساز، نرها از مادهها رنگارنگتر هستند و از این پرهای زیبا در فصل جفت گیری به خوبی استفاده میکنند. مرغهای کریچ ساز نام خود را از لانههایی میگیرند که نرها برای تحت تاثیر قرار دادن مادهها میسازند. این کریچها مجموعهای از برگها و شاخههای کوچک هستند که نرها خودشان را با آن نشان میدهند. او در اطراف لانه خود اشیای رنگارنگی قرار میدهد و از توت ها، صدفها و برگها برای دکوراسیون استفاده میکنند، اما از محصولات انسانی هم اگر در دسترس باشد استفاده میکند. مرغهای کریچ ساز ماده قبل از اینکه جفت خود را انتخاب کنند از چندین کریچ دیدن میکنند و نری را انتخاب میکنند که بهترین ساخت و ساز و بهترین رقص جفتگیری را انجام داده است. اما وقتی جفتگیری کردند، اغلب مرغهای ماده لانهها را خواهد ساخت و جوجهها را تنهایی بزرگ میکنند. اظهار عشق همیشه یک ازدواج شاد را تضمین نمیکند.
میگوی مانتیس
میگوهای مانتیس موجودات جالبی هستند. برخی از آنها با چنان مشتهای کوبندهای شکار میکنند که حتی حرارت و نور تولید میکند. آنها از این مشتها برای گیج کردن و کشتن طعمه استفاده میکنند. همچنین چشمانی دارند که میتواند رنگهای بیشتری نسبت به انسان ببیند. نرها رنگارنگ ترند که احتمالا به خاطر جذب ماده هاست که با چشمان بزرگ خود این زیبایی را درک میکنند. میگوی مانتیس طاووسی معمولا تک همسر است.
وقتی ماده جفت خود را انتخاب کرد، اسپرم آن را میپذیرد. سپس تخمهای خود را آزاد میکند و تخمها توسط اسپرم بارور میشوند. سپس میگوی ماده تخمها را به پناهگاهش میبرد، از آنها نگهبانی میکند، آنها را تمیز میکند و مطمئن میشود که آب اکسیژن دار دریافت میکنند. پدر نقش محدودی دارد و مادر تا وقتی فرزندانش از تخم بیرون نیامده اند چیزی نمیخورد. با وجود این قصور در انجام وظیفه، جفتها برای همیشه با هم میمانند.
اسبهای دریایی
در دنیای حیوانات، پدرهای کمی به اندازه اسب دریایی در بزرگ کردن فرزندانشان دخالت دارند. قبل از اینکه اسبهای دریایی نر و ماده جفت گیری کنند، چند روز دور هم میرقصند. وقتی یک نر و ماده جفت شدند، اسب دریایی ماده با استفاده از اندامی به نام تخم ریز تخم هایش را در کیسهای مقابل شکم اسب دریایی نر میریزد. در هر بار جفت گیری، تا ۱۵۰۰ تخم انتقال داده میشود. اسب دریایی نر تخمها را نگه میدارد تا زمانی که فرزندانشان به دنیا بیاید. به محض اینکه اسبهای دریایی کوچک از تخم درآمدند، خودکفا میشوند. پدر آنها را از کیسه شکمش بیرون میکند و بلافاصله به دنبال یک اسب دریایی دیگر برای رقصیدن و جفتگیری میگردد.
نوکشاخ بزرگ
نوک شاخ برگ، پرنده بزرگی در جنگلهای جنوب شرقی آسیاست که روابط تک همسری دارد. زندگی خانوادگی نوکشاخ بزرگ است که او را متمایز میکند. نوک شاخهای ماده قبل از انتخاب جفت، حمله نرها به هم با سر را تماشا میکنند تا زمانی که یکی از آنها برنده شود و او را انتخاب کنند. وقتی نمایش قلدری نرها به پایان رسید، جفت عاشق لانه میسازند و به دنبال سوراخی بالای درختان میگردند.
دو پرنده جفت گیری میکنند و مادهها دکوراسیون داخلی منحصربه فرد خود را شروع میکنند. آنها با استفاده از مدفوع خود و جفتشان دیواری میسازند که داخل لانه را پنهان میکند. سپس پشت این دیوار تخم میگذارند و روی آنها میخوابند. یک شکاف کوچک روی دیوار وجود باقی میگذارند که نرها از طریق آن به ماده غذا میرسانند. تا پنج هفته بعد از اینکه جوجهها از تخم درآمدند، پرنده ماده با جوجه هایش پشت دیوار میماند و برای غذا وابسته به همسرش است. سپس لانه را ترک میکند، جوجهها که هنوز برای پرواز آماده نیستند دوباره با استفاده از مدفوعشان دیوار را بالا میبرند. بعد از دو هفته که والدین به جوجهها غذا میدهند دیوارها شکسته خواهد شد.
پوفرفیش
غواصان در سواحل ژاپن طرحهای پیچیدهای در بستر دریا کشف کردند که نمیدانستند که چه چیزی یا چه کسی آنها را ایجاد کرده است. یک دهه بعد مشخص شد که سازندگان این طرحهای ماسهای هندسی ماهیهای پوفرفیش بوده اند. پوفرفیشهای نر تنها ۱۳ سانتیمتر طول دارند با این حال ساختار ماسهای میسازند که ۲.۱ متر قطر دارد؛ و همه این کارها را برای جذب جفت انجام میدهند.
پوفرفیشهای نر با تکان دادن بالههای کوچکشان روی ماسه و کشیدن بینی خود کف دریا این طرحها را ایجاد میکنند. آنها برای تزئینات بیشتر، صدفها را برمی دارند و روی لبهها قرار میدهد. چون این سایت از ماسه تشکیل شده، ماهیهای نر مجبورند مدام آن را ترمیم کنند، چون جزر و مد مدام طرحشان را خراب میکند. همه این تلاشها وقتی نتیجه میدهد که بتوانند توجه یک ماده را جلب کنند. هیچکس نمیداند چه چیزی مادهها را جلب میکنند، اما تلاش ماهیهای نر را نشان میدهد.