در این مطلب خلاصه‌ای از تفاوت‌های دو ارز دیجیتال Bitcoin و Ethereum برای علاقمندان به موضوع ارز‌های دیجیتال آورده شده است.
سال 2017 حقیقتاً سال ارز‌های دیجیتال بود و با وجود اینکه قیمت این ارز‌ها اکنون کاهش یافته است تمایل مردم به خرید و فروش آن‌ها مخصوصاً در ارز‌های پیشرو کاهش نیافته است. دو ارز محبوبBitcoin و Ethereum در سال گذشته شاهد افزایش قیمتی رویایی بودند؛ به ترتیب از زیر 1000 دلار تا نزدیک 20 هزار دلار و زیر 10 دلار تا بیش از 1300 دلار. در ادامه تفاوت‌های این دو ارز را به صورت خلاصه بررسی می‌کنیم.
1 . Bitcoin نسل اول و Ethereum نسل دوم ارز‌های دیجیتال محسوب می‌شوند
بیت‌کوین اولین ارز دیجیتال مهمی بود که توجه مردم را به خود جلب کرد به همین دلیل نسل اول خوانده می‌شود. اتریوم چندسال بعد قدم به بازار گذاشت و بر پایه‌ی بیت‌کوین ایجاد شده است، بنابر‌این می‌توان آن را نسل دوم خواند. هر دوی این ارز‌ها غیرمتمرکز (decentralized) هستند و از تکنولوژی بلاک‌چین (blockchain) استفاده می‌کنند.
در مورد تکنولوژی بلاک چین مطالب زیادی خوانده‌اید اما یک ارز غیرمتمرکز چیست؟
ارز‌های دولتی مانند دلار، یورو و غیره ارز‌های متمرکز محسوب می‌شوند. بدین معنی که بانک‌ها و موسسات مشخصی قوانین مربوط به آن‌ها از جمله ذخایر و ارزش ارز را تعیین می‌کنند. برای مثال دلار آمریکا توسط سازمان چاپ اسکناس و ضرب سکه و با اجازه‌ی کنگره‌ی آمریکا تولید می‌شود. معنای آن این است که ارزش اسکناس دلار موجود در جیب شما توسط دولت ایالات متحده پشتیبانی و تضمین شده است که برپایه‌ی آن فروشنده‌ای که در ازای دلار به شما چیزی می‌فروشد می‌تواند مطمئن باشد که این دلار روز بعد نیز ارزشمند خواهد بود. اگر دولت آمریکا ناگهان سقوط کند دیگر این دلار ارزشی نخواهد داشت زیرا توسط جایی پشتیبانی و حمایت نمی‌شود. از سوی دیگر دولت آمریکا می‌تواند هروقت که مناسب دید با چاپ دلار‌های بیشتر قیمت این ارز را کم و زیاد کند. بعضی از مردم مشکلی با اعتماد به دولت آمریکا ندارند و معتقدند اقتصاد و سیاست‌های مالی آن به اندازه‌ای قابل اطمینان هست که همواره از ارز خود پشتیبانی کند. اما بسته به محلی که در آن زندگی می‌کنید ممکن است مجبور باشید به چیزی که دولت برای شما تعیین می‌کند اعتماد داشته باشید و اگر نخواهید به آن ارز اعتماد کنید به احتمال زیاد باید به محل دیگری مهاجرت کنید.
اما در مورد ارز‌های غیرمتمرکز مانند بیت‌کوین اینگونه نیست. به جای اینکه این ارز‌ها در اختیار یک دولت باشند که هر وقت دلش خواست پول چاپ کند همه‌ی مردم می‌توانند بیت‌کوین استخراج کنند. به جای اعتماد به یک دولت خاص برای پشتیبانی و حفظ قیمت یک ارز، ارزش بیت‌کوین مشتق از شبکه‌ی مردمی است که از آن استفاده می‌کنند. هر شخص درون این شبکه به شخص دیگری متصل است و نقطه‌ی اتکای خاصی وجود ندارد. اگر یک شخص یا گروهی از اشخاص روزی از این شبکه ناپدید شوند ارزش بیت‌کوین تحت تاثیر آن‌ها قرار نخواهد گرفت.
به عقیده‌ی بسیاری ارز‌های غیرمتمرکز یک راه گرفتن قدرت از دست دولت‌ها و اقلیت ثروتمندان جهان و توزیع آن بین تمام مردم است که به دموکراسی و برابری بیشتر در جهان کمک خواهد کرد.
تفاوت دیگر بیت‌کوین و اتریوم این است که در حال حاضر بیت‌کوین به دلیل قیمت بالای آن بیشتر به منظور معامله و سرمایه‌گذاری مورد استفاده قرار می‌گیرد اما اتریوم یک پلتفرم برنامه‌نویسی نیز محسوب می‌شود که می‌توانید بر روی آن اپلیکیشن طراحی کنید که به قرارداد‌های هوشمند (smart contracts) معروف هستند.
تفاوت‌های زیادی در مورد اصول بلاک‌چین در این دو ارز وجود دارند اما مورد مهم دیگری که علاوه بر قرارداد‌های هوشمند می‌توان به آن اشاره کرد هزینه‌ی تراکنش است. هزینه‌های تراکنش اتریوم (که gas خوانده می‌شود) بسته به پیچیدگی پردازش، مقدار پهنای باند استفاده شده و فضای ذخیره‌سازی متفاوت خواهد بود در حالی که در بیت‌کوین هزینه‌های تراکنش تنها بر اساس سایز بلاک (block) خود محاسبه می‌شوند.
2 . حجم سرمایه و میزان انتشار ارز
یک تفاوت دیگر بین بیت‌کوین و اتریوم مربوط به حجم سرمایه و میزان انتشار این ارز‌ها است. حجم سرمایه‌ی بیت‌کوین محدود به 21 میلیون بیت‌کوین است که در حال حاضر حدود 17 میلیون آن منتشر شده است. در حال حاضر اتریوم دارای چنین محدودیتی نیست، بدین معنی که هر سال میزان جدیدی از این ارز منتشر می گردد اما برنامه‌هایی برای توقف انتشار بیشتر آن در آینده وجود دارند. به صورت تئوری هرگاه ذخیره‌ی جدیدی برای یک ارز وجود نداشته باشد باعث می‌شود که قیمت آن افزایش یابد چون منابع باقی‌مانده محدود هستند و استخراج آن با گذشت زمان مشکل‌تر خواهد شد.
3 . رویکرد استخراج ارز یا ماینینگ
یکی از تفاوت‌های مهم بیت‌کوین و اتریوم رویکرد آن‌ها در قبال ماینینگ است. در عین‌حال که هر دو ارز قابل ماینینگ هستند (بر خلاف ریپل که قابل ماینینگ نیست)، اتریوم از اشتباهات بیت‌کوین درس گرفته و تغییرات مهمی را در مدل ماینینگ خود لحاظ کرده است تا از تمرکز ماینینگ تا حد ممکن جلوگیری کند.
الگوریتم ماینینگ اتریوم به گونه‌ای است که نمی‌توان در آن از مدار‌های مخصوص ماینینگ (ASICیا application specific integrated circuit) استفاده کرد که بدین معنیست که شما نمی‌توانید تعداد زیادی از دستگاه‌های ماینینگ نسبتاً ارزان خریداری کرده و منحصرا بر روی ماینینگ تمرکز کنید؛ همانند شرایطی که اکنون در مورد بیت‌کوین وجود دارد. اتریوم می‌تواند بر روی یک GPU یا CPU ماینینگ شود، هرچند در حال حاضر سرمایه‌گذاری مطمئنی محسوب نمی‌گردد زیرا رقابت بسیار زیادی وجود دارد و گرافیک‌های قدرتمند نیز قیمت بالایی دارند.
ثانیاً الگوی ماینینگ اتریوم به گونه‌ای است که همکاری شبکه‌ای برای استخراج ارز یا اصطلاحاً استخر ماینینگ (mining pool) را نفی می‌کند که قدم دیگری در راستای کاهش تمرکز ماینینگ است. به عبارت دیگر شما می‌توانید به تنهایی ماینینگ کنید و همچنان سود ببرید در صورتی که این‌کار در مورد بیت‌کوین تقریباً بی ارزش است.
مورد سوم نیز این است که با وجود اینکه در حال حاضر بیت‌کوین و اتریوم از مکانیزم PoW(Proof of Work یا گواه اثبات کار) برای سود‌دهی به ماینر‌ها استفاده می‌کنند اما اتریوم در حال حرکت به سوی استفاده از مکانیزم PoS (Proof of Stake یا گواه اثبات سهام) تا اواخر سال جاری میلادی است. بر خلاف PoW که فاکتور مورد نظر آن تعدادی بلاک‌های پردازش شده توسط ماینر است که به سود اشخاص و شرکت‌هایی است که تجهیزات ماینینگ گران‌تر و بیشتری دارند، سیستم PoS بر اساس مقدار پول یا سهامی که شخص در شبکه دارد به او سود می‌دهد. به طور خلاصه در PoW هرچه سیستم و تجهیزات قوی‌تری داشته باشید ارز بیشتری استخراج می‌کنید اما در سیستم PoS هرچه پول بیشتری در سیستم داشته باشید ارز بیشتری استخراج می‌کنید .
سخن آخر
مسلماً تفاوت‌های اتریوم و بیت‌کوین دارای جزییاتی بیش از این است اما این توضیحات برای اشخاص تازه‌کار به حد کافی سودمند هستند. این مطلب سعی در تشویق کسی به سرمایه‌گذاری در ارز‌های دیجیتال نداشته و یک مطلب کاملاً آموزشی است. در آخر شما هستید که برای پول خود تصمیم می‌گیرید اما یک نکته را همواره به یاد داشته باشید نه تنها در بازار ارز‌های دیجیتال بلکه در باقی سرمایه‌گذاری‌ها نیز هیچوقت بیشتر از مقداری که می‌توانید ضرر متحمل شوید، سرمایه‌گذاری نکنید.
اتریوم پتانسیل این را دارد که به ارز دیجیتال شماره‌ی یک جهان تبدیل شود اما بیت‌کوین نیز جایگاه خود را محکم‌تر از همیشه خواهد داشت. با وجود اینکه اتریوم از لحاظ تکنولوژی پیشرفته‌تر از بیت‌کوین محسوب می‌گردد اما همچنان نسبت به بیت‌کوین از لحاظ حجم بازار و محبوبیت بسیار عقب‌تر است و اگر بنابر تغییر این موضوع باشد تنها گذشت زمان مشخص خواهد کرد.
