نقاشی کودک با مداد‌شمعی
موارد استفاده‌از مداد‌شمعی از آنچه تصور میشود بیشتر و برای کودکان بسیار لذتبخش است. مدادهای ساخته شده به اندازه معمولی محتاج به کار گرفتن عضلات ظریف انگشت هاست که کودک تسلط کافی بر آنها ندارد و تا حدی احتمال خطر نیز میرود.
کودکانی که تازه شروع به نوشتن کرده اند به ابزاری نیاز دارند که به آسانی و ایمنی در دست قرار گیرند و مورد استفاده واقع شوند. برای کودک یک و نیم تا سه سال مداد‌شمعی‌هایی که در مهد کودک ها استفاده میشود و مراکز معتبر آنها را تولید می کند ، ابزار خوبی برای کارهای هنری دوبعدی است.
مداد شمعی‌باید طوری باشد که کودک بتواند از هر دو سو و نوک آن استفاده کند. مداد‌شمعی خوب باید به اندازه ی کافی محکم باشد که دستخط های اولیه و خشن کودک را تحمل کند.
در آغاز کار با مداد شمعی، بایستی کار را با چند عدد شمعی محدود شروع کرد ، چون اگر مداد شمعی‌های زیادی ( 24 رنگ ) در اختیار کودک قرار دهید ، حواس او را پراکنده می کنید و مانع رشد و پیشرفت او میشوید.
از آنجا که حرکت دست در این مرحله برای کودک لذتبخش است ، باید کاغذهای سفید بزرگی به ابعاد دست کم 24 * 18 در اختیار او قرار دهید تا وی فضای کافی برای حرکات وسیع دست در جهات مختلف داشته باشد.
کاغذها بایستی به شکل های مختلف مثلث ، گرد ، بیضی و رنگی باشد تا هم متنوع و هم کودک قدرت مانور بیشتری داشته باشد.
بهتر است کاغذها به رنگ سفید باشد ، چون دستخط های کشیده‌با مداد شمعی‌بر روی‌کاغذ سفید بهتر دیده میشود و کودک به آسانی میتواند نتایج دستخط های خود را مشاهده کند.
اگر کاغذهای مورد نظر در دسترس نبوده و یا گران قیمت باشد ، میتوان از بخش قسمت های تبلیغات روزنامه ها ، جعبه های خالی بعضی از وسایل و دیگر کاغذهای باطله استفاده کرد.
انجام دادن فعالیت های مختلف‌با مداد شمعی:
* کودکان با قرار دادن کاغذ سمباده ، تور سیمی ، سکه و... زیر کاغذ نقاشی ، میتوانند نقش های مختلف را تهیه کنند. کودکان میتوانند‌با مداد شمعی و یا مداد محکم‌بر روی شیء زیر کاغذ بکشند. اثر شیء مورد نظر بر روی کاغذ مشخص خواهد شد.
* با مداد‌شمعی‌بر روی پارچه چیت نقاشی کنید. سپس پارچه را بر روی‌کاغذ نقاشی بگذارید و روی آن تکه ای پارچه مرطوب دیگر قرار دهید و اتو کنید.
* رنگ های مختلف‌مداد شمعی را رنده کنید و بر روی کاغذ بریزید . سپس کاغذ دیگری را بر روی‌آن قرار دهید و اتو کنید. این عمل باعث میشود خرده های مداد شمعی‌آب شده و رنگ ها در هم آمیخته شوند.
* کودکان میتوانند ابتدا سطح تکه ای کاغذ را با مداد شمعی‌رنگ بزنند ، به این ترتیب که صفحه را به چند قسمت تقسیم کنند و هر قسمت را یک رنگ بزنند.سپس از این کاغذ رنگ شده به عنوان کپی استفاده کنند ، به این معنی که کاغذ سفید دیگری را در زیر کاغذ رنگ شده قرار دهند و با مداد یا میله ی نوک تیز برروی آن نقاشی کنند. طرح کشیده شده ، بر اثر فشار ،بر روی‌صفحه ی زیری منعکس خواهد شد.
نقاشی با مدادرنگی
بازی های خلاق وسیله ی غیرکلامی برای بیان احساسات و علاقه ی کودکان هستند. کشیدن نقاشی یا تصویر آدمک میتواند آرامش و لذت را برای کودکان فراهم آورد و آنان را از فشارها رهایی بخشد.
نقاشی باعث تقویت قدرت آفرینش و نیروی ابتکار کودک میشود. کودک ، در یک تا دو سالگی ،با مداد و یا خودکار شروع به خط خطی کردن می کند. کودک مداد یا خودکار را در مشتش محکم می گیرد و فشار و با شتاب و بدون هدف ، فقط خط خطی می کند.
کودک از این که می بیند با حرکت دست او و فشار مداد بر روی کاغذ اثری‌بر روی آن باقی می گذارد ، خیلی خوشحال میشود و احساس لذت واقعی و درونی به او دست می دهد.
دکتر بهرامی در این باره می نویسد : (( بقای اثر کودک سرچشمه ی خوشی او را فراهم می آورد و کودک را در مقابل پدیده ای که از او به وجود آمده است قرار می دهد. کودک در برابر اثر خود مات و مبهوت و افسون شده باقی می ماند و چون میداند که خود خالق آن است ، بیشتر از پیش به ادامه خلاقیت خویش شایق می شود. او همانطوری که از صداهای خارج شده از حلقوم خود در 2 یا 3 ماهگی لذت می برد ، همانطور از حرکات دست یا پای خود غرق در شادی می شود)).
مداد ابراز نقاشی کودک است. مدادرنگی ها وسیله ای مناسب برای بچه ها به شمار می آید. آنها جالب و رنگارنگ و تمیز و ارزان هستند و دارای انواع متفاوت : بعضی نرم و بعضی دیگر سخت . مدادرنگی ها بر روی‌بیشتر کاغذها خیلی خوب کار می کنند و چون کار با مداد های رنگی سر و دست و لباس بچه ها را کثیف نمی کند ، نسبت به نقاشی انگشتی ، آبرنگ و گواش بیشتر مورد استقبال خانواده ها واقع میشود.
کودک در یک تا دوسالگی مداد را در دست می گیرد و خط خطی می کند در دوسالگی شروع به‌استفاده از مدادرنگی میکند و در چهار سالگی از قدرت تخیل خود برای نقاشی کمک می گیرد. در پنج سالگی مهارت بیشتری به دست می آورد و میتواند از آبرنگ نیز استفاده کند.
رهنمودهایی برای والدین :
* استفاده از مداد رنگی به کودک امکان می دهد تا از دستانش در هماهنگی حرکتی دقیق که لازمه ی به کار بردن ابزار است ، استفاده کند.
* کاغذهای باطله ، پاکت های استفاده شده ، جعبه ی بعضی از وسایل ، بعضی از صفحات روزنامه ها و مجلات را در اختیار کودک قرار دهید تا خط خطی کند و از نظر درونی ارضا شود. وقتی به نیاز کودک پاسخ مناسب بدهید ، به سراغ دیوار اتاق و یا کتاب های شما ، برادران و خواهرانش نخواهد رفت.
* وقتی کودک خط خطی می کند ، او را آزاد بگذارید این کار را هر طور که دلش می خواهد انجام دهد. وسوسه نشوید که بخواهید طرز یاد گرفتن صحیح آن را به او آموزش دهید. بگذارید مراحل طبیعی رشد را طی کند ؛ خودش کم کم نحوه ی درست خط خطی کردن را یاد خواهد گرفت.
* کودک را آزاد بگذارید با هر دست که مایل است خط خطی کند؛ اصراری نداشته باشید که حتما با دست راست کار کند ، چون ممکن است او چپ دست باشد. وقتی اصرار زیاد شد، ممکن است کودک ، برخلاف میل باطنی ، به حرف پدر و مادر گوش کند ، اما دچار اختلال روانی و از جمله لکنت زبان شود.
* به روی دیوار اتاق کودک مقواهایی بچسبانید تا بتواند روی آنها نقاشی کند . وقتی چنین زمینه ای را برای کودک فراهم کنید ، به سراغ دیوار اتاق نخواهد رفت و جاهایی را که پدر و مادر ممنوع اعلام کرده اند خواهد پذیرفت.
منبع : کتاب راهنمای انتخاب اسباب بازی
