درباره فیلم هایی که اخبار روز را به تصویر می‌کشند
طبق خلاصه داستان اعلام شده از فیلم‌های حاضر در جشنواره سی و ششم فیلم فجر، کدام فیلم‌ها نسبت نزدیک تری با اخبار روز جامعه دارند؟
این قصه ها هستند که با جذابیت شان فیلمی را برای مخاطب دیدنی می کنند یا برعکس مخاطب را پس می بزنند. رمان های برگزیده، زندگینامه بزرگان و شخصیت های مطرح و هزاران اتفاق واقعی و جذاب که اطرافمان وجود دارد، قابلیت تبدیل شدن به فیلم دارند. هر سوژه و داستانی می تواند نسبتی دور یا نزدیک با واقعیات جامعه و زندگی روزانه ما داشته باشد اما برخی فیلمسازان از نظر زمانی نزدیک ترین اخبار و وقایع را به عنوان بستر اصلی برای روایت داستانشان انتخاب می کنند. کم نداشتیم فیلم هایی که براساس داستانی واقعی ساخته شدند، اما معمولا با کمی فاصله دور یا نزدیک این اتفاق افتاده است. در حالیکه نزدیکی به یک واقعه سهم قابل توجهی در میزان جلب توجه مخاطب به یک فیلم دارد.
به تصویر کشیدن اخبار روزی که هنوز فاصله چندانی با ذهنمان پیدا نکرده جذابیت بیشتری دارد و کنجکاوی برای میل به دیدن یک اثر را دو چندان کند. در جشنواره امسال از میان موضوعات متنوعی که فیلمسازان سراغ آنها رفته اند و مطمئنا در میان فیلم هایی که می بینیم داستان های واقعی هم وجود دارد، چهار اثر داستان هایی برگرفته از اخبار روز جامعه دارند. اخباری که از زمان اتفاق آنها زمان زیادی نمی گذرد. در ادامه این چهار فیلم را مرور می کنیم:
به وقت شام / ابراهیم حاتمی کیا
سوژه روز: داعش
خلاصه داستان: درباره یک فروند هواپیمای ترابری ایرانی است که از ایران عازم فرودگاه دمشق می‌شود. خلبان و کمک‌خلبان هواپیما یک پدر و پسر هستند. آنها قرار است یک محموله بشردوستانه را از ایران به سوریه منتقل کنند. پدر و پسر خلبان در سوریه میان تروریست‌های تکفیری به دام افتاده و به اسارت داعش درمی‌آیند.
حاتمی کیا در هر دوره باتوجه به سوژه‌هایی که سراغ آنها رفته واکنشی نسبت به شرایط اجتماعی و سیاسی زمان خودش داشته. دوران جنگ را با سوژه های مرتبط با دفاع مقدس به تصویر کشیده و بعد از جنگ به دنبال وقایع و آثار آن بوده. دو سال پیش ابراهیم حاتمی کیا در حاشیه جشنواره فیلم فجر گفته بود: «بچه‌های ما تلاش می‌کنند، امنیت کشور را حفظ کنند اما چرا این کوشش‌ها در فیلم‌های ما منعکس نمی شود. این بحث ها خیلی به ما نزدیک است اما متأسفانه فیلمی هم درباره داعش ساخته می شود به جشنواره فجر راه پیدا نمی‌کند...».
کمی بعد از این صحبت حاتمی کیا ساخت فیلمی با موضوع داعش را شروع کرد. حالا او در تازه‌ترین اثرش «به وقت شام» که قرار است اولین نمایشش در جشنواره سی و ششم اتفاق بیفتد سراغ داعش و تهدیدات تکفیری‌ها رفته تا روایتی داشته باشد از مهمترین بحث‌های چند سال اخیر در منطقه. «به وقت شام» یکی از فیلم های مهم جشنواره امسال است.
امپراطور جهنم/ پرویز شیخ طادی
سوژه روز: داعش و تکفیری ها
خلاصه داستان: «امپراطور جهنم» به موضوع تروریست‌ها و داعش می پردازد. داستان درباره برخی مفتی ها و چگونگی و چرایی صدور فتواهایی است که سلفی ها و تکفیری ها به نام اسلام‌گرایی صادر می‌کنند.
پرویز شیخ طادی سال 88 با فیلم «شکارچی شنبه» به موضوع صهیونیست ها و غصب خانه فلسطینی ها پرداخت. طبق گفته شیخ طادی او سال 90 تصمیم به ساخت فیلمی مربتط با تحولات منطقه می گیرد و اینبار تروریست های داعش و تکفیری ها را سوژه داستانش قرار می دهد. شیخ طادی دلیل انتخاب این سوژه را اینطور اعلام کرد است: «ایران از جهت موقعیت جغرافیایی در منطقه شرایط ویژه ای دارد و از آنجا که ما از معدود کشورهای منطقه هستیم که صنعت سینمای پیشرفته داریم در نتیجه میتوانیم شرایط و اتفاقات منطقه را در قاب سینما به تصویر بکشیم اما متاسفانه همین سینمای ارزشمند از مسائلی چون غزه و گروهکهای تکفیری غافل مانده و منفعلانه عمل می کند».
سال پیش «امپراتور جهنم» از بخش مسابقه جشنواره فجر بیرون کنار گذاشته شد و تهیه کننده به نشانه اعتراض اجازه نمایش فیلم در بخش خارج از مسابقه را نداد. اما امسال در بخش مسابقه حضور دارد.
چهارراه استانبول/ مصطفی کیایی
سوژه روز: آتش سوزی ساختمان پلاسکو
خلاصه داستان: بهمن و احد تولیدی ورشکسته ای در پلاسکو دارند و از دست طلبکاران و اهالی پلاسکو فراری اند، روز حادثه بهترین زمان برای فرار از دست آنها.
سی دی‌ماه 95 با ریزش کامل ساختمان قدیمی پلاسکو، چند شهروند تهرانی و نیز 16 آتش‌نشان در پی آتش‌سوزی رخ داده و ریزش ساختمان جان خود را از دست دادند. مصطفی کیایی با فاصله کمی از فاجعه تلخ پلاسکو سراغ نگارش این فیلمنامه رفت. ابتدا نام فیلم پلاسکو بود اما تغییر کرد.
کیایی درباره شکل گیری فیلمنامه «چهارراه استانبول» می گوید: «قبل از اینکه ساخت «چهارراه استانبول» را شروع کنم، فیلمنامه دیگری در دست داشتم و 70 درصد آن را هم نوشته بودم که اتفاق پلاسکو رخ داد. آن زمان احساس کردم جوی ایجاد شده است که همه به این موضوع توجه دارند و شرایط طوری بود که آن جو را با توجه به اهمیت اتفاق خیلی تجربه نکرده بودیم بنابراین سعی کردم همین موضوع را کار و قصه‌ام را بر اساس این اتفاق روایت کنم که بخشی از آن به حادثه فرو ریزی ساختمان پلاسکو مربوط می‌شود».
عرق سرد/ سهیل بیرقی
سوژه روز: محدودیت های ورزشکاران خانم
خلاصه داستان: افروز اردستانی کاپیتان تیم ملی فوتسال زنان ایران است. با گلزنی افروز تیم ملی برای اولین بار به فینال بازی های آسیایی راه پیدا می کند و عازم مالزی می شود، در فرودگاه افروز متوجه می شود ممنوع الخروج است.
سال 94 نیلوفر اردلان بازیکن تیم فوتسال زنان برای شرکت در مسابقات جام ملت های آسیا توسط همسرش ممنوع الخروج شد و نتوانست در این مسابقات شرکت کند. این خبر با واکنش های زیادی مواجه شد اما نهایتا اردلان به مسابقات نرسید. او از بهترین بازیکنان فوتسال زنان در ایران است.
اوایل امسال نیز در خبری اعلام شد زهرا نعمتی کماندار تیم ملی معلولان ایران برای شرکت در بازی های قهرمانی جهان توسط همسرش ممنوع الخروج شده است و نمی تواند در مسابقات شرکت کند. رسانه ای شدن این خبر بیشتر از ممنوع الخروجی اردلان صدا کرد و رسانه ها نقدهای زیادی نسبت به این اتفاق منتشر کردند. در آخر نعمتی در این مسابقات حاضر و موفق به کسب مدال طلا شد.
بعد از موفقیت نعمتی در کسب نشان طلای رقابت‌های قهرمانی جهان باران کوثری، با انتشار عکسی از او در اینستاگرام، نوشت: «زهرا نعمتى بانوى کماندار تیم ملى تیر و کمان معلولان، قهرمان جهان شد. دمت گرم دختر، دم همه اونایى که کمک کردن تا اجازه خروج بگیرى گرم، شاید حالا باید فکر کنیم همه زنانى که به دلیل عدم رضایت شوهر، اجازه کار یا خروج نداشتن چه افتخارات ملى مى‌تونستن کسب کنند».
باران کوثری در «عرق سرد» نقش خانم فوتبالیست را بازی می کند.
