گاومیش آسیایی یا همان گاومیش آبی و نژاد خوزستان

معرفی گاومیش آسیایی یا همان گاومیش آبی و نژاد خوزستان

گاومیش آسیایی یا همان گاومیش آبی و نژاد خوزستانگاومیش‭ ‬آسیایی‭ ‬یا‭ ‬همان‭ ‬گاومیش‭ ‬آبی‭ ‬با‭ ‬نام‭ ‬علمی‭ ‬Bubalus‭ ‬bubalis‭ ‬متعلق‭ ‬به‭ ‬دسته‭ ‬پستانداران،‭ ‬زیر‭ ‬دسته‭ ‬سم‭ ‬داران،‭ ‬راسته‭ ‬سم‭ ‬شکافتگان،‭ ‬زیر‭ ‬راسته‭ ‬نشخوارکنندگان،‭ ‬خانواده‭ ‬بویده‭ (‬bovidae‭) ‬،‭‬زیر‭ ‬خانواده‭ ‬bovidae‭  ‬و‭ ‬شاخه‭ ‬bovini‭ ‬است‭. ‬اهلی‭ ‬شدن‭ ‬گاومیش‭ ‬در‭ ‬طی‭ ‬۵۰۰۰‭ ‬سال‭ ‬پیش‭ ‬اتفاق‭ ‬افتاده‭ ‬است‭ ‬که‭ ‬در‭ ‬مقایسه‭ ‬با‭ ‬اهلی‭ ‬شدن‭ ‬گاوهای‭ ‬مناطق‭ ‬معتدل‭ ‬اروپا‭ ‬و‭ ‬گاوهای‭ ‬کوهان‭ ‬دار‭ ‬بومی‭ ‬آسیا‭ ‬که‭ ‬۱۰۰۰۰‭ ‬سال‭ ‬پیش‭ ‬اهلی‭ ‬شدند،‭ ‬می‌توان‭ ‬گفت‭ ‬دیرتر‭ ‬اهلی‭ ‬شده‭ ‬اند‭.‬

گاومیش‭ ‬نیز‭ ‬مانند‭ ‬گاو‭ ‬چهار‭ ‬معده‌ای‭ ‬و‭ ‬نشخوار‭ ‬کننده‌است. ‬ساختمان‭ ‬دستگاه‭ ‬گوارشی‭ ‬آن‭ ‬به‭ ‬جز‭ ‬در‭ ‬قسمت‭ ‬زبان‭ ‬و‭ ‬کبد‭ ‬به‭ ‬گاو‭ ‬شبیه‌‭ ‬است‭. ‬زبان‭ ‬گاومیش‭ ‬کوتاه‌تر‭ ‬و‭ ‬پهن‌تر‭ ‬و‭ ‬پرزهای‭ ‬روی‭ ‬زبان‭ ‬نیز‭ ‬کوتاه‌تر‭ ‬و‭ ‬نرم‌تر‭ ‬است‭ ‬در‭ ‬نتیجه‭ ‬زبان‭ ‬گاومیش‭ ‬هنگام‭ ‬لمس‭ ‬کردن‭ ‬صاف‌تر‭ ‬و‭ ‬نرم‌تر‭ ‬احساس‭ ‬می‌شود. ‬با‭ ‬آنکه‭ ‬دستگاه‭ ‬گوارشی‭ ‬گاومیش‭ ‬و‭ ‬گاو‭ ‬تقریبا‭ ‬شبیه است‭ ‬دستگاه‭ ‬گوارشی‭ ‬گاومیش‭ ‬از‭ ‬نظر‭ ‬فیزیولوژیکی‭ ‬کارآمدتر‭ ‬است‭ ‬زیرا‭ ‬حجم‭ ‬و‭ ‬چین‭ ‬خوردگی‌های‭ ‬آن‭ ‬بیشتر‭ ‬از‭ ‬گاو‭ ‬است‭.‬

انواع‭ ‬گاومیش آسیایی

گاومیش‭ ‬آسیایی‭ ‬به‭ ‬دو‭ ‬زیرگونه‭ ‬شامل‭ ‬گاومیش‭ ‬رودخانه‌ای‭ ‬و‭ ‬گاومیش‭ ‬باتلاقی‭ ‬تقسیم‭ ‬می‭ ‬شود،‭ ‬که‭ ‬از‭ ‬نظر‭ ‬مورفولوژی،‭ ‬ژنتیکی‭ ‬و‭ ‬نیز‭ ‬نوع‭ ‬بهره‭ ‬برداری‭ ‬با‭ ‬یکدیگر‭ ‬تفاوت‭ ‬دارند‭ ‬مورفولوژی‭ ‬این‭ ‬دو‭ ‬زیر‭ ‬گونه‭ ‬یعنی‭ ‬گاومیش‭ ‬باتلاقی‭ ‬و‭ ‬گاومیش‭ ‬رودخانه‌ای،‭ ‬با‭ ‬یکدیگر‭ ‬متفاوت‭ ‬است. ‬گاومیش‭ ‬های‭ ‬باتلاقی‭ ‬سبک‌تر،‭ ‬وزن‭ ‬دام‭ ‬نر‭ ‬بالغ‭ ‬از‭ ‬۳۲۵‭ ‬تا‭ ‬۴۵۰‭ ‬کیلوگرم‭ ‬متغیر‭ ‬است،‭ ‬این‭ ‬در‭ ‬حالی‭ ‬است‭ ‬که‭ ‬وزن‭ ‬گاومیش‭ ‬بالغ‭ ‬رودخانه‭ ‬ای‭ ‬از‭ ‬۴۵۰‭ ‬تا‭ ‬۱۰۰۰‭ ‬کیلوگرم‭ ‬متغیر‭ ‬است‭ .‬گاومیش‭ ‬باتلاقی‭ ‬عمدتا‭ ‬به‭ ‬منظور‭ ‬نیروی‭ ‬کار‭ ‬پرورش‭ ‬داده‭ ‬می‌شود‭ ‬ضمن‭ ‬اینکه‭ ‬مقدار‭ ‬قابل‭ ‬توجهی‭ ‬شیر‭ ‬نیز‭ ‬تولید‭ ‬می‌کند‭.‬

گاومیش‭ ‬باتلاقی‭ ‬عمدتا‭ ‬به‭ ‬منظور‭ ‬نیروی‭ ‬کار‭ ‬پرورش‭ ‬داده‭ ‬می‌شود

اهمیت‭ ‬گاومیش‭ ‬رودخانه‌ای‭ ‬مربوط‭ ‬می شود‭ ‬به‭ ‬کمیت‭ ‬و‭ ‬کیفیت‭ ‬بالای‭ ‬شیری‭ ‬که‭ ‬تولید‭ ‬می‌کند‭. ‬گاومیش های‭ ‬رودخانه‌ای‭ ‬به‭ ‬طور‭ ‬کلی‭ ‬دارای‭ ‬جثه‌ای‭ ‬بزرگ،‭ ‬با‭ ‬شاخ‌های‭ ‬پیچیده‭ ‬و‭ ‬قسمت‭ ‬اعظم‭ ‬جمعیت‭ ‬آنها‭ ‬در‭ ‬کشورهای‭ ‬هند‭ ‬و‭ ‬پاکستان‭ ‬و‭ ‬بعضی‭ ‬از‭ ‬کشورهای‭ ‬غرب‭ ‬آسیا‭ ‬زیست‭ ‬می کنند‭. ‬این‭ ‬گاومیش‌ها‭ ‬وارد‭ ‬شدن‭ ‬و‭ ‬غوطه‭ ‬وری‭ ‬در‭ ‬آب‭ ‬تمیز‭ ‬را‭ ‬ترجیح‭ ‬می‌دهند‭ ‬و‭ ‬در‭ ‬درجه‭ ‬اول‭ ‬به‭ ‬منظور‭ ‬تولید‭ ‬شیر‭ ‬پرورش‭ ‬داده‭ ‬می‌شوند‭ ‬ضمن‭ ‬اینکه‭ ‬به‭ ‬منظور‭ ‬تولید‭ ‬گوشت‭ ‬و‭ ‬نیروی‭ ‬کار‭ ‬نیز‭ ‬آنها‭ ‬را‭ ‬نگهداری‭ ‬کرده‭ ‬و‭ ‬پرورش‭ ‬می‌دهند. ‬

گاومیش های‭ ‬باتلاقی‭ ‬دارای‭ ‬جثه‭ ‬کوچک‭ ‬ولی‭ ‬توپر‭ ‬و‭ ‬محکم‭ ‬هستند‭ ‬که‭ ‬عادت‭ ‬به‭ ‬غوطه‭ ‬وری‭ ‬و‭ ‬تفریح‭ ‬در‭ ‬باتلاقها‭ ‬و‭ ‬مرداب‌ها‭ ‬را‭ ‬دارند‭.‬ این‭ ‬گاومیش‌ها‭ ‬در‭ ‬درجه‭ ‬اول‭ ‬به‭ ‬منظور‭ ‬نیروی‭ ‬کار‭ ‬در‭ ‬مزارع‭ ‬برنج‭ ‬و‭ ‬کشیدن‭ ‬اجسام‭ ‬سنگین‭ ‬نگهداری‭ ‬می‌شوند،‭ ‬ضمن‭ ‬اینکه‭ ‬برای‭ ‬تولید‭ ‬گوشت‭ ‬و‭ ‬شیر‭ ‬نیز‭ ‬از‭ ‬آنها‭ ‬استفاده‭ ‬می‌شود‭.‬ گاومیش های‭ ‬باتلاقی‭ ‬عمدتا‭ ‬در‭ ‬کشورهای‭ ‬جنوب‭ ‬شرق‭ ‬آسیا‭ ‬زیست‭ ‬می‌کنند،‭ ‬لیکن‭ ‬جمعیت‭ ‬کوچکی‭ ‬از‭ ‬این‭ ‬نوع‭ ‬دام‭ ‬در‭ ‬ایالات‭ ‬شمال‭ ‬شرقی‭ ‬هندوستان‭ ‬نیز‭ ‬یافت‭ ‬می‌شوند‭.‬

ویژگی‌های‭ ‬رفتاری‭ ‬و‭ ‬جایگاه‭ ‬پرورش‭ ‬گاومیش آسیایی

گاومیش‭ ‬علاقه‭ ‬زیادی‭ ‬به‭ ‬آب‌تنی‭ ‬در‭ ‬استخر،‭ ‬رودخانه‭ ‬و‭ ‬گودال‌های‭ ‬آب‭ ‬دارد‭ ‬و‭ ‬معمولا‭ ‬پس‭ ‬از‭ ‬مدتی‭ ‬چرا‭ ‬خود‭ ‬را‭ ‬به‭ ‬آب‭ ‬می‌رساند‭ ‬و‭ ‬در‭ ‬آن‭ ‬غوطه‭ ‬ور‭ ‬می‌شود‭. ‬گاومیش‭ ‬برای‭ ‬فرار‭ ‬از‭ ‬حشرات‭ ‬موذی‭ ‬نیز‭ ‬به‭ ‬آب‭ ‬پناه‭ ‬می‌برد‭ ‬و‭ ‬با‭ ‬آغشته‭ ‬کردن‭ ‬سطح‭ ‬بدن‭ ‬به‭ ‬گل‭ ‬و‭ ‬لای‭ ‬خود‭ ‬را‭ ‬از‭ ‬آسیب‭ ‬آفتاب‭ ‬و‭ ‬حشرات‭ ‬گزنده‭ ‬در‭ ‬امان‭ ‬نگه‭ ‬می‌دارد‭. ‬محققان‭ ‬بر‭ ‬این‭ ‬باورند‭ ‬که‭ ‬در‭ ‬صورتی‭ ‬که‭ ‬دام‭ ‬به‭ ‬طریقی‭ ‬خنک‭ ‬شود‭ ‬آب‌تنی‭ ‬کردن‭ ‬برای‭ ‬آن‭ ‬ضرورت‭ ‬حیاتی‭ ‬ندارد‭.‬

تحمل‭ ‬گاومیش‭ ‬در‭ ‬برابر‭ ‬گرمای‭ ‬شدید‭ ‬و‭ ‬نور‭ ‬مستقیم‭ ‬آفتاب‭ ‬کم‭ ‬است‭ ‬و‭ ‬تابش‭ ‬مستقیم‭ ‬خورشید‭ ‬آنها‭ ‬را‭ ‬کاملا‭ ‬آشفته‭ ‬و‭ ‬پریشان‭ ‬می‌کند‭. ‬تغییرات‭ ‬شدید‭ ‬و‭ ‬ناگهانی‭ ‬دمای‭ ‬محیط‭ ‬نیز‭ ‬بر‭ ‬حیوان‭ ‬آثار‭ ‬ناگواری‭ ‬دارد‭ ‬و‭ ‬ممکن‭ ‬است‭ ‬به‭ ‬بیماری‭ ‬ذات‌الریه‭ ‬و‭ ‬حتی‭ ‬مرگ‭ ‬منجر‭ ‬شود.‭ ‬بنابراین‭ ‬هنگام‭ ‬طراحی‭ ‬محل‭ ‬نگهداری‭ ‬گاومیش‭ ‬باید‭ ‬به‭ ‬این‭ ‬موضوع‭ ‬توجه‭ ‬کرد‭ ‬و‭ ‬از‭ ‬هر‭ ‬راهی‭ ‬که‭ ‬امکان‭ ‬دارد‭ ‬از‭ ‬تغییر‭ ‬شدید‭ ‬آب‭ ‬و‭ ‬هوای‭ ‬محیط‭ ‬جلوگیری‭ ‬کرد. ‬گاومیش‭ ‬با‭ ‬گاو‭ ‬در‭ ‬چرا‭ ‬رقیب‭ ‬نیست،‭ ‬چون‭ ‬گاو‭ ‬انتخابی‭ ‬عمل‭ ‬می‌کند‭ ‬در‭ ‬صورتی‭ ‬که‭ ‬گاومیش‭ ‬همه‭ ‬نوع‭ ‬علفی‭ ‬را‭ ‬می‌خورد. ‬

گاومیش های‭ ‬باتلاقی‭ ‬عمدتا‭ ‬در‭ ‬کشورهای‭ ‬جنوب‭ ‬شرق‭ ‬آسیا‭ ‬زیست‭ ‬می‌کنند

پس‭ ‬این‭ ‬دو‭ ‬نوع‭ ‬دام‭ ‬تکمیل‭ ‬کننده‭ ‬هم‭ ‬هستند‭ ‬گاومیش‭ ‬حیوانی‭ ‬پر‭ ‬خور‭ ‬است‭ ‬و‭ ‬مناطق‭ ‬نیمه‭ ‬گرمسیری‭ ‬و‭ ‬مرطوب‭ ‬برایش‭ ‬مناسب‭ ‬است. ‬در‭ ‬مناطق‭ ‬جنوب‭ ‬غربی‭ ‬ایران،‭ ‬گاومیش ها‭ ‬در‭ ‬سراسر‭ ‬سال‭ ‬به‭ ‬طور‭ ‬آزاد‭ ‬در‭ ‬مراتع‭ ‬و‭ ‬نیزارها‭ ‬مشغول‭ ‬چرا‭ ‬هستند‭ ‬در‭ ‬حالی‭ ‬که‭ ‬در‭ ‬مناطق‭ ‬شمالی‭ ‬ایران‭ ‬در‭ ‬کرانه‭ ‬دریای‭ ‬خزر‭،‬ دامها‭ ‬فقط‭ ‬در‭ ‬ایام‭ ‬زمستان‭ ‬در‭ ‬جایگاه‭ ‬بسته‭ ‬نگهداری‭ ‬می‭ ‬شوند‭.‬

پراکنش‭ ‬گاومیش آسیایی‭ ‬در‭ ‬ایران

طبق‭ ‬آمار‭ ‬سال‭ ‬۱۳۸۸،‭ ‬جمعیت‭ ‬گاومیش‭ ‬در‭ ‬ایران‭ ‬حدود‭ ‬۴۵۹‭ ‬هزار‭ ‬راس‭ ‬برآورد‭ ‬شده‭ ‬که‭ ‬اکثریت‭ ‬این‭ ‬جمعیت‭ ‬در‭ ‬استان‌های‭ ‬خوزستان‭ (‬۲۸درصد‭)‬،‭ ‬آذربایجان‭ ‬غربی‭ (‬۲۶درصد‭)‬،‭ ‬آذربایجان‭ ‬شرقی‭ (‬۲۰درصد‭)‬،‭ ‬اردبیل‭ (‬۱۶درصد‭) ‬و‭ ‬استان‌های‭ ‬گیلان،‭ ‬مازندران‭ ‬و‭ ‬گلستان‭ (‬حدود‭ ‬۸درصد‭) ‬و‭ ‬همچنین‭ ‬در‭ ‬سایر‭ ‬نقاط‭ ‬ایران‭ ‬پراکنده‭ ‬شده‭ ‬است‭.‬

نژاد‭ ‬آذری‭ ‬یا‭ ‬قفقازی گاومیش آسیایی

منشاء‭ ‬اولیه‭ ‬این‭ ‬نژاد،‭ ‬دره‭ ‬هندو‭ ‬است. ‬شواهد‭ ‬و‭ ‬مدارکی‭ ‬وجود‭ ‬دارد‭ ‬که‭ ‬این‭ ‬نژاد‭ ‬در‭ ‬استان‭ ‬لرستان‭ ‬ایران‭ ‬درقرن‭ ‬نهم‭ ‬قبل‭ ‬از‭ ‬میلاد‭ ‬پرورش‭ ‬می‭ ‬یافت،‭ ‬به‭ ‬طوری‭ ‬که‭ ‬نقش‭ ‬۶‭ ‬سر‭ ‬گاومیش‭ ‬بر‭ ‬روی‭ ‬عصای‭ ‬برنزی‭ ‬متعلق‭ ‬به‭ ‬این‭ ‬دوران‭ ‬کنده‭ ‬کاری‭ ‬شده‭ ‬است‭.‬

پراکنش‭ ‬جغرافیایی گاومیش آسیایی

‭‭*‬‬ این‭ ‬نژاد‭ ‬در‭ ‬ایران‭ ‬در‭ ‬استان‭ ‬آذربایجان‭ ‬غربی،‭ ‬آذربایجان‭ ‬شرقی‭ ‬و‭ ‬کرانه‭ ‬دریای‭ ‬خزر‭ ‬پراکنده‭ ‬است‭ .‬در‭ ‬سراسر‭ ‬جمهوری‭ ‬آذربایجان‭ ‬نیز‭ ‬این‭ ‬نژاد‭ ‬زیست‭ ‬می‌کند؛

گاومیش ها‭ ‬در‭ ‬سراسر‭ ‬سال،‭ ‬بیرون‭ ‬از‭ ‬جایگاه‭ ‬در‭ ‬محوطه‭ ‬آزاد‭ ‬نگهداری‭ ‬می‌شوند

‭*‬ در‭ ‬جمهوری‌های‭ ‬گرجستان‭ ‬و‭ ‬ارمنستان‭ ‬تا‭ ‬سال‭ ‬۱۹۴۰‭ ‬این‭ ‬نژاد‭ ‬از‭ ‬گاومیش‭ ‬وجود‭ ‬داشت،‭ ‬ولیکن‭ ‬از‭ ‬آن‭ ‬تاریخ‭ ‬به‭ ‬این‭ ‬سو،‭ ‬جمعیتشان‭ ‬کاهش‭ ‬یافت‭ ‬به‭ ‬طوری‭ ‬که‭ ‬در‭ ‬حال‭ ‬حاضر‭ ‬تعداد‭ ‬محدودی‭ ‬از‭ ‬این‭ ‬نژاد‭ ‬در‭ ‬دو‭ ‬کشور‭ ‬نامبرده‭ ‬وجود‭ ‬دارند‭.‬

سیستم‭ ‬پرورش گاومیش آسیایی

‭‭*‬‬ نوع‭ ‬جایگاه‭ ‬در‭ ‬مناطق‭ ‬مختلف‭ ‬با‭ ‬یکدیگر‭ ‬تفاوت‭ ‬می‌کند،‭ ‬لیکن‭ ‬به‭ ‬طور‭ ‬کلی‭ ‬گاومیش‌های‭ ‬این‭ ‬نژاد‭ ‬در‭ ‬فصل‭ ‬تابستان‭ ‬به‭ ‬صورت‭ ‬آزاد‭ ‬و‭ ‬در‭ ‬زمستان‭ ‬به‭ ‬صورت‭ ‬بسته‭ ‬نگهداری‭ ‬می‌شوند‭. ‬در‭ ‬بعضی‭ ‬از‭ ‬مناطق،‭ ‬گاومیش‌های‭ ‬شیرده،‭ ‬در‭ ‬سراسر‭ ‬سال‭ ‬به‭ ‬طور‭ ‬بسته‭ ‬نگهداری‭ ‬می‌شوند؛

نژاد‭ ‬خوزستانی‭ ‬یا‭ ‬عراقی گاومیش آسیایی

پراکنش‭ ‬جغرافیایی گاومیش آسیایی

در کشور‭ ‬ایران،‭ ‬عمدتا‭ ‬در‭ ‬استان‭ ‬خوزستان‭ ‬و‭ ‬سپس‭ ‬لرستان‭ ‬و‭ ‬در‭ ‬کشور‭ ‬عراق‭ ‬بیشتر‭ ‬در‭ ‬جنوب‭ ‬این‭ ‬کشور‭ ‬و‭ ‬نیز‭ ‬در‭ ‬حاشیه‭ ‬مناطق‭ ‬شهری‭ ‬بغداد‭ ‬و‭ ‬موصل‭ ‬پراکنده‭ ‬هستند‭.‬

سیستم‭ ‬پرورش گاومیش آسیایی

‭*‬ گاومیش ها‭ ‬در‭ ‬سراسر‭ ‬سال،‭ ‬بیرون‭ ‬از‭ ‬جایگاه‭ ‬در‭ ‬محوطه‭ ‬آزاد‭ ‬نگهداری‭ ‬می‌شوند‭ ‬و تنها‭ ‬جایگاه‭ ‬مشخص‭ ‬آنها‭ ‬بهاربند‭ ‬و‭ ‬یا‭ ‬سایبان‌هایی‭ ‬است‭ ‬که‭ ‬از‭ ‬گیاهان‭ ‬محلی‭ ‬از‭ ‬قبیل‭ ‬نی،‭ ‬شاخ‭ ‬و‭ ‬برگ‭ ‬درختان‭ ‬و‭ ‬برگ‌های‭ ‬خرما‭ ‬همراه‭ ‬با‭ ‬دیواری‭ ‬فقط‭ ‬در‭ ‬یک‭ ‬طرف‭ ‬جایگاه‭ ‬ساخته‭ ‬شده‭ ‬باشد؛

‭‬‭*‬ در‭ ‬ایران،‭ ‬قیمت‭ ‬شیر‭ ‬گاومیش‭ ‬دو‭ ‬برابر‭ ‬شیر‭ ‬گاو‭ ‬است. از‭ ‬پوست‭ ‬گاومیش‭ ‬در‭ ‬صنعت‭ ‬چرم‭ ‬سازی‭ ‬استفاده‭ ‬می‌شود‭.‬ از‭ ‬کود‭ ‬گاومیش‭ ‬به‭ ‬عنوان‭ ‬سوخت‭ ‬در‭ ‬مناطق‭ ‬روستایی‭ ‬استفاده‭ ‬می شود‭.‬

منبع : worldpets.ir