بنای تاریخی زیج منیژه یا قلعه منیژه با بیش از یک هزار سال قدمت در استان کرمانشاه، شهرستان سرپل ذهاب، روستای پاتاق در حدود ۱۵ کیلومتری این شهرستان واقع شده است.
استان کرمانشاه با دارا بودن بیش از ۴ هزار اثر تاریخی به عنوان استانی تاریخی و تاثیرگذار شهره است. شهرستان سرپل‌ذهاب نیز به عنوان قدیمی‌ترین شهر استان و هشتمین شهر تاریخی دنیا دارای آثار تاریخی بسیاری است، که زیج منیژه یکی از زیباترین این آثار محسوب می‌گردد. زیج منیژه یا قلعه منیژه در مسیر جاده اصلی کرمانشاه به سرپل ذهاب و در قسمت پایین دست طاق‌گرا و کوه عظیم پاطاق و در نزدیکی گوردخمه دکان داود قرار دارد. این بنا دارای پلان مستطیل شکلی است که با جهت شرقی،غربی و با استفاده از مصالح لاشه سنگ و ملات گچ ساخته شده است.
در خصوص زیج منیژه تاریخ چندان واضح و روشنی وجود ندارد، اما با توجه به معماری انجام گرفته در این بنا به ویژه طرح درگاه‌ها، قوس‌ها و همچنین پوشش سقف استفاده شده در این بنا، می‌توان ساخت آن را به اواخر دوره ساسانی نسبت داد. بنایی با بیش از هزار سال قدمت که اگرچه هنوز هم در ماهیت آن تردید وجود دارد اما بسیاری از باستان‌شناسان، آن را یك كوشك بین راهى می‌دانند که افسانه‌های محلی آن را با منیژه شاهنامه و ایران باستان پیوند داده است. زیج به معنای رصدخانه یا تماشاگه است و مردم محلی عقیده دارند زیج منیژه مکانی بوده که منیژه مدتی در آن مستقر بوده است.
بنای تاریخی زیج منیژه دقیقا در داخل بافت روستای پاطاق از توابع سرپل ذهاب استان کرمانشاه قرار دارد. این بنا با ارتفاع حدود ۲ متر از زمین‌های اطراف خود و با ابعاد ۷۰ در ۵۰ متر مربع دارای پلان مستطیل شکلی است که از لاشه سنگ و ملات گچ ساخته شده است. در داخل این قلعه بنای مربع شکل دیگری با ابعاد ۴۸ در ۴۸ متر مربع احداث گردیده که به احتمال بسیار زیاد ارگ قلعه می‌باشد.
در بخش مرکزی این بنا تالار نسبتا بزرگی وجود دارد که پیرامون آن راهروهای متعددی قرار دارد. این بنا به گونه‌ای طراحی شده که از طریق راهروهای شمالی می‌توان به مجموعه اتاق‌های ضلع جنوبی بنا و از طریق راهروی جنوبی به مجموعه اتاق‌های ضلع شمالی دسترسی پیدا کرد. همچنین هر یک از راهروهای شرقی و غربی پیرامون تالار نیز به راهرو دیگری منتهی می‌شود که در نهایت از طریق این راهروها می‌توان به مجموعه اتاق‌های ضلع شرقی و غربی بنا دسترسی پیدا کرد.
در هر ضلع این قلعه تعداد ۳۰ اتاقک وجود دارد که دارای طاق‌های گهواره‌ای شکلی هستند و در حال حاضر بقایای آن‌ها نیز وجود دارد و تعدادی نیز سالم مانده‌اند. دروازه قلعه در ضلع غربى قرار داشته و در ضلع شرقى، هنوز هم بقایاى جریان آب دیده می‌شود كه انتهاى آن مشخص نیست. در هر زاویه قلعه، یك برج و در بین دو برجى كه روى هر ضلع قلعه قرار داشته‌اند دو برج نسبتا كوچكتر ساخته شده است.
می‌گویند زیج منیژه در روزگار آبادانی قلعه‌ای مربعی شکل بوده است. این بنای تاریخی و منحصر به فرد در سال ۱۳۸۴ توسط سازمان میراث فرهنگی با شماره ۱۳۴۱۰ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
