بحث های زیادی در مورد برتری هر یک از تکنولوژی های صفحه نمایش LCD و OLED و مقایسه ی آن ها وجود دارد. عده ای امکان سوختن صفحه نمایش OLED را مطرح ساخته اند. نکته ی قابل توجه این است که اغلب گفته میشود صفحات OLED با خطر سوختن روبرو هستند، در حالی که این دیدگاه در مورد LCDها وجود ندارد. البته در این بحثها اغراق زیادی وجود دارد و همه گفتهها واقعی نیست. عده ی بسیاری از خریداران موبایل هنگام خرید به احتمال سوختن صفحه نمایش گوشی گران بهایشان هم فکر می کنند. اما چگونه می توان از سوختن صفحه نمایش جلوگیری کرد؟ راه های جلوگیری از سوختن صفحه نمایش کدامند ؟
سوختن صفحه نمایش
ابتدا باید تعریف کنیم که سوختن صفحه نمایش یعنی چه؟ واژه ی سوختگی در اینجا به معنای سوختگی یا گرمای واقعی نیست و در عوض ، این اصطلاح برای توصیف صفحه نمایشی استفاده میشود که در بخشهایی از پنل، به صورت دایمی تغییر رنگ داده است. این تغییر رنگ ممکن است به صورت یک طرح از متن یا تصویر، محو شدن رنگها، یا نقاط و الگوهای مختلف روی صفحه نمایش باشد. دراین حالت صفحه نمایش هنوز هم به خوبی عمل میکند، اما هنگامی که روشن است شبحی از یک تصویر، متن یا رنگ به صورت همیشگی وجود دارد. برای این که این مشکل را سوختن صفحه نمایش بدانیم، این آثار باید دائمی و به صورت نقص در قسمت سخت افزاری صفحه باشد، نه یک ایراد گرافیکی که ممکن است ناشی از یک نرم افزار یا درایور باشد. ریشه این اصطلاح در واقع به مانیتورهای قدیمی CRT برمیگردد که ترکیبات فسفری که برای تولید تصویر از خود نور ساتع میکنند، روشناییشان را از دست میدهند. پنلهای LCD میتوانند مشکلات مشابهی را نشان دهند، اما به دلیل نوع ساختار آنها این موضوع بسیار به ندرت اتفاق میافتد. صفحات نمایش OLED گوشی های هوشمند امروزی هم می توانند دچار چنین مشکلاتی شوند البته نه به اندازه ی مانیتورهای قدیمی CRT. این مشکل یک مشکل شایع نیست و مدت زیادی طول میکشد تا علایم آشکار ایجاد شوند. در گوشیهای هوشمند، الگوی سوختن اغلب به دکمههای ناوبری و نوار نوتیفیکیشن مربوط است.
چرا صفحه نمایش می سوزد ؟
اجزای تولید کننده ی نور صفحه نمایش هر یک دارای یک عمر مفید هستند و با توجه به سن این بخش ها ، روشنایی آنها تغییر میکند و بنابراین باز تولید رنگ پنل به تدریج و در طول زمان دچار تغییر میشود. تمامی صفحات نمایش با توجه به طول عمرشان تغییر رنگ را نشان میدهند، هر چند که این تغییر با استفاده از نرمافزارهای هوشمند میتواند کاهش پیدا کند اما سوختن، در بخشهایی از پنل سریعتر اتفاق میافتد که میتواند به تغییر رنگ قابل تشخیص در آن ناحیه منجر شده و چیزی شبیه روح یا سایه را ایجاد کند. با تکنولوژی مدرن اسمارتفونها و ساعت های هوشمند، سوختن صفحه میتواند به دلیل طول عمر متفاوت ساب پیکسلهای LED قرمز، آبی و سبز موجود در ساختار پنلهای OLED باشد.
در واقع قسمتهایی از صفحه نمایش که تصویر آنها کمتر تغییر میکند، مانند نوار نوتیفیکیشن و دکمههای ناوبری بیشتر در معرض این مشکل قرار دارند. این مشکل به این دلیل پیش میآید که نقاط یاد شده به طور مداوم یک مجموعه، یک رنگ، یک آیکون و یا یک متن را نشان میدهند، در حالیکه سایر نقاط نمایشگر انتخابهای متنوعتری از انواع رنگها را در سایتهای گوناگون، ویدیوها، اپلیکیشنها و… در مدت زمان استفاده دارند. بنابراین سابپیکسلهای این مناطق به مقادیر مختلف مورد استفاده قرار میگیرند و در نتیجه یک تغییر جزئی در بازتولید رنگها به وجود میآید. بهکار گیری نوارهای شفاف و رنگارنگ با استفاده از طراحی متریال گوگل، فرایند پیری رنگ را به تاخیر میاندازد.
راه های پیشگیری از سوختن صفحه نمایش
تولید کندگان گوشی های هوشمند با آگاهی از مشکلات سوختن صفحه نمایش برای پیشگیری از سوختن آن گام هایی را برداشته اند بعنوان مثال سامسونگ از گلکسی S3 تاکنون از الگوی آرایش سابپیکسلهای pentile در صفحات نمایش گوشیهای هوشمندش استفاده میکند. به این ترتیب که ساب پیکسلهای آبی درشتتر هستند و به جریان الکتریکی کمتری برای تولید نور نیاز دارند و راه اندازی LED با جریان کمتر ، طول عمر آن را افزایش میدهد. بنابراین تغییر رنگ قابل مشاهده به راحتی رخ نمیدهد. این موضوع کاملا مشکل سوختن صفحه نمایش را حل نمیکند اما طول عمر این گونه نمایشگرها نسبت به صفحات نمایش OLED ارزانتر و قدیمیتر به مقدار قابل ملاحظهای بیشتر است. همچنین برای این مشکل راه حلهای نرم افزاری وجود دارد. تولید کنندگان محصول Android Wear میتوانند گزینه “حفاظت از سوختگی” را در سیستم عامل فعال کنند. این حالت به طور دورهای محتویات صفحه را با چند پیکسل تغییر میدهد ، به طوری که رنگهای مختلف در مدت زمان یکسان به نمایش در آیند. گوشیهای هوشمند مجهز به تکنولوژی نمایشگر Always-On مانند گلکسی S8، از روش مشابهی استفاده میکنند. همچنین گوگل مجموعهای از دستورالعملهای طراحی را برای پیشگیری از مشکلات صفحه نمایش در هنگام طراحی ساعتهای هوشمند با نمایشگر OLED ارائه میدهد.
اقدامات پیشگیرانه سوختگی صفحه نمایش
اگر صفحه نمایش گوشی شما سوخته باشد برای رفع آسیب آن کار به خصوصی نمیتوان انجام داد. برنامههایی در فروشگاه گوگل پلی وجود دارند که ادعا کرده مشکل را برطرف میکنند، اما در واقع از سوختن سایر نقاط نمایشگر جلوگیری کرده و تاثیر زیادی هم ندارند. اگر شما در مورد این مسئله نگران هستید، تعدادی از اقدامات پیشگیرانه وجود دارد که میتوانید با انجام دادن آنها طول عمر صفحه نمایش گوشی خود را طولانیتر کنید و نگرانیتان را کاهش دهید، این اقدامات پیشگیرانه عبارتند از :
۱- روشنایی صفحه نمایش دستگاه خود را پایین نگه دارید. افزایش روشنایی، نیاز به جریان بیشتری دارد و طول عمر LED را کوتاه میکند.
۲- زمان روشن ماندن صفحه نمایش را کوتاه کنید. هنگامی که از دستگاه استفاده نمیکنید ،صفحه نمایش خاموش شده و از نمایش تصاویر ثابت جلوگیری میکند.
۳- از حالت Immersive ، در صورت وجود استفاده کنید. در این حالت۷ نوار نوتیفیکیشن پنهان شده و آیکونهای ثابت نمایش داده نخواهد شد. همچنین میتوانید از یک لانچر که ویژگیهای مشابهی از جمله نوار ناوبری و اپدرور شفاف دارد، استفاده کنید.
۴- تصویر زمینهای با رنگهای تیرهتر انتخاب کنید و آن را هر از گاهی تغییر دهید.
۵- برای جلوگیری از تضعیف رنگ در نیمه پایین صفحه نمایش از اپلیکیشنهای کیبرد دارای تمهای تیره استفاده کنید.
۶- اگر از برنامههای مسیریابی برای مدت زمان طولانی استفاده میکنید، آنهایی را انتخاب نمایید که در رابط کاربری خود المنتهای ثابت زیادی نداشته باشند.
با وجود تمام مواردی که گفتیم سوختن صفحه نمایش موضوعی نیست که بسیاری از خریداران گوشیهای جدید دارای صفحه OLED را نگران کند. پنلهای جدید طول عمر بیشتری نسبت به OLEDهای قدیمی دارند و بسیار به ندرت مشکلی برایشان به وجود میآید.با این حال هرگز یک تصویر ثابت را به صورت ۲۴ ساعته و در تمام طول هفته با حداکثر روشنایی روی صفحه نمایش نشان ندهید. در این مطلب با تعریف سوختگی صفحه نمایش آشنا شدیم و گفتیم سوختن صفحه نمایش یعنی چه و چگونه می توانیم از این کار جلوگیری کنیم ؟ امیدواریم که این مطلب برای شما مفید بوده باشد.