دون شک براي اينکه اتحاد معنا داشته باشد، بايد مولفه هاي اتحاد بدرستي شناسايي وتبيين شوند. براي آنکه ميان افراد و گروه هاي مختلف اتحادي صورت گيرد، بايد ميان آنها اشتراکاتي وجود داشته باشد، وسپس وجه اشتراک‌ها شناسايي و پر رنگ‌تر شوند. گسست ناپذير ترين اتحاد، اتحاد در باورها مي‌باشد و با اشتراک در باور و اعتقاد ديني، انسجام به اوج خود مي‌رسد، با بررسي باورهاي مشترک مذاهب مختلف جهان اسلام، مايه هاي اشتراک از اختلاف بسيار فراوان‌تر مي‌باشد .
يکي از اين اعتقادات مشترک، ظهور منجي است .اين باور به قدري مسلم است که در تمام فرقه‌ها جزء عقائد ترديد ناپذير شمرده مي‌شود. در زير برخي ازمشترکات شيعه واهل سنت در اين مورد آورده مي‌شود.
1. واجب بودن اعتقاد به حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف
درروايات شيعه وسني برواجب بودن اعتقاد به حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف تاکيد شده و منکر اين اعتقاد کافر شمرده مي‌شود درحديثي جابربن عبدالله از پيامبر نقل مي‌کند: «من انکر خروج المهدي فقد کفر بما انزل الله»[1] «کسي که منکر خروج مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف است به آن‌چه خداوند نازل کرده کافر شده است».
علماي اهل تسنن نيزبراين امر تاکيد مي‌کنند.به عنوان نمونه احمد بن محمد بن صديق مي‌گويد:
«الايمان بخروجه واجب واعتقاد ظهوره تصديقا لخبر الرسول محتم»[2] ايمان به خروج مهدي واجب است واعتقاد به او جهت تصديق خبر پيامبر حتمي و ثابت است.
همچنين شيخ ناصرالدين الباني كه يكي از علماي معاصر اهل تسنن است مي‌گويد: «همانا عقيده به خروج مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف عقيده ثابت ومتواتر از پيامبر است که ايمان به آن واجب است....».[3]
2. از اهل بيت بودن امام مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف
اهل تسنن نيز مانند شيعه اعتقاد دارند كه حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف از اهل بيت پيامبر صل الله عليه و آله و سلم و از فرزندان حضرت فاطمه عليها السلام است «المهدي من عترتي من ولد فاطمه».[4]
3. هم‌نام بودن با پيامبر صل الله عليه و آله و سلم
دو گروه بر هم نام بودن حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف با پيامبر اتفاق نظر دارند در سنن ابي داود که يکي از منابع معتبر سني مي‌باشد مي‌نويسد.عبدالله از پيامبرنقل مي‌کند: «لاتنقضي الدنيا حتي يملک العرب رجل من اهل بيتي يواطي اسمه اسمي»[5] دنيا به پايان نمي‌رسد تا اينکه مردي از اهل بيتم که هم نام من است برعرب حاکم شود.
درمنابع شيعه، هشام از امام صادق عليه السلام از پدرانش از رسول خدا صل الله عليه و آله و سلم نقل مي‌کند:« القائم من ولدي اسمه اسمي وشمايله شمايلي وسنته سنتي »[6].قائم از فرزندان من است اسم او اسم من وکنيه او کنيه من است. وشمايل وخصوصيات اوشمايل من وسنت وروش او همانند من است.
4. اشتراك در علايم ظهور
دو گروه نيز بر برخي نشانه هاي و علايم ظهور ايشان اتفاق نظر دارند.
الف) خسف بيداء
به عنوان نمونه در صحيح بخاري عايشه از پيامبر نقل مي‌کند: «يغزو جيش الکعبه فاذا کانو ببيدا من الارض يخسف بأولهم وآخرهم»[7] «لشکري به کعبه حمله مي‌کند پس هنگامي که به سرزمين بيدا رسيدند زمين آنها را در خود فرو مي‌برد».
در احاديث شيعه نيزجابر از امام محمد باقر عليه السلام نقل مي‌کند: «فينزل اميرجيش السفياني في بيدا فينادي من السماء يا بيدا ابيدي القوم فيخسف بهم».[8]
ب) طلوع خورشيد از مغرب
در مورد طلوع خورشيد از مغرب كه يكي ديگر از نشانه‌هاي ظهور است هر دو گروه اتفاق نظر دارند.
درصحيح بخاري ابو هريره از پيامبر نقل مي‌کند: «قيامت برپا نمي‌شود تا اينکه خورشيد ازمغرب طلوع کند».[9]
اينها مواردي از اشتراکات ميان شيعه واهل تسنن درباره امام مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف مي‌باشد.
موارد تفصيلي را بايد درکتابهاي مربوطه جستجو کرد .نکته قابل ذکر اين است که درمنابع روايي، دو گروه در مساله مهدويّت و اصول کلي آن با هم اتفاق نظردارند هرچند که در پاره اي از جزئيات اختلاف نظرهاي وجود دارد.
سئوالي که اينجا مطرح مي‌شود اين است، آيا وقت آن نرسيده، با توجه به اشتراکات دوگروه درباره اين مسأله گام‌هاي عملي درارتباط وانسجام برداشته شود وباتاکيد براشتراکات جهت قدرت واعتلاي اسلام بکوشيم.
به اميد آن که روزي فرا رسد كه شاهد هيچ گونه اختلافي درميان مسلمانان نباشيم واين آرزو به وسيله آن موعود که منتظر او هستيم قابل تحقق است پس بيايم با وحدت و انسجام، مقدمات ظهورش را فراهم کنيم.
انشاءا...
_____________________________
[1]. الحاوي اافتاوي،ج2،ص83.
[2]. ابزار الوهم المکنون،ص433
[3]. امام مهدي در احاديث شيعه وسني ،ص69
[4]. غيبت طوسي،ص185وسنن ابي داود،ج4،ص107.
[5]. سنن ابي داود،ج4،ص106،حديث4282
[6]. کمال الدين،ج2،ص411،حديث6
[7]. صحيح بخاري،ج2،ص746،حديث2012
[8]. غيبت نعماني،ص279،حديث67
[9]. صحيح بخاري،ج5،ص2386،حديث6141
پدیدآورنده: سيد محمد موسوي
