بارداری یک عمل طبیعی است که از جهات مختلف مورد بررسی قرار می گیرد. در گذشته به علت کمبود امکانات پزشکی مراقبت های بارداری صورت نمی پذیرفت و به همین دلیل مشکلات زیادی سلامت مادر و فرزند را تهدید می کرد. اما امروزه علم پیشرفت کرده و به سایر نقاط نیز گسترش یافته است.
مشاوره قبل از بارداری
در مشاوره قبل از بارداری باید از لحاظ طبی به مواردی مانند، داشتن بیماری، مصرف دارویی خاص، آلرژی دارویی و وضعیت جسمانی مادر، دقت کافی انجام گیرد. همچنین باید از بعد خانوادگی به داشتن بیماری ارثی یا خانوادگی و در نهایت از بعد شغلی به اینکه اگر فردی شاغل است در چه محیطی فعالیت میکند توجه شود. به طور مثال اگر مادر در محیطی باشد که با مواد شیمیایی مانند آفتکشها، مواد شوینده و … در ارتباط است حتما باید در سه ماه اول بارداری یعنی بین هفته ۳ تا ۸ زمانی که اعضای بدن جنین تشکیل میشوند، به دور از این محیطهای کاری باشد.
آزمایشات قبل از بارداری
بعد از انجام مشاوره، باید آزمایشات قبل از بارداری صورت میگیرد.
در وهله اول آزمایش کمخونی و فقر آهن مخصوصا برای کسانی که قبل از بارداری سابقه عادت ماهانه سنگین و طولانیمدت دارند و افرادی که در سنین پایین و یا بالای ۳۵ سال قصد بارداری دارند انجام این آزمایش ضرورت بیشتری دارد.
تست پاپ اسمیر یا همان تست غربالگیری برای بررسی وضعیت دهانه رحم نیز باید انجام گیرد.
یکی دیگر از مهمترین آزمایشات، تست آنتیبادی سرخجه است، سرخجه عوارضی مانند نابینایی و ایجاد ناهنجاری روی سیستم عصبی جنین دارد و حتما زوجی که قصد بچهدار شدن را دارند باید از لحاظ ایمنی سرخجه مورد آزمایش قرار بگیرند تا اگر جواب تست آنها منفی بود، مجدد واکسینه شوند و بعد از سه ماه از گذشت آن باردار شوند، و باز به این نکته تاکید میشود که به دلیل عوارض سرخجه، زمان بارداری حتما باید سه ماه بعد از آخرین واکسن زده شده باشد.
تست بعدی، هپاتیت B است که به دلیل شایع بودن آن در جامعه ما، بهتر است که انجام پذیرد و از لحاظ آنتیبادی مورد بررسی قرار گیرد تا اگر میزان آن در بدن ناکافی بود واکسن مجددا تجویز شود.
تست سیفلیس و ایدز، البته تست ایدز به دلیل اینکه خوشبختانه در جامعه ما این بیماری شایع نیست صورت نمیگیرد و تنها در جوامعی که این بیماری شایع است این تست را نیز انجام میدهند.
در دوره بارداری احتمال استفاده از واکسن دیفتری و کزاز وجود دارد. بدن انسان تا مدت ۱۰ سال از آخرین تزریق دز واکسن دیفتری و کزاز ایمنی لازم را دارد. معمولا خانمها در هنگام ازدواج این دو واکسن را میزنند و چون کمتر از ۱۰ سال بعد از ازدواجشان تصمیم به بارداری میگیرند عملا بدن آنها ایمنی لازم را دارد و در زمان بارداری نیاز به دز یادآوری نیست، اما اگر زمان بارداری خانمی بیشتر از ۱۰ سال بعد از آخرین دز این دو واکسن باشد میتواند در ۶ تا ۷ ماهگی دوران حاملگی دز یادآوری دیفتری و کزاز را بزند.
مشاوره در مورد سن مادر
فاکتور بعدی که باید مورد توجه باشد سن بارداری مادر است.
۲ رده سنی زمانی که فرد قصد بارداری دارد از اهمیت ویژهای برخوردار است. اول رده سنی پایین که بین ۱۵ تا ۱۹ سال است که معمولا بارداری در این دوره سنی به طور ناخواسته است. اما به دلیل این که در این رده سنی خونریزیهای هر دوره از عادت ماهانه سنگین است بنابراین زمینه فقر آهن و کمخونی در این افراد بیشتر از سایرین است و همانطور که گفته شد گرفتن آزمایش کمخونی و فقر آهن از جمله موارد مهم برای این رده سنی است. اما طیف دوم حاملگی در سن بالای ۳۵ سال است. چون حاملگی در سن بالا محسوب میشود به غیر از آزمایشهای روتین به دلیل امکان بروز عوارض حاملگی باید در دوران بارداری و زایمان تحت مراقبت و کنترل پزشکی بیشتری قرار گیرند. بارداری قبلی در مورد خانمهایی که سابقه بارداری قبلی دارند باید مورد توجه قرار گیرد و باید به مواردی از این دست، مانند این که آیا بارداری خارج از رحم، سابقه سقط جنین، سقط مکرر، حاملگی نابجا یا به طور مرتب از دست دادن حاملگی و این که زایمان زودرس داشتهاند یا نه؟ توجه کرد. به دلیل این که مثلا خانمی که زایمان زودرس داشته امکان این که دوباره دچار زایمان زودرس شود زیاد است.
منبع :سیمرغ