بعضی افراد فکر میکنند که برپایی مجلس عزای حسین شهید توسط شیعیان غالی و مخصوصا دولت صفویه بوده است، که اگر به پیشینه عزاداری ابی عبدالله (علیه السلام) توجه شود بطلان این مطالب واضح خواهد بود.
ماه محرم به مجالس عزاداری و گریه کردن بر سالار شهیدان ابی عبدالله الحسین علیه السلام گره خورده به گونه ای که عزاداری بر شهداء کربلا به نماد شیعه تبدیل شده است .
بعضی افراد فکر میکنند که برپایی مجلس عزای حسین شهید توسط شیعیان غالی و مخصوصا دولت صفویه بوده است، که اگر به پیشینه عزاداری ابی عبدالله (علیه السلام) توجه شود بطلان این مطالب واضح خواهد بود.
طبق کتب تاریخی و روایی ما اولین انسانی که در زمین بر مصیبت امام حسین (علیه السلام) گریه کرد حضرت آدم عليه السّلام بود، که وقتی آدم به درگاه الهی انابه و استغفار میکرد جبرئیل جملاتی به او آموخت تا خداوند توبه او را قبول کند و این جملات : يا حميد بحقّ محمّد، يا عالى بحقّ على، يا فاطر بحقّ فاطمة يا محسن بحقّ الحسن و الحسين، و منك الاحسان، بودند.
آدم عليه السّلام ، همين كه نام حسين عليه السّلام به زبانش آمد، دلش شكست و قطرات اشك از چشمانش سرازير گرديد، از جبرئيل! علّت اینكه با ذكر حسين عليه السّلام قلبش مىشكند و اشكش جارى مىگردد را پرسید که جبرئيل داستان کربلا و نحوه شهادت امام حسن علیه السلام را برای حضرت آدم توضیح میدهد و بعد از آن جبرئيل و آدم عليه السّلام همچون زن پسر مردهاى براى مصيبت حسين عليه السّلام گريه كردند. (بحار الأنوار (ط - بيروت) ؛ ج109 ؛ ص85)
داستان گریه پیامبران بر ابی عبدالله طولانی و زیاد است که می توان به طور خلاصه اشاره کرد به داستان ذبح اسماعیل و گریه ابراهیم علیه السلام بر امام حسین ، داستان مرور ابراهيم، موسى ، يوشع ، سليمان و عيسى عليهم السّلام به كربلا و محزون شدن آنها بخاطر مصیبت سیدالشهداء و لعن کردن قاتل آن حضرت ، داستان کشتی نوح و توسل آن حضرت به خمسه طیبه عليهم السّلام و گریه بر سالار شهیدان نمونه هایی از نوحه و گریه پیامبران الهی بر مصیبت سیدالشهداء علیه السلام می باشد.
در مکتب ابی عبدالله شور و شعور با هم می باشد هم عزاداری بر سالار شهیدان و هم تعلیم و عمل به فرمایشات و سیره آن امام عزیز در مجالس عزا .
پیامبر اسلام قبل از تولد و بعد از تولد امام حسین در مناسبت های مختلف به شهادت امام علیه السلام اشاره نموده و در غم این مصیبت اشک ریخته است که در روایتی است که پیامبر در لحظات آخر حیات خود بر مصیبت ابی عبدالله گریستند و قاتلش را لعن نمودند.
لَمَّا اشْتَدَّ بِرَسُولِ اللَّهِ ص مَرَضُهُ الَّذِي مَاتَ فِيهِ ضَمَّ الْحُسَيْنَ ع إِلَى صَدْرِهِ يَسِيلُ مِنْ عَرَقِهِ عَلَيْهِ وَ هُوَ يَجُودُ بِنَفْسِهِ وَ يَقُولُ مَا لِي وَ لِيَزِيدَ لَا بَارَكَ اللَّهُ فِيهِ اللَّهُمَّ الْعَنْ يَزِيدَ ثُمَّ غُشِيَ عَلَيْهِ طَوِيلًا وَ أَفَاقَ وَ جَعَلَ يُقَبِّلُ الْحُسَيْنَ وَ عَيْنَاهُ تَذْرِفَانِ وَ يَقُولُ أَمَا إِنَّ لِي وَ لِقَاتِلِكَ مُقَاماً بَيْنَ يَدَيِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ. علیه بحار الأنوار (ط - بيروت) ؛ ج44 ؛ ص266
بعد از واقعه كربلا ائمه صلوات الله ادامه دهنده مسیر انبیاء بوده و مجالس عزای امام حسین علیه السلام به پا میداشتند و شيعيان با تأسي به امامان خود ، درعزاي سيد مظلومان حضرت اباعبدالله الحسين ( عليه السلام ) به اقامه عزاداري پرداخته وچون این مجالس دارای برکات و دست آوردهای بسیار زیادی بوده است روضه هاي آن حضرت هر روز پررونق تر می شود.
برکات مجالس ابی عبدالله علیه السلام:
تجدید عهد با خدا:
در کتاب كامل الزيارات، رواتی از نبی اکرم آورده است که هرکس حسین را دوست بدارد محبوب خداوند خواهد شد . قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ...أَحَبَّ اللَّهُ مَنْ أَحَبَّ حُسَيْناً.
خداوند در آيه 23 سوره الأحزاب، که درباره جنگ احد می باشد می فرماید: مِنَ الْمُؤْمِنِينَ رِجالٌ صَدَقُوا ما عاهَدُوا اللَّهَ عَلَيْهِ فَمِنْهُمْ مَنْ قَضى نَحْبَهُ وَ مِنْهُمْ مَنْ يَنْتَظِرُ وَ ما بَدَّلُوا تَبْدِيلًا .از ميان مؤمنان مردانى هستند كه آنچه را با خداوند پيمان بسته بودند صادقانه وفا كردند (و خود را آمادهى جهاد نمودند)، برخى از آنان پيمانشان را عمل كردند (و به شهادت رسيدند) و بعضى ديگر در انتظار (شهادت) هستند، و هرگز (عقيده و پيمان خود را) تغيير ندادند. تفسير كنزالدّقائق در ذیل این آیه آورده است که امام حسين عليه السلام در كربلا هنگام وداع با اصحابش و گاهى بالاى سر شهدا اين آيه را تلاوت مىفرمود.
طبق این آیه بزرگداشت یاد شهداء، امری پسندیده و قرآنی است و شیعیان با حضوردر این مجالس علاوه بر بزرگداشت مقام شهیدان کربلا تجدید عهد و پیمان با خدا میکنند که دین او را در همه شرایط یاری میکنند و از آن دفاع می کنند.
تجدید عهد با انبیاء و ائمه علیهم السلام:
همانگونه که اشاره شد همه پیامبران و ائمه برای امام حسین علیه السلام عزاداری نموده اند و حتی سفارش به برگزاری مجلس عزا به افراد دیگر کرده اند و همانگونه که ما در دعای عهد به امام زمان خود میگوییم: اللهم انی اجدد له فی صبیحه یومی هذا. و ما در مجالس ابی عبدالله با امام زمان (عج) بیعت خود را مبنی بر حمایت و تنها نگذاشتنش تجدید میکنیم .
مجالس ابی عبدالله به ما می آموزد که هر لحظه باید آماده یاری امام زمان و دین خدا باشیم و وقتی چنین روحیه و صفتی در ما تقویت شد هیچ وقت ظالمی نمی تواند بر ما مسلط شده و نا عدالتی در جامعه ترویج بیابد که این روحیه، زمینه ظهور امام زمان عج را آماده می نماید .
احیاء سنت الهی:
متاسفانه بعضی افراد با وهابیت هم فکر شده و بدعت بودن را به مجلس روضه امام حسین علیه السلام نسبت میدهند در صورتی که بیان مصائب و مظلومیت یک سنت قرآنی است . «وَ إِذَا الْمَوْؤُدَةُ سُئِلَتْ بِأَيِّ ذَنْبٍ قُتِلَتْ » (تكوير،8، 9 ) وقتی خدا وند یاد میکند و خونخواهی خواهد کرد از قتل دختران بی گناه غیر مسلمان آیا خونخواهی و یاد کردن مظلومیت نماینده خدا بر روی زمین بدعت است؟! خیر بلکه امری قرآنی و اسلامی خواهد بود.
ترویج دین و حفظ مکتب:
پیامبر اسلام در حدیثی می فرماید: حُسَيْنٌ مِنِّي وَ أَنَا مِنْ حُسَيْنٍ (كامل الزيارات ص52 ) طبق این روایت با ترویج حسین علیه السلام حفظ و ترویج پیامبر صلوات الله علیه و دین او خواهد بود و شیعیان با بررسی ابعاد حوادث کربلا و زندگی امام حسین علیه السلام روش دین داری و مسلمان واقعی را خواهند آموخت.
در مکتب ابی عبدالله شور و شعور باهم می باشد هم عزاداری بر سالار شهیدان و هم تعلیم و عمل به فرمایشات و سیره آن امام عزیز در مجالس عزا .
با زنده نگه داشتن یاد حسین شهید، قرآن خواندن و اهمیت نماز( مخصوصا نماز اول وقت ) زنده خواهد ماند با برپایی مجلس ابی عبدالله علیه السلام تقوا و گذشت از دیگران و خطاکاران و سعی بر هدایت افراد،آموزش داده می شود.
بستر سازی ظهور امام زمان عج الله :
مجالس ابی عبدالله به ما می آموزد که هر لحظه باید آماده یاری امام زمان و دین خدا باشیم و وقتی چنین روحیه و صفتی در ما تقویت شد هیچ وقت ظالمی نمی تواند بر ما مسلط شده و نا عدالتی در جامعه ترویج بیابد که این روحیه، زمینه ظهور امام زمان عج را آماده می نماید .
همانگونه که فوکایاما پژوهشگر و تاریخ نگار ژاپنی الاصل و تبعه ی آمریکا در کنفرانسی در اورشلیم به ترسیم اندیشه سیاسی شیعه پرداخت. او در این کنفرانس که بازشناسی هویت شیعه نام داشت می گوید:
شیعه پرنده ای است که افق پروازش خیلی بالاتر از تیرهای ماست، پرنده ای است که دو بال دارد. یک بال سبز و یک بال سرخ . بال سبز این پرنده همان مهدویت و عدالت خواهی اوست چون شیعه در انتظار عدالت به سر می برد و بال سرخ شیعه، شهادت طلبی است که ریشه در کربلا دارد و شیعه را فنا ناپذیر کرده است. شیعه با این دو بال افق پروازش خیلی بالاست و تیرهای زهراگین سیاسی، اقتصادی، اجتماعی ، فرهنگی، اخلاقی و ... به آن نمی رسد.
طبق این گفته اگر به عاشوراء و تفکرات امام حسین آسیب وارد شود به تفکرات دولت مهدوی آسیب رسیده است.
کلام آخر:
طبق آیات قرآن و روایات عزاداری امام حسین علیه السلام امری الهی و سفارش شده می باشد و این سنت الهی را باید تا آخرین لحظه این جهان ادامه داد تا به برکات و دست آورده های کثیر این نعمت (مجلس عزای ابی عبدالله) برسیم.
سید عبدالحمید طباطبایی- تبیان