تنیس روی میز یا پینگ پنگ ورزشی است که روی میز انجام میشود و دو یا چهار بازیکن در آن شرکت دارند و هر بازیکن یک راکت دارد و با بهره از آن به توپ ضربه میزند. توپ در این ورزش سبک و توخالی است. جنس میز از چوب و سخت است.
پیشینه
خواستگاه این بازی بریتانیا است که در سالهای ۱۸۹۰-۱۸۸۰ شاهزادگان (زمان ملکه ویکتوریا) طبقهٔ بالا پس از خوردن ناهار برای سرگرمی به آن میپرداختند. گویا در آن زمان آنها ترجیح میدادند تا به جای آنکه در زیر آفتاب تنیس بازی کنند به انجام ورزشی بپردازند که در زیر سقف باشد، پس تنیس روی میز را ساختند.
چگونگی بازی
پس از ضربه سرویس که میبایست در نیمه زمین فرد آغازگر بر زمین بخورد، در ضربههای بعدی توپ باید فقط در نیمه زمین طرف مقابل به زمین بخورد. دو نیمه زمین با یک تور از هم جدا شدهاند. اگر توپ در زمین حریف فرود نیاید یک امتیاز به حریف اضافه میشود و اگر توپ در زمین حریف فرود آید و پس از آن حریف نتواند توپ را به زمین طرف مقابل بزند یک امتیاز به فردی که ضربه را زده افزودده میشود.
اگر در ضربه اول، توپ پس از اینکه به زمین خورد، به تور بخورد و سپس در زمین حریف اصابت کند نت حساب میشود وفردی که آغازگر است باید دوباره ضربه را بزند و هیچ امتیازی برای کسی حساب نمیشود
شناسهها و تعاریف
چکیده
- رالی عبارت است از مدت زمانی که توپ در جریان بازی در گردش است.
- توپ از اخرین لحظهای که به صورت ثابت در کف دست آزاد بازیکن قرار دارد، پیش از پرتاب برای زدن سرویس، رالی یک لت یا یک امتیاز محسوب میشود.
- یک لت عبارت است از یک رالی که نتیجهٔ آن در شمارش بازی منظور نمیشود.
- یک امتیاز عبارت است از یک رالی که نتیجه آن در شمارش بازی منظور میشود.
- دست بازی دستی است که راکت را میگیرد.
- دست آزاد دستی است که راکت را نمیگیرد.
- یک بازیکن زمانی به توپ ضربه وارد کردهاست که با راکتی که در دست دارد و یا با قسمت زیر مچ دست بازی به توپ ضربه بزند.
- یک بازیکن زمانی در مقایل توپ انسداد ایجاد میکند که لباس وی یا آنچه همراه خود دارد در هنگام بازی با توپی که هنوز از خط انتهایی خود عبور نکرده و یا از زمان آخرین ضربه از سوی حریف با زمین بازی برخورد نداشته تماس حاصل کند.
- زننده سرویس بازیکنی است که اولین ضربه را در یک «رالی» به توپ وارد میکند.
- گیرنده سرویس بازیکنی است که دومین ضربه را در یک «رالی» به توپ وارد میکند.
- داور شخصی است که برای کنترل مسابقه منصوب میشود.
- کمک داور شخصی است که در زمان تصمیم گیریهای ویژه به داور کمک میکند.
هر آنچه بازیکن پوشیده با همراه خود داشته باشد به غیر از توپ شامل همه لوازم و اشیایی است که در هنگام اغاز رالی مورد استفاده وی بودهاست.
زمانی که توپ از هر منطقهای به جز از قسمت بین تور و پایه آن و یا از قسمت بین تور و سطح بازی عبور کند، در واقع آن توپ از روی مجموعه تور یا دور تا دور آن «عبور کرده» تلقی خواهد شد.
- خط پایانی خطی است که به صورت فرضی در هر دو جهت امتداد داشته باشد.
شرح شناسهها
در آغاز یک سرویس، توپ باید بدون حرکت روی کف دست آزاد زننده سرویس در پشت خط پایانی و در بالای سطح بازی قرار داشه باشد.
سپس زننده سرویس توپ را تقریبا با حالت عمودی و به سمت بالا بدون چرخش پرتاب خواهد کرد به صوری که توپ، پس از رها شدن از کف دست آزاد بازیکن حداقل ۱۶ سانتیمتر به سمت بالا بیاید و سپس قبل از ضربه خوردن، بدون تماس با چیزی پایین خواهد آمد.
در زمانی که توپ به سمت پایین در حال حرکت است، زننده سرویس به آن ضربه وارد میکند به نحوی که توپ ابتدا با زمین خود و سپس بعد از عبور از روی مجموعه تور و یا از کنار آن، مستقیما با زمین حریف تماس حاصل کند. در بازیهای دو نفره، توپ باید به ترتیب به نیمه سمت راست زمین زننده سرویس و گیرنده سرویس برخورد کند.
از شروع سرویس تا وقتیکه به توپ ضربه وارد میشود توپ باید بالاتر از سطح بازی و پشت خط پایانی زننده سرویس قرار داشته باشد و نباید توپ توسط قسمتی از بدن یا لباس زننده سرویس یا یار او از گیرنده سرویس پنهان گردد. ضمنا پس از انجام سرویس، دست آزاد زننده سرویس نباید بین بدن او و تور قرار گیرد.
بازیکن مسئول است سرویس را بنحوی اجرا نماید که داور یا کمک او قادر به مشاهده رعایت مقررات اجراء سرویس صحیح از جانب او باشند.
درصورتیکه داور نسبت به صحیح بودن سرویس شک داشته باشد (برای اولین بار) تنها با دادن اخطار به زننده سرویس اکتفا میکند(لت) اما امتیاز به دریافت کننده سرویس داده نمیشود.
در صورت تکرار بندبالا(تردید داور در ارتباط با صحیح بودن سرویس) خطا گرفته شده و برای دریافت کننده سرویس یک امتیاز در نظر گرفته خواهد شد.
در صورتیکه سرویس محققا بطور وضوح غلط باشد، هیچ اخطاری داده نخواهد شد و به گیرنده سرویس یک امتیاز تعلق خواهد گرفت.
استثنائا، در صورتیکه داور، پیش از مسابقه از ناتوانیهای جسمی یک بازیکن آگاهی داشته باشد میتواند برخی از موارد عدم اجرای صحیح سرویس را نادیده بگیرد.
به توپی که سرویس شده یا برگشت داده شده به نحوی ضربه وارد خواهد شد که یا مستقیما از بالا و یا از کنار مجموعه تور عبور کند و یا پس از اصابت به مجموعه تور به زمین حریف اصبت کند.
در بازیهای انفرادی، زننده سرویس ابتدا باید یک سرویس صحیح را اجرا کند، سپس گیرنده سرویس، یک برگشت صحیح را اجرا کند و به همین ترتیب زننده سرویس و گیرنده سرویس هر یک به طور متناوب یک برگشت صحیح را انجام دهند. در بازیهای دو نفره، ابتدا زننده سرویس، باید یک سرویس صحیح را اجرا کند، سپس گیرنده سرویس، یک برگشت صحیح انجام داده، بعد از آن همبازی زننده سرویس، یک برگشت درست انجام میدهد و پس از آن هر بازیکن به نوبه خود به طور متوالی برگشت صحیح را انجام خواهد داد.
یک رالی در موارد زیر یک «لت» محسوب میشود: در صورتیکه توپ در سرویس در حین عبور از محموطه تور، به آن برخورد کند، مشروط بر آنکه سرویس به درستی اجرا شده باشد و یا گیرنده توپ یا همبازی او در توپ انسداد ایجاد کند؛
درصورتیکه سرویس زمانی اجرا شود که گیرنده سرویس با همبازی او آمادگی لازم را نداشته و هیچگونه اقدامی در جهت وارد کردن ضربه به توپ انجام ندهند؛
در صورتیکه بنا به دلایلی که خارج از کنترل بازیکن است، سرویس غیر صحیح یا برگشت غیر صحیح و یا عملی مغایر با قوانین بازی صورت گرفته باشد؛
در صورتیکه بازی توسط داور یا کمک داور متوقف شود.
بازی را در موارد زیر میتوان متوقف ساخت: به منظور تصحیح اشتباهی که در سرویس، دریافت و یا زمین رخ دادهاست؛ بمنطور اعلام سیستم تسریع؛ بمنظور اخطار یا جریمه بازیکن؛ اگر عواملی باعث اختلال در شرایط بازی شود به نحوی که در نتیجه رالی تاثیر بگذارد.
به غیر از مواردی که رالی، یک لت محسوب میشود، در موارد زیر بازیکن یک امتیاز کسب میکند:
-
- اگر حریف او نتواند یک سرویس صحیح اجرا کند.
- اگر حریف او نتواند یک برگشت صحیح اجرا کند.
- اگر پس از آنکه یک سرویس صحیح با یک برگشت صحیح را انجام داد، توپ پیش از آنکه توسط حریف زده شود به جایی غیر از مجموعه تور اصابت کند.
- اگر توپ پس از آنکه توسط حریف زده شد، بدون اصابت با زمین او از خط انتهایی عبور کند.
- اگر حریف مانعی بر سر راه توپ ایجاد کند.
- اگر حریف دو مرتبه متوالی به توپ ضربه وارد کند.
- اگر حریف با طرفی از راکت که سطح آن قانونی نباشد.
- اگر بازیکن مقابل و هر آنچه که پوشیده یا حمل میکند، سطح بازی را حرکت دهد.
- اگر بازیکن مقابل و هر انچه که پوشیده و یا حمل میکند، به محموعه تور اصابت کند.
- اگر دست آزاد بازیکن به سطح بازی برخورد کند.
- اگر بازیکنان مقابل در مسابقات دو نفره خارج از نوبتی که توسط اولین زننده توپ و اولین گیرنده توپ تعیین شدهاست به توپ ضربه وارد کنند.
- و مواردی که در قسمت مربوطه به سیستم تسریع) به آنها اشاره خواهد شد.
بازی از پنج گیم ۱۱ امتیازی تشکیل میشود. هر بازیکن یا زوجی که زودتر به امتیاز ۱۱ دست یابد، برنده گیم خواهد بود، مگر انکه دو بازیکن و یا هر دو زوج به امتیاز مساوی ۱۰ دست یابند. در این صورت برنده، بازیکن یا زوجی خواهد بود که دو امتیاز پی در پی بیشتر از حریف خود کسب کند.
سطح روی میز که سطح بازی نامیده میشود، باید به صورت مستطیل بوده طول آن ۲/۷۴ متر و عرض آن ۱/۵۲۵ متر باشد. این میز که در سطح افقی قرار میگیرد باید ۷۶ سانتیمتر از زمین ارتفاع داشته باشد. سطح موثر بازی کنارههای عمودی میز را در بر نخواهد گرفت. سطح بازی میتواند از هر جنسی ساخته شود با این شرط که وقتی یک توپ استاندارد در هر قسمت میز از ارتفاع ۳۰ سانتیمتری رها شود به اندازه ۲۳ سانتیمتر به سمت بالا جهش داشته باشد. سطح بازی باید دارای رنگی یکنواخت به صورت تیره و مات و بدون و بازتاب نور باشد و خط سفید کناری به عرض ۲ سانتیمتر در امتداد طول (لبهٔ ۲/۷۴ متری) و خط سفید انتهایی به عرض ۲ سانتیمتر در امتداد عرض (لبه ۱/۵۲۵ متری) کشیده میشود. سطح بازی به وسیله یک تور عمودی به دو قسمت مساوی تقسیم میشود. این تور موازی با خطوط انتهایی و به طور یکنواخت از یک طرف میز به طرف دیگر آن کشیده میشود. در بازیهای دو نفره، هر زمین به وسیلهٔ یک خط میانی سفید رنگ به عرض ۳ میلیمتر به دو قسمت مساوی به نام «نیم زمین» تقسیم میشود. این خط میانی به موازات خطوط کناری کشیده خواهد شد و باید جزئی از نیم زمین سمت راست محسوب شود.
مجموعه تور شامل تور، ضمائم آن، پایههای مربوطه و گیرههایی است که مجموعه تور را به میز متصل میکند. تور باید به وسیلهٔ طنابی که طرفین آن به دو پایه عمودی به ارتفاع ۲۵/۱۵ سانتیمتر بسه شده متصل شود و حد خارجی این دو پایه نیز باید ۲۵/۱۵ سانتیمتر خارج از خط کناری میز باشد. بخش بالای تور در سرتاسر طول آن باید به ۲۵/۱۵ سانتیمتر از سطح بازی ارتفاع داشته باشد. بخش پایین تور، در سرتاسر طول آن باید تا حد امکان به سطح بازی نزدیک بوده و قسمتهای انتهایی دو طرف تور نیز تا حد امکان نزدیک و چسبیده به میلههای نگهدارنده تور باشد.
- توپ:
توپ باید کروی شکل و قطر ان ۴۰ میلیمتر باشد. وزن توپ باید ۷/۲ گرم باشد.
جنس توپ باید از سلولوئید با مواد پلاستیکی مشابه و رنگ آن سفید مات یا نارنجی مات و بدون انعکاس نور باشد. توپ دارای ضریب ارتجاعی 0.94 بوده و در مقابل ضربه های محکمی که قریب به 180 کیلومتر بر ساعت سرعت به آن میدهد به خوبی مقاوم میباشد.
راکت میتواند به هر شکل، اندازه و وزن مورد استفاده قرار گیرد اما تیغه (چوب) آن باید صاف و محکم باشد. حداقل ۸۵ ٪ از ضخامت تیغه راکت (چوب راکت) باید از چوب طبیعی باشد.
یک لایه چسبانک در میان تیغه راکت میتواند به کمک مواد الیافی مانند الیاف کربن، الیاف شیشه، یا کاغذ فشرده، محکم و تقویت شود اما این لایه نباید ضخیم تر از ۵/۷ درصد کل ضخامت و یا ۵۳/۰ میلیمتر باشد (در این محاسبه هر کدام عدد کمتری باشد در نظر گرفته میشود). هر طرف تیغه یا چوب راکت که برای ضربه زدن به توپ مورد استفاده قرار میگیرد باید از جنس لاستیک معمولی عاجدار که عاج آنها به طرف بیرون است پوشیده شود که در این صورت ضخامت کل آن به انضمام چسب نباید از ۲ میلیمتر تجاوز کند، و یا از جنس لاستیک دو لایه با عاجهای به طرف داخل یا خارح بوده که ضخامت کل آن به انضمام چسب نباید از ۴ میلیمتر بیشتر باشد. لاستیک عاجدار معمولی عبارت است از یک لاستیک بدون منفذ از نوع طبیعی یا مصنوعی که عاجهای آن به طور یکنواخت قرار گرفتهاند. تراکم این عاجها نباید کمتر از ۱۰ عاج و بیشتر از ۳۰ عاج در هر سانتیمتر مربع باشد.
لاستیک دو لایه عبارت است از یک لایه اسفنج منفذدار که با یک لایهٔ بیرونی لاستیک عاجدار معمولی با ضخامت حداکثر ۲ میلیمتر پوشیده شدهاست. تیغه راکت، لایه بین آن، لایههای پوشش و یا لایههای چسب بین آن که در قسمتی از راکت قرار داشته باشند که ضربهها با آن زده میشود، باید یکنواخت بوده و دارای ضخامت یکسانی باشند. سطح رویه یک طرف راکت و یا سطح تیغه راکت که رویه نداشته باشد، باید به رنگ قرمز روشن و مات و طرف دیگر آن سیاه باشد. عدم یکنواختی در سطح رویه راکت حتی به صورت جزئی و یا عدم یکنواختی در رنگ ان که به دلیل ضربه خوردن یا ساییدگی رخ داده باشد مجاز است مشروط بر آنکه منجر به تغییر در کل خصوصیان سطح رویه راکت نشود. در آغاز هر مسابقه و هر زمان که در طول مسابقه، بازیکن راکتش را عوض کند باید راکتی که میخواهد از آن استفاده کند به حریف اش و داور نشان دهد و اجازه امتحان کردنش را نیز به آنان بدهد.