در دوران بارداری، بدن خانمها دچار تغییراتی میشود. گاه تغییرات آنقدر زیاد هستند که باعث گله و شکایت خانمها میشود.
یکی از این تغییرات، پا درد است. با توجه به افزایش طبیعی وزن بدن، استقامت و توانایی پاها برای تحمل وزن بیشتر بالا نمیرود، بنابراین فشار بیشتری روی زانوها و پاها وارد میشود.
از رایجترین مشکلات پاها در این دوران ادم و تورم است که باعث درد در ناحیه پاشنه پاها میشود.
برخی از خانمها از گرفتگی عضلات پا نیز شکایت میکنند که علت اصلی آن نیز افزایش وزن است، لذا لازم است که با حفظ سلامت پاها در دوران بارداری آشنا شوند و بتوانند نه ماه بارداری را راحتتر سپری کنند.
تغییرات پاها در دوران بارداری
تغییر در اندازه طول پا، عرض آن و حتی ارتفاع پا
در طول دوران بارداری متوجه میشوید که سایز پاهایتان به طور کلی افزایش یافته است.
تجمع مایعات در قسمت پایین بدن، باعث بروز آن میشود و حجم پا بزرگتر میشود. تغییرات هورمونی باعث تنبلی و شلی رباطهای پاها میشود.
شل شدن رباطها باعث افزایش طول و عرض پاها میشود. پاشنه پا پهنتر میشود و کمی هم کوتاهتر.
اغلب خانمها در دوران بارداری فکر میکنند که هیچکدام از کفشهایشان مناسب پاهایشان نیست.
بیشتر تغییرات در بارداری اول رخ میدهند و در بارداریهای بعدی این تغییرات کمتر دیده میشوند.
تغییر در تحرک مفاصل
خانمهای باردار در این دوران در ناحیه مفاصل پاها و زانوها دچار نوعی شلی میشوند.
این سستی و شلی باعث کاهش ثبات و ایستایی میشود.
افزایش وزن نیز این حالت را تشدید میکند. وضعیت در دوران سه ماهه آخر بارداری تشدید میشود.
گرفتگی و تورم پاها
گردش خون از پاها به قلب کمتر میشود و علت آن نیز افزایش اندازه جنین در رحم و بزرگتر شدن آن است. مایعات بیشتری در پاها تولید شده و همانجا تجمع میکنند.
پوشیدن جورابهای مخصوص میتواند به کاهش تورم پاها کمک زیادی کند. پیادهروی مرتب و ورزشهایی مثل ایروبیک نیز به کاهش این تورم کمک میکنند.
مرطوب نگه داشتن بدن به طور مداوم از گرفتگی عضلانی کم میکند و این علائم را کاهش میدهد.
تورم پاها و بدن به طور کلی در این دوران چندان نگران کننده نیست اما اگر وزن بدن زن باردار بیش از حد بالا رود دست، پا و صورتش ورم شدید کند، سردردهای شدید داشته باشد و دچار تاربینی هم شود، بهتر است حتما موضوع را با پزشک در میان بگذارد.
این علائم میتوانند نشان دهنده پریاکلامپسیا باشند. در قسمت پاها و زانوها، رگهای خونی بسیار ریز هستند، بنابراین جای دادن مایع اضافی بدن در آنجا دشوار است.
راههای رهایی از تورم زیاد پاها
تا جایی که برایتان سخت نیست سعی کنید در طول روز چندبار پاها را بالا نگه دارید (به مدت 20-5 دقیقه). اینکار کمک میکند تا خون بهتر از قلب به پاها و برعکس جریان داشته باشد.
سعی کنید به پهلو بخوابید و نه به پشت، به این ترتیب فشار کمتری به رگ اصلی پا که بلندترین رگ به قلب است وارد میشود.
از مایعات بیشتری استفاده کنید. کم آبی بدن باعث تشدید تورم پاها میشود.
به افزایش وزن خود توجه داشته باشید.
گردش خون در پاها را افزایش دهید (از طریق ورزش) سعی کنید در حالیکه یک پا ر ا بالا نگاه داشتهاید، بنشینید و تا ده بار پاها را عوض کنید.
از کمپرس سرد برای نواحی پاها استفاده کنید. در حالیکه پاها را بالا نگاه داشتهاید، به مدت 20-15 دقیقه کمپرس سرد روی پاها بگذارید.
گرفتگی پاها
برخی از خانمهای باردار تحمل گرفتگی پاها را ندارند. عضلات به شدت دردناک میشوند و این حالت در ناحیه ماهیچه ساق پا بیشتر دیده میشود.
کمبود کلسیم و بالا رفتن فسفر بدن میتوانند باعث بروز این وضعیت شوند. معمولا شبها به هنگام خوابگرفتگی پاها تشدید میشود چرا که پاها خستهتر هستند.
بهتر است یک آزمایش دهید تا مشخص شود کمبود کلسیم دارید یا خیر و در صورت کمبود حتما از مکمل کلسیم زیرنظر پزشک استفاده کنید.
برخی از خانمها با کمبود پتاسیم نیز دچار این حالت میشوند. مصرف موز و برگه زردآلو میتواند تا حدود زیادی این مشکل را رفع کند.
در کنار تغییر در برنامه غذایی، میتوانید از طریق پیاده روی کردن آن هم بعدازظهرها و به مدت
20-15 دقیقه جریان خون را در بدن بهبود ببخشید. از زیاد ایستادن و به مدت طولانی نشستن در یک حالت پرهیز کنید.
رگهای واریسی
بیشتر خانمها از پا درد شکایت میکنند ولی حدود 20 درصد از آنها دچار رگهای واریسی نیز میشوند. رگهای زشت آبی و متورم که در پاها پدیدار میشوند.
خانمهای باردار، تا 40 درصد خون بیشتری در بدنشان جریان دارد و افزایش خون باعث افزایش فشار در دیواره رگها و کش آمدن رگها میشود.
سنگینی پاها، خستگی در آنها و فشار باعث میشود اغلب خانمهای باردار همواره از پادرد شکایت کنند. پیادهروی کردن هر روز، شنا و دوچرخهسواری میتوانند به کاهش آن کمک کنند.
اگر امکان ورزش ندارید میتوانید در حالت نشسته هر روز چند بار پاها را بالا و پایین ببرید تا خون به طرز بهتری در آنها جریان یابد. بعد از فارغ شدن با لیزر درمانی میتوانید این رگها را محو کنید.