مراحل مهمی در اولین سالهای زندگی کودک وجود دارد که انتظار میرود در این دوره کودک رشد فیزیکی ذهنی و مهارت های اجتماعی معینی را بدست آورد. کودکان در سنین مختلفی این رشد را به دست می آورند اما معمولا در محدوده ی سنی معینی این رشد حاصل میشود.نرسیدن رشد کودک به این آستانه معین رشد را تاخیر در رشد میگویند.
انواع تاخیر در رشد
تاخیر در رشد شدت های متفاوت داشته و میتواند یک یا چند ناحیه را تحت تاثیر قرار دهد.کودکان معمولا در حدود 9 ماهگی حرکت میکنند و در حدود 15 ماهگی راه می افتند.
تاخیر در راه رفتن اغلب در خانواده به ارث میرسد و دلیل واضحی ندارد اما نهایتا شروع به رشد میکنند و این رشد به صورت طبیعی ادامه می یابند.با این وجود کودکانی که دارای یک بیماری دیگر مانند فلج مغزی هستند مشکلات طولانی مدتی در حرکت دارند.
بعضی از کودکان در رشد و تکامل حرکات خود که برای هماهنگی دست-چشم و کنترل های ظریف لازم است دچار کندی هستند (مثل گرفتن توپ و استفاده از مداد) این کودکان باید به دقت کنترل شوند چرا که در معرض خطر بروز معلولیت های یادگیری در دوران تحصیل خود هستند.
تاخیر در صحبت کردن ، نیز از مشکلات رشدی است که اغلب با بیماری اوتیسم ( در خودماندگی) ارتباط دارد.مشکلات شنوایی کودک که ممکن است به خاطر ترشحات مزمن اوتیت مدیا ( التهاب گوش میانی) باشد ، ممکن است باعث تاخیر در تکلم و مهارت های گفتاری شود.
تاخیر در رشد که همه ی جنبه های یادگیری و توانایی های عمومی را تحت تاثیر قرار میدهد معمولا به وسیله یک بیماری دیگر مثل سندرم داون یا سایر بیماری های مادرزادی به وجود می آیند اما اغلب این بیماری های زمینه ای را نمیتوان پیدا کرد.
چه کاری میتوان انجام داد؟
اولین بار این والدین هستند که به تاخیر در رشد پی میبرند.همچنین ممکن است طی بررسی رشدی معمولی که در 5 سال اول زندگی صورت میگیرد تاخیر در رشد مشخص شود.
در صورت شک به تاخیر در رشد پزشک آزمایشاتی مانند تست شنوایی و تست بینایی را توصیه میکند. از نظر ناهنجاری های ژنتیکی نیز ممکن است کودک بررسی شود:
در صورتی که کودکی در یک بخش از تکامل خود دچار تاخیر شده باشد نیاز به تشویق دارد تا شروع به رشد بکند. بسیاری از کودکان با گذشت یک دوره ی زمانی رشد طبیعی خود را خواهند داشت به خصوص اگر عامل ایجاد تاخیر در رشد تحریک کم باشد و درمان مناسب نیز صورت گیرد.
بعضی از کودکان نیز نیاز به گفتار درمانی دارند.درموارد شدید بیماری نیاز به درمان اختصاصی وجود دارد.