در سفر به یاسوج از کجا دیدن کنیم؟

یاسوج، شهری کهن در استان کهگیلویه و بویراحمد است که به سرزمین آبشارهای ایران نیز شهرت دارد.

شهر زیبای یاسوج، از شهرهای قدیمی استان کهگیلویه و بویراحمد است که به دلیل حضور آبشارهای زیبا و پرخروش، به شهر آبشارهای ایران نیز شهرت یافته است.

سرزمینی با اقلیمی سردسیر و آب و هوایی معتدل که به سردی متمایل است، از گذشته‌های دور تا به امروز، یکی از جاذبه‌های گردشگری و دیدنی‌های ایران درنظر گرفته می‌شود. به نظر می‌رسد که پیش از ایجاد شهر یاسوج، «تل خسرو»، شهری قدیمی در ۴ کیلومتری از آن وجود داشته است که در گذشته به عنوان مرکز استقرار خان‌ها و فرماندهان «بویراحمد علیا»، فعالیت می‌کرد.

البته امروزه تنها چند تپه که جدا از یکدیگر و با فاصله قرار گرفته و نیز یک روستای قدیمی، از آن برجای مانده است. در نزدیکی و چند کیلومتری تل خسرو که باستان‌شناسان پیشینه‌ای بیش از ۲۰ قرن را به آن نسبت می‌دهند، شهر جدید یاسوج احداث شده است. کارشناسان نیز با توجه به کاوش در «تپه‌ی شهدای» این منطقه، معتقد هستند که در این ناحیه و در دوران «برنز»، زندگی جریان داشته است.

در مورد وجه تسمیه این شهر به یاسوج چند نظریه وجود دارد. برخی اعتقاد دارند که یاسوج در گویش محلی به معنای مکانی است که گل‌های یاس فراوانی در آن می‌روید؛ از این رو به یاسوج یا «یاسیج» شهرت یافته است. تعدادی دیگر نامگذاری این شهر به یاسوج را متعلق به زمان «کیخسرو» و اسکان وی در تل خسرو می‌دانند. گروهی دیگر نیز چنین ادعا می‌کنند که یاسوج در لغت به معنای «تیر پیکان‌دار» است؛ تیری که پادشاه نام خود را بر آن نوشته است.

۱. آبشار یاسوج

همانگونه که اشاره شد، شهر یاسوج به دلیل حضور آبشارهای خروشان، در بین سایر شهرهای کشور، از شهرت و محبوبیت فراوانی در بین گردشگران برخوردار است و این پدیده‌ی زیبای طبیعی، از اصلی‌ترین جاذبه‌های طبیعی این شهرستان است. این آبشار زیبا با ارتفاعی برابر با ۱۰ متر، در فاصله‌ی ۲ کیلومتری از مرکز و در شمال شهر قرار دارد و از به هم پیوستن چشمه‌های متعددی که از کوه‌های زاگرس تراوش می‌کند، تشکیل شده است.

منظره‌ای بی‌نظیر با چشم‌اندازهای خارق‌العاده و مسحورکننده که به واسطه‌ی حضور نهرهای آب در مکانی به شکل مارپیچ، وجود باغ‌های میوه، دشت‌ها و مراتع خرم و زمین‌های مملو از گل‌های رنگی ایجاد شد است، هر ساله میزبان جمع زیادی از گردشگران و توریست‌های داخلی و خارجی است. بهترین زمان برای سفر به یاسوج و لذت از زیبایی‌های منحصربه‌فرد آن، اوایل ایام نوروز و روزهای پایانی ماه مهر خواهد بود.

۲. منطقه گردشگری تنگ گنجه‌‌ای

در فاصله‌ی ۱۳ کیلومتری از شهرستان یاسوج، یکی از زیباترین مناطق گردشگری استان کهگیلویه و بویراحمد قرار دارد که به «تنگ گنجه‌ای»، شهرت یافته است. این تفرجگاه در مسیر محور یاسوج به شهرستان سی سخت و داخل دره‌ای سرسبز از درختان چنار با پوششی جنگلی از درختان بلوط، به یکی از محبوب‌ترین مناطق گردشگری تبدیل شده است. آب و هوای مطبوع، عبور رودخانه‌ی تنگ گنجه‌ای، تراوش چشمه‌های متعدد، کوه‌های مرتفع با مناظری چشم‌نواز بر زیبایی این منطقه از یاسوج، افزوده است. خوشبختانه وجود اردوگاه‌های تفریحی و تسهیلاتی همچون امکانات مناسب جهت اسکان‌های کوتاه‌مدت به همت مسئولان استان، بر جذب گردشگر و توریست در این منطقه بسیار موثر بوده است.

۳. پارک ساحلی رود بشار

یکی دیگر از محبوب‌ترین مکان‌های گردشگری در شهرستان یاسوج، «پارک ساحلی رود بشار» است که در قسمت ورودی شهر، قرار گرفته است. این پارک بسیار زیبا با مساحتی بالغ بر ۱۴ هکتار، لقب بزرگ‌ترین پارک یاسوج را به خود اختصاص داده و همواره میزبان جمع زیادی از مردم یاسوج و گردشگران از سراسر ایران است. منطقه‌ای بسیار مناسب برای یک تفریح خانوادگی که به دلیل حضور فضای سرسبز و عبور رود بشار از این منطقه از زیبایی چشم‌گیری بهره‌مند شده است. از تفریحات دوست‌داشتنی در پارک، می‌توان به قایق‌سواری در رود بشار اشاره کرد که قطعا لذت‌بخش و خاطره‌انگیز خواهد بود.

۴. تل خسرو

در کنار جاذبه‌های طبیعی و بسیار دیدنی شهرستان یاسوج، یکی از قدیمی‌ترین دیدنی‌های تاریخی به نام «تپه تل خسروی» که به «تپه تل خسرو» نیز شهرت دارد، قرار گرفته است. این اثر تاریخی در واقع تپه‌ای است کهن که در جنوب شهر یاسوج و در نزدیکی آن واقع شده و طبق روایات تاریخی، محل استقرار کاخی بزرگ توسط «کیخسرو» است که آثاری از آن توسط «پروفسور گاوبه» کشف شده است.

وی معتقد است که این آثار متعلق به دوران پیش از دوران هخامنشیان است. طبق آثار کشف شده، به نظر می‌رسد که کیخسرو، کاخی را با آجرهایی به رنگ زرد و به شکل چهارگوش و نیز آجرهایی به رنگ سرخ که مشابه آن در «پل علیایی بهبهان»، استفاده شده، در این تپه ساخته است. قدمت تل خسرو نیز مقارن با دوران هزاره‌ی سوم میلاد و قرون نهم و دهم هجری قمری، تخمین زده شده است که در نزدیکی روستایی به همین نام قرار دارد.

۵. موزه یاسوج

از جاذبه‌های فرهنگی-تاریخی در یاسوج، موزه‌ این شهرستان است که در اردیبهشت ماه ۱۳۸۲ در زمینی به مساحت ۱۵۰ متر مربع احداث شده است. آثار تاریخی این موزه‌ی ارزشمند، بخشی از فرهنگ و تمدن گذشتگان ایران زمین است که همانند گنجینه‌ای باشکوه و نفیس، در طبقه‌ی دوم ساختمان اداره‌ی میراث فرهنگی استان کهگیلویه و بویراحمد، نگهداری می‌شود. آثاری باقیمانده از دوران الیمایی مانند چندین سکه، سکه‌هایی از دوران حکومت ساسانیان که باستان‌شناسان آن‌ها را متعلق به دوران حکومت خسرو دوم می‌دانند، چندین مهره از دوران ساسانیان، اشیای فلزی، ابزارآلات جنگی، وسایل تزئینی مانند گوشواره، حلقه، النگو، وسایلی از دوران اسلامی مانند سکه‌های متعلق به اوایل دوران اسلامی، سکه‌های دوران صفوی و قاجاریه، تنها بخشی از اشیایی است که در موزه قرار دارد. اما یکی از مهم‌ترین آثاری که در این موزه نگهداری می‌شود، قطعه‌ای از نقش برجسته‌ی شاپور اول ساسانی است که روی سنگی حفاری شده است.

۶. پیست اسکی کاکان

در فاصله‌ی ۱۸ کیلومتری از شهرستان یاسوج، در دامنه‌ی کوه زاگرس و قله‌ی دنا و در روستای کاکان، یکی دیگر از مکان‌های محبوب گردشگری قرار دارد که از آن به نام «پیست اسکی کاکان»، یاد می‌شود. این پیست اسکی دارای ارتفاع تقریبی ۲۶۰۰ متر، ۱۵۰ متر عرض و طولی برابر با ۶۰۰ متر است. در سال ۱۳۷۳ این پیست اسکی که لقب زیباترین پیست‌های اسکی کشور را به خود اختصاص داده است، افتتاح شد و رستوران، اقامتگاه و ۳ تله اسکی بشقابی که شامل یک دستگاه بالابر مختص اسکی‌بازان مبتدی و ۲ دستگاه بالابر مناسب اسکی‌بازان حرفه‌ای، از امکاناتی است که مسئولان برای علاقه‌مندان به تفریحات زمستانه و گردشگران طبیعت، تدارک دیده‌اند. البته طبق اظهارات مسئولان به نظر می‌رسد که تله کابین آبشار نیز به زودی در این مکان احداث شود. پیست اسکی کاکان به دلیل برف‌گیر بودن منطقه، ۵ تا ۶ ماه از سال مملو از برف بوده که می‌توان بهترین زمان‌ها برای استفاده از این پیست اسکی را از اوایل دی ماه تا اواخر اسفند ماه اعلام کرد.

۷. دشت راق

از دیگر مکان‌های دیدنی با چشم‌اندازی افسانه‌ای و مسحورکننده در شهرستان یاسوج، دشتی است بسیار زیبا با مساحتی بالغ بر ۵۰ هزار هکتار و پوشش متنوع گیاهی و ارتفاعی برابر با ۲۵۰۰ متر از سطح دریا که به «دشت راق»، شهرت یافته است. این منطقه‌ی شگفت‌انگیز رویایی، در فصول مختلفی از سال مانند ماه‌های اردیبهشت و خرداد در بهار، همچون تابلوی نقاشی خیره‌کننده و همانند مخملی سبز، چشم‌های بازدیدکنندگان را نوازش می‌دهد. از دیگر ویژگی‌های این بهشت مثال‌زدنی ایران، حضور چندین چشمه‌ی گوارا به نام‌های چشمه چرنگی، چشمه وهل و آبشاری زیبا به نام «تنگ مو»، در این منطقه‌ی بکر و حیرت‌انگیز است. هرچند این منطقه دارای اقلیمی سردسیر است اما زیبایی آن به گونه‌ای است که هر علاقه‌مند به طبیعت‌گردی را محو و مسحور خود می‌کند.

۸. پل پاتاوه

«پل پاتاوه»، یکی از آثار تاریخی در استان کهگیلویه و بویراحمد است که در فاصله‌ی ۱۵ کیلومتری از کوه دنا، ۵۰ کیلومتری از یاسوج و در بویراحمد سفلی قرار دارد. قدمت این پل به دوران حکومت صفویه بازمی‌گردد. مجموعه‌ی پل‌های پاتاوه، متشکل از ۵ پل تاریخی است که «پل تخت شاه‌نشین»، کهن‌ترین پلی است که از آن باقی مانده است. سازه‌ای کهن که باستان‌شناسان قدمت آن را به دوران ساسانی نسبت داده‌اند.

همچنین «پل جنوبی گردنه خراسان»، بزرگ‌ترین پل برجای مانده از این مجموعه‌ی پل‌های پاتاوه است که آثار موجود آن نسبت به سایر پل‌های پاتاوه، سالم‌تر است. از مشخصه‌های جالب پل پاتاوه، آثار و علامت‌های حجاری است که بر سنگ‌های تزئینی آن مشاهده می‌شود. خوشبختانه در دهه‌ی ۱۳۷۰ هجری شمسی، پروژه‌ی مرمت و بازسازی این پل‌ها کلید خورد و پلی که متعلق به دوران صفویه بود، کاملا مورد بازسازی و تعمیر قرار گرفت.

۹. روستای کریک

«روستای کریک»، به حق یکی از زیباترین روستاهای استان کهگیلویه و بویراحمد است که به دلیل ساختار معماری، نوع قرارگیری خانه‌ها و نیز اقلیم و آب و هوای کم‌نظیرش، به ماسوله‌ی جنوب کشور، شهرت یافته است. روستای کریک با چشم‌اندازی شگفت‌انگیز، منطقه‌ای است ییلاقی که در دل کوهستان قرار گرفته و همچون شاهکاری بی‌نظیر در نزدیکی دره‌ی کریک، چشم و زبان گردشگران و مسافران را متحیر و به تمجید قدرت الهی، وامی‌دارد.

عمارات ساخته شده در این روستا از خشت، گل و چوب است که به صورت پلکانی ساخته شده و زیبایی منحصربه‌فردی را ایجاد کرده است. قدمت این روستا نزدیک به ۲ هزارسال است و همچنان می‌توان آثار تاریخی و باستانی متعددی همانند آسیاب‌ها، قنات‌ها و قبرستان‌ها و بقعه‌ی نیمه‌ی مخروبه‌ی امامزادگان علی (ع) و شاه نعمت‌الله را در آن مشاهده کرد. همچنین این روستای کهن، با قرارگیری در دامنه‌های کوه‌ زاگرس و دنا، از مناظر و چشم‌اندازهای چشم‌گیر کوهستانی برخوردار است.

یاسوج، یکی از زیباترین شهرهای استان کهگیلویه و بویراحمد است که قطعا نمی‌توان تمامی جاذبه‌های گردشگری و دیدنی‌های شگفت‌انگیز طبیعی و تاریخی آن را در یک مقاله معرفی کرد. دره‌ی زیبای المون، پارک مهرورزی، پارک کوهستانی، تنگ تامرادی، تنگ مهریان، دریاچه‌ی مور زرد، دریاچه سد شاه‌قاسم، رودخانه گرد آوه، امامزاده عبدالله، تل مهره‌ای، تنگ گنجه‌ای، قله‌ی زیبای دنا و چشمه میشی، تنها بخشی از دیگر مکان‌های دیدنی و گردشگری یاسوج است که بازدید از آن‌ها هیجان‌انگیز و خاطره‌ساز خواهد بود.