چرا دنباله امامان بعد از امام حسین(علیه السلام) از فرزندان و خاندان امام حسن(علیه السلام) شروع نشده است؟
پاسخ :
از متون دینی و روایات استفاده میشود كه امامان معصوم(ع) توسط خداوند به امامت و رهبری منصوب شدهاند. بدین گونه نبوده است كه ائمه(ع) فرزندان خویش را به عنوان رهبر منصوب نمایند و یا مردم در انتخاب آنها نقش داشته باشند؛ تا گفته شود چرا بعد از امام حسین(ع) امامان از فرزندان امام حسن(ع) گزینش نشده و امامت به فرزندان وی منتقل نشده است.
در اسلام امامت و رهبری از اهمّیّت ویژهای برخوردار است تا آن جا كه از آن به عنوان عهد الهی یاد شده است.(1) این مقام باید به كسانی داده شود كه لیاقت و شایستگیهای ذاتی و اكتسابی داشته باشند. خداوند خطاب به حضرت ابراهیم(ع) كه خواسته بود منصب امامت به فرزندان و دودمان وی منتقل شود فرمودند: ".. لاینال عهدی الظّالمین؛(2) پیمان من - یعنی امامت - هرگز به ستمكاران نمیرسد". این آیه بیانگر عظمت و بزرگی این مقام است.
انتصاب رهبر از سوی خداوند بهترین گزینه و راهكار معقول و منطقی است، زیرا خداوند مصالح و مفاسد مردم را دانسته و كسانی را برای رهبری گزینش میكند كه لیاقت داشته باشند: "اللَّه أعلم حیث یجعل رسالته".(3)
به سبب لیاقت و قابلیّتهای امامان معصوم(ع) بود كه آنها حكومت و مرجعیت دینی را حق خود میدانستند، چنان كه امام حسین(ع) در برابر فرماندار مدینه بدان تصریح نمود.(4) بنابراین امامت بر اساس شایستگی اعطا شده به آن شایستگیها خداوند آگاهی دارد و این شایستگیها در اولاد امام حسین(ع) وجود داشت.
در بعضی از روایات تصریح شده است كه ائمه(ع) به دستور خداوند به منصب امامت و رهبری منصوب شدهاند و اسامی نیز بیان شده است.
جابربن عبداللَّه انصاری از پیامبر اسلام(ص) در خصوص پیشوایان بعد از حضرت پرسید كه از فرزندان علی بن ابی طالب چه كسانی جانشینان شما هستند؟
فرمودند: "حسن و حسین (كه آقای جوانان اهل بهشت هستند) سپس زین العابدین، پس از او باقر محمد بن علی (كه او را ملاقات خواهی كرد. هرگاه او را ملاقات نمودی، سلام مرا به او برسان) پس از او جعفر فرزند محمد، پس از او موسی فرزند جعفر، پس از او علی فرزند موسی، سپس محمد بن علی و پس از او علی بن محمد، سپس حسن بن علی و پس از او فرزندش مهدی. او كسی است كه جهان را پر از عدل و داد خواهد كرد، بعد از آن كه پر از ظلم و جور شده است. ای جابر! آنها خلفا و جانشینان من از فرزندان و عترت من هستند. هر كس آنها را اطاعت كند، مرا اطاعت كرده و هر كس آنان را نافرمانی نماید، مرا نافرمانی كرده است. هر كس یكی و یا همه آنها را انكار كند، گویا مرا انكار نموده است. به وجود آنها خداوند جهان را نگهداشته است و حفظ و بقای جهان نیز به واسطه آنها حفظ میشود تا زمانی كه خدا بخواهد".(5)
پی نوشتها:
1.بقره (2) آیه 124؛ پیام قرآن، ج 9، ص 27.
2.همان، آیه 124.
3.انعام (6) آیه 124.
4.مثیرالاحزان، ص 24.
5.بحارالانوار، ج 27، ص 119 - 120.
منبع : پایگاه جامع عاشورا
تبیان
