ريسك همسرگزيني اينترنتي آنقدر بالاست كه به امتحان كردنش نمي‌ارزد
ازدواجي موفق خواهد بود كه دو طرف عاقل، پخته، قدرتمند، باهوش، با تدبير و زرنگ بوده و با حوصله و حواس جمع و محتاطانه به انتخاب مورد مناسب بپردازند تا خداي ناكرده در دام رابطه نادرست يا حقه‌هاي افراد سوءاستفاده‌گر نيفتند. حرف آخر اينكه ريسك همسرگزيني اينترنتي آنقدر بالاست كه به امتحان كردنش نمي‌ارزد!
خاله فخري كه سني از او گذشته و تمام گيس‌هايش سفيد شده است داستان ازدواجش با آقا مصطفي را اين گونه تعريف مي‌كند و مي‌گويد: « خاله‌جون، اون روزا كه مثل حالا نبود! كه پسر با خانواده پاشه بره خواستگاري و دختر هم بياد چايي بياره و بعدم بشينن با هم تو اتاق حرف بزنن! سر خواستگاري آقا مصطفي از من، دايي‌جونتون علي‌آقا وقتي گفته بودن عروس كجاست، گفته بود من داداششم عروس هم شكل منه. منو ببين انگار عروسو ديدين، خلاصه به همين نام و نشون ما رو نشوندن سر سفره عقد و تا خطبه خونده نشد و به هم محرم نشديم، همديگه رو نديديم.»
خاله‌فخري خبر ندارد كه ديگر حتي دوره اين مدل خواستگاري‌ها كه براي او تعجب‌آور است هم تمام شده است! ديگر خانواده‌ها و اقوام و دوستان با هم رفت‌وآمد آنچناني ندارند، ديگر كم پيدا مي‌شود يكي راوي بشود و دخترها و پسرهاي دوست و فاميل و آشنا را به هم معرفي كند و بروند خواستگاري و دختر با لپ‌هاي گل انداخته از خجالت، چايي بريزد و داماد خجول با نجابت رويش نشود عروسي كه چارقد سفيد گل‌گلي به سر كرده را حتي براي لحظه‌اي نگاه كند و بعد دوتايي با اصرار و اجازه بزرگ‌ترها با هم صحبت كنند. اين روزها جوان‌ها همسر دلخواهشان را از اينترنت دانلود مي‌كنند! و اينجاست كه بايد گفت نه به آن شوري شور نه به اين بي‌نمكي!
چند سالي است كه تحت تأثير تهاجم فرهنگي غرب و جنگ نرم، حياي اصيل ايراني‌ها، كم‌وبيش با سبك زندگي غربي‌ها متداخل و گويا نسل امروز به نوعي دچار دوگانگي فرهنگي شده است. يك زماني در ميهماني‌ها سفره مردان و زنان جدا از هم پهن مي‌شد اما امروز برخي زنان و دختران با گذاشتن عكس خود روي پروفايلشان حياي آبا و اجدادي را زير سؤال مي‌برند. در اين ميان آنچه به خاطر حساسيت موضوع ازدواج و تشويق جوانان به اين سنت الهي بسيار به چشم مي‌خورد، ايجاد و ترويج سايت‌هاي همسريابي است كه با هدف مقدس ترويج ازدواج و آشنايي افراد به بهانه آشنايي قبل از ازدواج پايه‌ريزي شده است؛ سايت‌هايي كه اما و اگرهاي بسياري درباره آنها مطرح است.
سايت‌هاي همسرگزيني؛ آري يا نه؟
ازدواج جزء لاينفكي از زندگي هر انسان سالم و جوياي زندگي سعادتمندانه است و اين روزها بحث داغ ازدواج‌هاي اينترنتي نقل مجلس جوانان شده است و ازدواج‌هايي كه به علت تسريع در امر ازدواج و عدم‌آشنايي صحيح طرفين از يكديگر ممكن است با خطراتي مواجه شود نيز به تبع آن افزايش يافته است. چندي پيش اين نظريه ارائه شد كه براي تسهيل ازدواج جوانان بهتر است سايت‌هايي براي همسرگزيني ايجاد شود و از طريق آن دختر و پسرها با يكديگر از طريق چت روم آشنا شوند تا شايد مشكل ازدواج جوانان حل و فصل شود. اما حالا كه مدتي از اجراي اين طرح مي‌گذرد مشاهده مي‌شود كه شايد آشنايي درصدي از جوانان از اين طريق به ازدواج بينجامد و تا حدودي به جواناني كه به دليل زندگي خشك و بي‌روح آپارتمان‌نشيني و عدم‌صله ارحام و رفت و آمدهاي فاميل و دوستان، نتوانسته بودند ازدواج كنند، كمك كرده است. اما در اين بين دوستي‌هاي اينترنتي و رد و بدل كردن عكس‌ها و اطلاعات شخصي در بين كاربران اين سايت‌ها موجب معضل ديگري تحت عنوان حيازدايي شده و اين سايت‌ها براي درصد بالايي از كاربران، بيشتر در حكم محلي براي تفريح و خوشگذراني شده است به طوري كه كمتر شاهد ازدواج‌هايي كه ريشه در اصالت و ايراني بودن و اسلامي بودن دارد، هستيم و اين نوع رابطه، بيشتر به روابط نامشروع و دوستي‌هاي غيراخلاقي منجر شده است تا امر خير و ازدواج!
دانلود همسر، كاري اسلامي است يا غربي؟
قصد ما در اين نوشتار، بررسي صحت و سقم و معايب و محاسن اين روش گزينش شريك زندگي براي افراد مختلف است. جدا از آنكه اين روش معايبي دارد حتماً محاسني را نيز خواهد داشت. همانطور كه همه ما قبول داريم، روش مذكور روشي كاملاً غربگرايانه است، چرا كه مردم كشورهاي غربي به تبع سبك زندگي متفاوتي كه دارند براي ايشان ايجاب مي‌كند كه با روش‌هاي اينچنيني همراه شده و براي پيدا كردن نيمه گمشده خود پشت سيستم‌هاي كامپيوتري نشسته و همسر خود را سرچ و دانلود كنند!
پس تا اينجا مشخص شد كه خواستگاري در اين زمانه به دو دسته سنتي و مدرن تبديل شده است، در روش سنتي كه هنوز هم در بسياري از خانواده‌هاي اصيل از آن استفاده مي‌شود، بزرگ‌ترها پيش از آنكه دختر و پسر يكديگر را ببينند و بشناسند در مورد بررسي خصوصيات اخلاقي، شخصيتي و خانوادگي آنها با يكديگر صحبت مي‌كنند و اگر به نتيجه رسيدند قرار خواستگاري گذاشته و زمان كوتاهي را به ايشان اجازه صحبت خصوصي مي‌دهند. اما در روش مدرن كه امروزه به امري كاملاً عادي مبدل شده است، دختر و پسر از طريق آشنايي در محل كار يا ملاقات در بيرون از منزل يا از طريق آشنايي در چت روم‌هاي مجازي به هم علاقه‌مند شده، با نظريات هم آشنا مي‌شوند و بعد از به توافق رسيدن براي مرحله آخر كه نيازمند به اجازه بزرگ‌ترهاست، خانواده‌ها را از رابطه و ميزان علاقه‌منديشان به يكديگر مطلع مي‌كنند.
گرچه روش مدرن هم در بسياري موارد موفق بوده ولي شكي در آن نيست كه ازدواج‌هاي سنتي نسبت به روش مدرن با درصد موفقيت بيشتري همراه بوده است، چراكه وقتي پاي بزرگ‌ترها به ميان بيايد به علت داشتن تجربه كافي و با توجه به اصطلاح «تو مو مي‌بيني و من پيچش مو» و اينكه جوانب امر را هم مي‌سنجند، مي‌توانند در پيدا كردن مورد مناسب براي فرزند خود كمك شاياني كنند و از عشق و عاشقي لحظه‌اي كه دوام زيادي نمي‌آورد و به راحتي با وزيدن بادي به تنفر مبدل مي‌شود، جلوگيري كنند.
ازدواجي موفق خواهد بود كه دو طرف عاقل، پخته، قدرتمند، باهوش، با تدبير و زرنگ باشند
آيا خواستگاري هم احكام دارد؟
پاسخ اين سؤال آري است. در توضيح بايد گفت: اسلام كه كامل‌ترين دين در ميان تمامي اديان است و هيچ تر و خشكي نيست مگر آنكه در كتاب مبين (قرآن مجيد) درج شده است و اسلامي كه براي كوچك‌ترين حركت ممكن مثل كراهت خوردن آب در شب به صورت ايستاده يا استحباب ورود به دستشويي با پاي چپ حكم صادر كرده است، چگونه ممكن است نسبت به مهم‌ترين موضوعي كه مي‌تواند آينده انسان را دستخوش تغيير و تحول كند، بي‌تفاوت باشد؟!
از نظر فقهي همه مراجع بر اين امر توافق نظر دارند كه خواستگاري و گفت‌وگوي پيش از عقد، اگر مفسده‌اي نداشته باشد و بدون قصد لذت و ترس از افتادن در گناه باشد، اشكال شرعي ندارد.
پس تا اينجا مشخص شد آن مدل خواستگاري‌هايي كه در ابتداي بحث در مورد سبك ازدواج خاله‌فخري بود مورد تأييد اسلام نيست، چراكه هر دختر و پسري حق دارد شريك زندگي خود را ببيند و قبل از ازدواج با او در مورد طرز فكر و عقايدش به صحبت بنشيند.
اما آيا آنچه اسلام از ازدواج مي‌گويد با روش‌هاي مدرن امروزي از جمله دوستي قبل از خواستگاري يا چت در فضاي مجازي همخواني دارد؟ آيا اسلامي كه خود بهاي تفكر بر انگيزي به ازدواج مي‌دهد، هدفي جز اين دارد كه از ارتباط‌هاي نامشروع كاسته و به ازدواج‌هاي مشروع و طبق سنت پيغمبر پرداخته و ضمن ايجاد رابطه حلال و كسب لذت مشروع زوجين از يكديگر و با ايجاد خانواده، نسل مسلمين در جهان افزايش يابد؟ آيا اين طريق آشنايي كه در خلال آن روي بسياري از دستورات اسلام كه مبتني بر حيا و حفظ حريم زن است، پرده افكنده مي‌شود مورد تأييد اسلام مي‌تواند باشد؟ آيا اسلامي كه به زن مجوز داده است وقتي قصدش براي ازدواج قطعي شد مي‌تواند با لباس حرير در جلوي خواستگارش حاضر شود، به دختر اجازه مي‌دهد به محض آشنايي، به سرعت عكس‌هاي بي‌حجاب خود را براي فردي فوروارد كند كه نه از هويت واقعي او خبر دارد، نه از جنسيت او مطمئن است و نه از قصد اصلي‌اش از پر كردن فرم متقاضي ازدواج آگاهي دارد؟
تركيب 2 روش سنتي و مدرن
آيا راهي هست كه بتوان اين روش غربي را در تركيب با سبكي سنتي پيش برد و به هدف اصلي رهنمون ساخت؟ اگر بخواهيم به جنبه مثبت قضيه بپردازيم بايد بگوييم روش مذكور، روش بدي هم نيست و مي‌تواند روشي راهگشا در امر ازدواج باشد ولي آنچه بيشتر با رسم و رسومات و اعتقادات ما همخواني دارد اين است كه افرادي تحت عنوان ناظر بر اين فرم‌ها و بر صحت و سقم اطلاعات وارد شده نظارت و تحقيق كنند و در صورتي كه فرد متقاضي فردي سالم از نظر رواني بوده و مشخص شود كه وي واقعاً قصدي جز ازدواج و تشكيل خانواده ندارد، جزو اسامي افراد مورد تأييد قرار گيرد كه در اكثر سايت‌هاي مجاز و كنترل شده، اين كار به علت تعداد بالاي متقاضيان تقريباً غيرممكن است. بنابراين اين امر نيز به اندازه كافي مشكل‌گشا واقع نشده است، چراكه به علت وجود كاربران فراوان اين سايت‌ها، نظارت بر تمامي افراد متقاضي كاري بس دشوار و طاقت‌فرساست.
از سويي روش مذكور در مورد افرادي كه به دليل معضلاتي ازدواج بهنگام نداشته‌اند، مانند معلوليت جسمي يا سابقه ازدواج ناموفق يا بالا بودن سن ازدواج و عللي از اين قبيل كه به راحتي نمي‌توانند شخصي كه با شرايط ايشان همخواني دارد را بيابند، مي‌تواند بسيار راهگشا باشد و اين در حالي است كه براي جوانان كم‌تجربه و كم سن و سال، روشي ناامن بوده و بيشتر به دوستي‌هاي غيراخلاقي مي‌انجامد تا اجراي سنت پيغمبر. در واقع آنچه عايد افراد بي‌تجربه و اسير احساسات زودگذر مي‌شود پشيماني و احساس شكست است كه گاهي مي‌تواند به عواقب جبران‌ناپذيري چون افسردگي يا حتي اقدام به خودكشي منجر شود و اين نهايت درد يك جامعه جوان است.
اما آنچه مي‌تواند اين سياق را با آداب و سنن ايراني اسلامي ما پيوند داده و كليد حل اين مشكل باشد وجود افرادي تحت عنوان واسطه ازدواج است، افرادي كه در قديم با معرفي دو جوان كه از هر نظر به قول معروف به هم مي‌آمدند، باعث مي‌شدند دو جوان از هرگونه طفره رفتن و كارهاي غيرضروري با اطلاع و همراهي خانواده‌ها مراسم سنتي خواستگاري را برقرار كنند و آنان امروزه با روش ارتباطي مجازي نيز مي‌توانند راهگشاي اين معضل باشند. روش ارتباط مجازي نيز در صورتي كه توسط افراد معرف كه تا زمان آشنايي دو طرف بين دختر و پسر به تبادل اطلاعات مي‌پردازند مي‌تواند راهگشاي اين معضل باشد. در صورتي كه دختر و پسر جوان خود به دنبال زوج يا زوجه مورد نظر بگردند بيشتر به خاطر غلبه احساسات دوران جواني دچار معضل اشتباه در انتخاب مي‌شوند و اين يكي از دلايل افزايش آمار طلاق در كشور است. آنچه پيرو هر طلاق در جامعه به وجود مي‌آيد نيز مي‌تواند ضربات جبران‌ناپذيري بر پيكره اجتماع وارد كند.
در پايان بايد تأكيد كرد يك جوان قبل از هر چيز بهتر است در مورد ازدواج عميقا مطالعه كند و در مرحله بعد خانواده خود را در جريان تصميم مهم زندگي‌اش قرار دهد و همچنين به انتخاب كسي دست بزند كه با هنجارهاي اجتماعي، فرهنگي و مذهبي او و خانواده‌اش همخواني داشته باشد. در مورد ازدواج‌هاي اينترنتي هم بايد گفت ازدواجي موفق خواهد بود كه دو طرف عاقل، پخته، قدرتمند، باهوش، با تدبير و زرنگ بوده و با حوصله و حواس جمع و محتاطانه به انتخاب مورد مناسب بپردازند تا خداي ناكرده در دام رابطه نادرست يا حقه‌هاي افراد سوءاستفاده‌گر نيفتند. حرف آخر اينكه ريسك همسرگزيني اينترنتي آنقدر بالاست كه به امتحان كردنش نمي‌ارزد!
منبع: روزنامه جوان
