ولادت
مرحوم آیت الله حاج شیخ محمود ارگانی بهبهانی در 1317ش در رامشیر(واقع در استان خوزستان) دیده به جهان گشود. ایشان از خاندان علم و دانش است که چند سده پیش از شهر بهبهان برخاستند و سالها در حوزه ی پر برکت کربلا و نجف پرچم دار علم و دانش و اسوه ی تقوا و معرفت بودند.
تحصیلات
ایشان دوران کودکی و مکتب را تاسال ششم ابتدایی در رامشیر گذراندند و در سن 12 سالگی برای ادامه تحصیل عازم خرمشهر شدند.سیکل را در دبیرستان بایندر خرمشهر گرفته و سپس راهی اهواز شدند و در آنجا به تحصیل پرداختند در سال 1338 موفق به اخذ دیپلم علمی که ادغام سه دیپلم ادبی طبیعی و ریاضی بود از دانشسرای مقدماتی اهواز شدند و همزمان نیز در مدرسه آیت الله انصاری در اهواز به تحصیل علوم دینی پرداختند.
جامع المقدمات را نزد مرحوم آیت الله شیخ عبدالله محمدی و کتاب (قطرالندی و بل الصدی) را نزد مرحوم آیت الله شیخ محمد حسین پورعیسی خواندند و همچنین از محضر اساتیدی همچون مرحوم آیت الله شیخ محمود سنابادی و مرحوم آیت الله شیخ رضا حججی و مرحوم آیت الله شیخ غلامعلی روحیان بهبهانی بهره مند شدند.
عزیمت به قم
ایشان در سال 1358 جهت ادامه تحصیل خود و فرزندانش به شهر مقدس قم عزیمت نمودند.
دروس مقدماتی از جامع المقدمات و سیوطی و مغنی و شرح جامی و منطق کبری و باب حادی عشر و معالم و حاشیه ملاعبدالله و شرح تجرید و مقداری از لمعتین را نزد مرحوم مدرس افغانی خواندند. و فراید الاصول و کفایتین را نزد مرحوم آیت الله شیخ مصطفی اعتمادی تبریزی و مرحوم آیت الله شیخ احمد پایانی تبریزی خواندند و همچنین در ایام اقامتشان در مشهد مقدس درتابستان از محضر اساتیدی همچون مرحوم آیت الله شیخ محمد صادق سعیدی کاشمری و مرحوم آیت الله میرزا حسن صالحی بهره مند شدند.درس خارج فقه عروه الوثقی مرحوم سید یزدی و یک دوره خارج اصول را نزد مرحوم آیت الله العظمی سید ابوالقاسم کوکبی تبریزی و درس خارج فقه لاضرر و لاضرار فی الاسلام را نزد مرحوم آیت الله العظمی سید محمد روحانی و درس خارج فقه وسیله النجاه مرحوم سید ابوالحسن اصفهانی را نزد حضرت آیت الله العظمی شیخ حسین وحید خراسانی و درس خارج فقه بعض الصلاه و قسم من الدیات را نزد مرحوم آیت الله العظمی میرزاجواد آقا تبریزی و بحث الطهاره را نزد مرحوم آیت الله العظمی سید تقی طباطبایی قمی خواندند.
مشایخ اجازات :
مشایخ اجازات روایی و امور حسبیه ایشان عبارتند از:
- مرحوم آیت الله العظمی سید ابوالقاسم خویی
- مرحوم آیت الله العظمی سید عبدالله موسوی شیرازی
- مرحوم آیت الله العظمی شیخ محمد علی اراکی
- مرحوم آیت الله العظمی سید محمد کاظم شریعتمداری
- مرحوم آیت الله العظمی سید شهاب الدین مرعشی نجفی
- مرحوم آیت الله شیخ محمد باقر محسنی ملایری
- مرحوم آیت الله العظمی سید حسن طباطبایی قمی
- حضرت آیت الله العظمی سید محمد صادق روحانی
- مرحوم آیت الله العظمی سید محمد شیرازی
- مرحوم آیت الله العظمی سید ابوالقاسم کوکبی تبریزی
- استاد محقق سید احمد اشکوری
- مرحوم آیت الله شیخ احمد دشتی
- شیخ احمد کفتارو
- سید اسماعیل مرعشی
- شیخ باقر شریف غرشی
- آیت الله العظمی شیخ بشیر نجفی
- آیت الله العظمی سید تقی طباطبایی قمی
- آیت الله العظمی شیخ جعفر سبحانی
- آیت الله سید جواد فقیه سبزواری
- آیت الله العظمی شیخ حسین وحید خراسانی
- آیت الله سید رسول موسوی تهرانی
- آیت الله العظمی سید صادق شیرازی
- دکتر صالح الوردانی المصری
- آیت الله سید عباس کاشانی
- شیخ عبد الحسین حایری
- آیت الله شیخ عبدالحسین واعظ زاده خراسانی
- استاد علامه سید عبدالستار حسنی بغدادی
- آیت الله العظمی سید علی بهبهانی
- آیت الله العظمی سید علی سیستانی
- آیت الله العظمی شیخ لطف الله صافی گلپایگانی
- آیت الله العظمی سید محمد روحانی
- آیت الله العظمی سید محمد شاهرودی
- آیت الله شیخ محمد غروی
- آیت الله العظمی شیخ محمد اسحاق فیاض
- آیت الله العظمی سید محمد باقر شیرازی
- آیت الله شیخ محمد باقر صدیقین اصفهانی
- آیت الله العظمی شیخ محمد تقی بهجت
- آیت الله شیخ محمد رضا مهدوی دامغانی
- آیت الله العظمی سید محمد سعید طباطبایی حکیم
- آیت الله العظمی شیخ محمد طاهر آل شبیر خاقانی
- آیت الله العظمی سید عزالدین زنجانی
- آیت الله سید محمد علی روضاتی اصفهانی
- استاد شیخ محمد علی مدرس افغانی
- آیت الله سید محمد مهدی موسوی خرسان
- آیت الله سید محمود دهسرخی
- استاد سید مرتضی رضوی کشمیری
- آیت الله سید مصطفی صفایی خوانساری
- آیت الله العظمی سید مهدی اخوان مرعشی
- آیت الله العظمی سید موسی شبیری زنجانی
- آیت الله شیخ یحیی انصاری شیرازی
مجازین روایی:
آن مرحوم به تعدادی از علما و شخصیت های دینی و مذهبی پس از درخواست خود آنان اجازه روایت داده اند.فهرست اسامی و تاریخ حیات مجازین ایشان در موسوعه (قسطاس الموازین فی المجیزین و المجازین)به صورت مقصل آمده است.از جمله مجازین میتوان به اسامی ذیل اشاره نمود:
حضرات آیات:
- شیخ احمدبهشتی
- شیخ جعفر غروی نایینی
- شیخ عباس محفوظی
- سید علی حجت هاشمی
- شیخ علی نکونام
- شیخ علی اصغر یوسفی
- سید محمد رجایی
- سید محمد نبوی دزفولی
- سید محمود المقدس الغریفی
- سید محمد علی شیرازی
- دکتر شیخ نجاح الطایی
- شیخ نجم الدین طبسی
- شیخ یحیی انصاری شیرازی
تالیفات
مرحوم آیت الله حاج شیخ محمود ارگانی بهبهانی اکثر اوقات شریف خویش را به تالیفات متعدد اختصاص داده بودند.بیش از بیست اثر تالیفی و تحقیقی در موضوعات مختلف اخلاقی اجتماعی مذهبی به دو زبان فارسی و عربی از ایشان به چاپ رسیده است.
از جمله آثار این عالم جلیل القدر میتوان به کتب زیر اشاره نمود:
- خاندان ارگانی بهبهانی
- سلام در اسلام 2جلد
- صله ارحام در اسلام
- شناخت و درمان وسوسه و وسواس در اسلام
- اهمیت و اثرات شیر مادر در اسلام
- فرهنگ تربیت فرزند در اسلام
- آداب معاشرت با خویشاوندان(با پدر و مادر خویشاوندان چگونه رفتار کنیم؟)
- موج تنها(کندوکاوی در ازدواج موقت وآثار آن )
- راهی به روشنا(آداب استخاره و اشاره در اسلام)
- فهرست کتب چاپی کتابخانه شیخ محمود ارگانی بهبهانی جلداول ایران-قم
- فرهنگ مطالعه و نگارش در اسلام
- فضایل امام جواد علیه السلام
- فضایل جناب موسی مبرقع فرزند امام جواد علیه السلام
- زیان های جسمی روحی و اعتقادی حسادت
- انیس النفوس فی تراجم رجال آل طاووس قدس الله اسرارهم
- جامع المعانی فی اجازات الشیخ محمود الارگانی البهبهانی الحایری
- ترجمه الشیخ محمود الارگانی البهبهانی الحایری ایران قم المقدس
- قسطاس الموازین فی المجیزین و المجازین
- نقش عشق(ازدواج در آیینه دین و خرد)
کتب تحقیق به عربی:
- التحفه البهیه فی ااثبات الوصیه العلامه السید هاشم البحرانی(ره)
- عین العبره فی غبن العتره(علیهم السلام) ابن طاووس
- الدر الثمین فی اسرار الانزع البطین
- الهدایه القرآنیه الی الولایه الامامیه...سید هاشم بحرانی(ره)
- ربیع المغانی فی تراجم آل البهبهانی الحائری الارگانی
- العقیقه فی الاسلام
- عقایدنا من الکتاب و السنه و العقل
ویژگی های معظم له
مرحوم آیت الله حاج شیخ محمود ارگانی بهبهانی داراى ويژگىهاى اخلاقى برجستهاى بود كه وى را نسبت به بسيارى از اقران متمايز مىكرد :
اعتقاد راسخ به دو ركن مذهب «تبرّى وتولّى» داشت ودر تبليغ وترويج اين دو اصل هيچ مسامحه وكوتاهى را نمىپذيرفت.
از اين رو در امر عزادارى سيّد الشهداء وصدّيقه شهيده فاطمه زهرا واظهار برائت از دشمنانشان بسيار راسخ وثابت قدم بود.
همواره مضمون اين روايت را به عنوان توصيه به ديگران تاكيد مىكرد :
«شِيعَتُنا مِنّا خُلِقُوا مِنْ فاضِلِ طِينَتِنا وَعُجِنُوا بِماءِ وِلايَتِنا، يَفْرَحُونَ لِفَرَحِناوَيَحْزَنُونَ لِحُزْنِنا» وخود مصداق بارز همين روايت شريف بود.
از ديگر ويژگيهاى او علاقه شديد وتكريم واحترام به ذرارى پاك پيامبر(ص)وسادات بنى الزهرا بود، وبه اين امر افتخار مىكردند.
همچنان مقيّد به اداى نماز در اوّل وقت واذان گفتن با صداى بلند ومداومت بر قرائت قرآن وتهجّد بودند ودر حَضَر وسفر اين آداب را ترك نمىگفتند.
ايشان به تمام معنى فانى در محبّت اهل بيت : ودشمنى دشمنانشان بودند واهتمام عجيب به تبليغ وترويج معارف حقه مذهب امامى شيعه اثنى عشرى داشتند ودر اين راه از هيچ كوشش مادى ومعنوى فرو گذار نكردند وبا مشكلات وشدائدى كه در اين راه ديدند، مصداق بارز «مجاهد في سبيل الله» شدند.
حُسن مَحْضَر، ابتداء به سلام، رعايت آداب اسلامى، تقيّد ويژه واهتمام شديد به صله أرحام، ميهمان نوازى وطلاقت چهره وبيان، سيره حسنه مستمرّه ايشان بود كه در طول عمر پر بركت خود بدان متحلّى بود واين صفات بارز ايشان بود كه در ياد همگان نقش بسته وغمِ فراقِ ايشان را صد چندان كرده است.
خانواده و فرزندان
مرحوم آیت الله حاج شیخ محمود ارگانی بهبهانی اولین ازدواجشان را در 1338ش با نوه دختری مرحوم آیت الله العظمی شیخ علی بهبهانی و صبیه آیت الله زاده مرحوم جناب آقای حاج سید علی عالم زاده و نوه پسری مرحوم آیت الله حاج سید حسین عالم زاده که نوه مرحوم آیت الله العظمی سید نعمت الله جزایری بوده است نمودند ثمره این ازدواج 3 فرزند گردید که 2 پسر و 1 دختر میباشد دکتر محمد حسین ارگانی متولد 1342 دکتر محمد علی ارگانی متولد 1345 که به لطف ذات اقدس الهی و عنایت خاص امام زمان علیه السلام مشغول طبابت هستند و از این راه خدمت به خلق الله با کمال صداقت و دیانت مینمایند.
ایشان در سال 1355ش ازدواج دومشان را با نوه دختری مرحوم آیت الله حاج سید محمد مهری و صبیه مرحوم حجت الاسلام و المسلمین سید عباس هاشمی نمودندو ثمره این ازدواج 6 فرزند گردید که 3 پسر و 3 دختر میباشند حجج الاسلام میرزا محمد مهدی و میرزامحمدحسن و میرزا محمد رضا ارگانی بهبهانی.
وفات
مرحوم آیت الله حاج شیخ محمود ارگانی بهبهانی در صبح روز دوشنبه 18 جمادی الاول سال 1436 مصادف با 18 اسفند سال 1393 پس تحمل یک دوره بیماری طولانی و سه ماه و نیم بستری در اتاق مراقبت ویژه در بیمارستان امام رضا قم دعوت حق را لبیک گفتند.
جنازه آن مرحوم پس از زوال ظهر از بیمارستان ترخیص و برای غسل منتقل شد.
در روز چهارشنبه ساعت سه و نیم عصر پیکر مطهر ایشان از مسجد امام حسن عسکری به سوی حرم مطهر حضرت فاطمه معصومه سلام الله علیها تشییع شد. پس از اقامه نماز بر پیکر مطهر ایشان به امامت مرجع عالیقدر جهان تشیع حضرت آیت الله العظمی حاج شیخ حسین وحید خراسانی مدظله حسب الوصیت ایشان جهت تدفین به نجف اشرف منتقل گردید سپس در ظهر روز پنجشنبه پیکر ایشان وارد کربلای معلی شد پس از زیارت و طواف در حرم سید الشهدا اباعبدالله الحسین و حرم حضرت ابوالفضل العباس به نجف اشرف منتقل گردید پس از زیارت وطواف در حرم مطهر امیرالمومنین پیکر آن مرحوم به مقبره العلما که در وادی السلام به امر مرجع اعلای جهان تشیع حضرت آیت الله العظمی سید علی سیستانی مدظله احداث شده بود منتقل گردید و در سحر شب جمعه در مضجع شریف خود آرمید.