کنترل بدقلقی کودکان – قسمت پنجم
2 . در آغوش گیری معقولانه :
این برخورد برای حالت و کیفیتی پس از بدقلقی کارآیی دارد که مادر به نحوی مطلوب سرخوردگی های خود را دفع کرده و یا این که به هر دلیلی سر دماغ و کیفور می باشد ، در چنین حالتی باید فاکتورهای زیر مورد مطالعه قرار گیرند :
الف ) دقیقا مشخص سازید که چه عامل و فاکتورهایی سبب بروز این تجربه دردناک و آزارنده شده است. برای مثال ، میخواستی بگویی که گربه در باغچه است ، در حالی که من پای تلفن مشغول صحبت راجع به مسئله مهمی بودم . باری تجزیه و تحلیل مسائلی از این دست جهت برخوردی معقولانه کاملا ضروری است.
ب ) دقیقا به کودک بگویید که جهت پرهیز از این مسئله در آینده چه کاری را باید انجام دهد. فرضا بگویید وقتی میخواهی با من صحبت کنی ، در ابتدا معذرت خواهی کرده و پس از منتظر ماندن باید به خواسته ات برسی ، چون من باید مسئله را با طرف صحبتم در میان گذاشته و از او بخواهم در فرصت دیگری با من تماس بگیرد.
پ ) دقیقا برایش توضیح دهید که چرا نمیتوانید به او توجه کنید. فرضا زمانی که با پدر ، عمه و غیره صحبت می کنم ، باید تمام توجهاتم را مصروف این امر کنم ، چون مسائل مهمی را مطرح می کنند و مسائل مهم تر ، پراهمیت تر از مسائل جزیی و سطحی چون توجه کردن به تو است ، زیرا به اندازه کافی در اوقات دیگر فرصت پرداختن به تو را دارم.
ت ) تا آنجایی که میتوانید کودک را نسبت به اوقات و زمان آینده امیدوار سازید. فرضا به او بگویید که پس از تمام شدن کارم ، دربست در اختیارت بوده و تمام توجهات خود را مصروف تو می سازم و این امر به آرام تر شدن او کمک موثری می کند.
ج ) شکل و اساس بدقلقی و گهگیری را سرزنش و نکوهش کنید. وقتی که سر قوز می افتی و نحسی ات گل می کند ، جیغ و فریادهای حاصله از این مسئله چنان گوش آزار و هراسناک است که سبب ناخوشی تو می شود و چون نمیخواهم ناخوش باشی به همین دلیل از دستت ناراحت و عصبانی می شوم.
چ ) لجاجت و بهانه گیری و خشم و غضب تو مانع از این میشود که بتوانیم ارتباط درستی برقرار کرده و به گفتگو و هم فهمی نائل شویم. بنابراین هر جفتمان سردرگم و عصبانی شده و من این حالت و وضعیت را دوست ندارم .
از سویی دیگر چنانچه علی رغم این برخورد و استدلال ها ، حس می کنید که هنوز هم خشم و سرخوردگی شما در حال جوشش و غلیان بوده و این برخورد را نرم خویانه و مداراگرانه می پندارید که به کارتان نمی آید ، در آن صورت در ابتدا باید خشم و ناراحتی خود را برطرف سازید.
به این منظور پس از خاموش شدن کودک ، صریحا و بدون ملایمت درون داشت های خود را به گوش او برسانید :
1 . یادت باشد که ناسازگاری و حمله ات در هیچ حالت و شرایطی قابل تحمل نمیباشد ، پس این دفعه اول و آخرت باشد ، شیرفهم شدی.
2 . با رفتارت حسابی مأیوسم کرده ای ، بیش از این از تو توقع داشتم و دارم.
3 . این مقررات را خوب در کله ات فرو کن و سعی کن که در آینده دست از پا خطا نکنی ، چون با واکنش سختی از طرف من رو به رو خواهی شد.
4 . برای این که امر بر کودک مشتبه نشود ، جهت درس گرفتن او متوسل به تنبیهات خفیف شوید ، فرضا به مدت دو دقیقه او را در اتاقش بیفکنید. به علاوه در صورت لزوم باید اقدامات لازمه دیگر نیز اتخاذ شود.
لازم می بینم که در این خصوص به نکته ی ظریفی اشاره کنم و آن این است که پرده پوشی و کلی گویی در این ارتباط کارآیی نداشته و باید صریحا به سراغ اصل موضوع بروید تا سردرگمی کودک برطرف شده و او بداند که به چه دلیل از دست او عصبانی هستید .
اشارات زیر در این ارتباط راهگشا می باشند :
الف ) فرضا به جای این که بگویید چرا همیشه انگشت نمایم کرده و سکه ی یک پولم می کنی ، بگویید چون خودت را زیر چرخ خرید آن خانم در سوپر مارکت انداختی ، از دستت عصبانی هستم.
ب ) به جای این که پیله کرده و پیوسته نق بزنی و بهانه گیری کنی ، آشکارا و با صدای بلند بگو که شکلات می خواهی.
پ ) هر وقت که کار بدی کرده و اشتباهی می کنی ، باید فورا برای این کارت معذرت خواهی کنی.
به علاوه جهت کارآیی و اثر گذاری بیشتر در هنگام ادب کردنش ، به نکات زیر توجه کنید :
1 . بدون هیچ گونه هتاکی و بد و بیراه گویی قاطعانه درون داشت های خود را بر زبان آورید.
2 . جهت دستیابی به هدف به هیچ وجه نباید به ضرب و شتم و کتک زدن کودک متوسل شوید.
3 . تا آنجایی که میتوانید خواسته هایتان را قاطعانه و آمرانه بر زبان آورید.
4 . پس از این برخورد مسئله را فراموش کرده و به آینده امیدوار شده و گذشته را فراموش کنید تا بددلی تداوم نیابد.
باری ، به واسطه قاطعیت و بی پرده سخن گویی است که کودک حساب کار دستش می آید و در آینده درصدد اصلاح و تعدیل رفتارهای خود برآمده و خود را با شرایط و ایده آل هایتان سازگار می سازد.
از سویی دیگر پس از ختم قضیه ، هرگونه خشم و نفرت را از درون خود پاک ساخته و عشق و محبت خالصانه ی خود را نثار کودک سازید و به این وسیله گذشته را فراموش کرده و او را به خصایل انسانی مسلح سازید تا در آینده شخصی قابل و بالغ شود.
منبع : کتاب چگونه الم شنگه ی کودکان را مهار کنیم
