✳️ اثرات تربيتى روزه
روزه ابعاد گوناگونى دارد، و آثار فراوانى از نظر مادى و معنوى در وجود انسان مىگذارد، كه از همه مهمتر بعد اخلاقى و فلسفه تربيتى آن است.
از فوائد مهم روزه اين است كه روح انسان را تلطيف، و اراده انسان را قوى، و غرائز او را تعديل مى كند.
روزه دار بايد در حال روزه با وجود گرسنگى و تشنگى از غذا و آب و همچنين لذت جنسى چشم بپوشد، و عملا ثابت كند كه او همچون حيوان در بند اصطبل و علف نيست، او مى تواند زمام نفس سركش را به دست گيرد، و بر هوسها و شهوات خود مسلط گردد.
در حقيقت بزرگترين فلسفه روزه همين اثر روحانى و معنوى آن است...
روزه انسان را از عالم حيوانيت ترقى داده و به جهان فرشتگان صعود مى دهد، جمله لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ (باشد كه پرهيزگار شويد) اشاره به همه اين حقايق است.
و نيز حديث معروف الصوم جنة من النار یعنی روزه سپرى است در برابر آتش دوزخ اشاره به همين موضوع است.
در حديث ديگرى از على علیه السلام مىخوانيم كه از پيامبر صلی الله علیه و آله پرسيدند: چه كنيم كه شيطان از ما دور شود؟ فرمود: الصوم يسود وجهه، و الصدقة تكسر ظهره، و الحب فى اللَّه و المواظبة على العمل الصالح يقطع دابره، و الاستغفار يقطع وتينه یعنی روزه روى شيطان را سياه مى كند، و انفاق در راه خدا پشت او را مى شكند، و دوست داشتن به خاطر خدا، و مواظبت بر عمل صالح دنباله او را قطع مى كند، و استغفار رگ قلب او را مى برد.
در نهج البلاغه به هنگامى كه امير مؤمنان على علیه السلام، فلسفه عبادات را بيان مىكند به روزه كه مىرسد چنين مىفرمايد:
و الصيام ابتلاء لاخلاص الخلق یعنی خداوند روزه را از اين جهت تشريع فرموده كه روح اخلاص در مردم پرورش يابد.
و
نيز در حديث ديگرى از پيامبر صلی الله علیه و آله مى خوانيم: ان للجنة بابا يدعى الريان لا يدخل فيها الا الصائمون یعنی بهشت درى دارد به نام ريان (سيراب شده) كه تنها روزه داران از آن وارد مى شوند.