بنام خدا

چگونه می توانیم شب قدر ماندگاری داشته باشیم؟

شب قدر تنها چند شب است که شب زنده داری، دعا و احیا در این چند شب آسان است، اما چیزی که از این شب زنده داری ها و قرآن به سر مهم تر است حفظ آثار و استمرار این عبادات است، وگرنه دو یا سه شب بیدار ماندن هنر خاصی نیست که اگر کسی تقوا نداشته باشد عبادت هایش قبول نیست.

مردم در زمان ماه مبارک رمضان یا ایام محرم گرایش به عبادت در آنها زیاد می گردد اما متاسفانه بعد مدتی این ارتباط کمرنگ و بعضاً قطع می شود و بدین خاطر ایام مذهبی تخلفات و آسیب های اجتماعی کاهش میابد ولی در غیر این زمان ها همیشه در حال افزایش است این نشان می دهد که متاسفانه مردم لذت عبادت را بطور موقت در اثر هیجانات مذهبی درک می کنند ولی بعد از آن نمی توانند با عبادت یا حضور در مساجد ارتباط برقرار بکنند.

این نکته نشان می دهد که مردم متاسفانه شناخت درست از عبادت و اهمیت آن و هدف از عبادت و مراحل عبادت ندارند. برای اینکه عبادات و مناجات شب قدر در طول سال ادامه پیدا بکند، ما باید بیدار بمانیم و بیداری ما مختص به ایام قدر نباشد. در دعای روز اول ماه مبارک رمضان ما از خدا درخواست عبادت حقیقی و بیداری از خواب غفلت می کنیم: اللَّهُمَّ اجْعَلْ صِیَامِی فِیهِ صِیَامَ الصَّائِمِینَ وَ قِیَامِی فِیهِ قِیَامَ الْقَائِمِینَ وَ نَبِّهْنِی فِیهِ عَنْ نَوْمَةِ الْغَافِلِینَ: این بیداری روی نمی دهد مگر اینکه لطف الهی شامل حالمان بشود و ما به عبادت و خداوند رو بیاوریم.

مردم خواب در دنیا

بدین خاطر است که در آخرین روز ماه شعبان پیامبر (صلی الله و علیه وآله) از صحابه خواست از خدا درخواست بکنند که ایشان را در این ماه بیدار نمای:د اِلاَّ فی‏ وَقْتٍ اَیْقَظْتَنی. چرا که متاسفانه برخی خوابشان چنان نیمه سنگین است که بعد از بیداری موقت دوباره به خواب می روند. برای اینکه مردم قبل از مردن از خواب برخیزند: الناس نیامٌ فاذا ماتوا انتبهوا  باید مقدمات بیداری خود را مهیا نمایند و این زمانی رخ می دهد که انسان خود را بدرستی بشناسد و بداند که در دنیا مسافر بوده و در حال سلوک به سمت خدا است: رحم الله عبدا علم من أین و فی أین و إلی أین 

بعد از اینکه این نکته را خوب فهمید، چنین انسانی اهمیت عبادت را به خوبی درک می کند که قرار است با عبادت، ما خدایی شویم: عبدی اطعنی حتی اجعلك مثلی ‏و انسان خدایی نمی شود مگر در تمام مراتب حیات خود اهل عبادت باشد و کنه عبادت را که توحید است درک کند: لعبودیّة جوهرة كنهها الرّبوبیّة 

در این صورت مومن منتظر نیست که سریع تر عبادت را انجام بدهد و زمانش تمام شود بلکه او با عبادت خدا عشق می کند: كان ینتظر دخول وقت الصلاة و یقول أرحنا یا بلال و این عشق زمانی ماندگار می شود که انسان خدا را نه به خاطر ترس از جهنم و نه به خاطر بهشت عبادت نکند، بلکه خدا را فقط به خاطر محبت به خودش عبادت کند، که به فرموده پیامبر (صلی الله و علیه وآله) : این بهترین عبادات هست و این عابدان بهترین عابدان هستند: أَفْضَلُ النَّاسِ مَنْ عَشِقَ الْعِبَادَةَ فَعَانَقَهَا وَ أَحَبَّهَا بِقَلْبِهِ وَ بَاشَرَهَا بِجَسَدِهِ وَ تَفَرَّغَ لَهَا فَهُوَ لا یُبَالِی عَلَی مَا أَصْبَحَ مِنَ الدُّنْیَا عَلَی عُسْرٍ أَمْ عَلَی یُسْرٍ 

در این صورت عبادت دائمی پیدا می کند: أفضل العمل أدومه و شب های قدر نه صرف تنها عبادت سالیانه مومنان بلکه نهایت و اوج عبادت مومنان می شود. انسان باید بفهمد که حقیقتاً محتاج خداست و از خود چیزی ندارد: أَنْتُمُ الْفُقَراءُ إِلَی اللّهِ  انسان فقیر اگر روزی درخواست نکند، گرسنه و تشنه می ماند چرا که مناجات و عبادات غذای روح متعالی مومن است و در غیر این صورت فترت احتمال دارد بمیرد: آفَةُ الْعِبَادَةِ الْفَتْرَةُ.

برای اینکه ما مداوم اهل عبادت باشیم باید از خدا بخواهیم همانگونه که ما را اهل عبادت قرار داده و هدایت نموده است، استمرار در عبادت را نیز به ما عطا بکند: قالُوا رَبُّنَا اللّهُ ثُمَّ اسْتَقامُوا 

منبع : بخش اخلاق و عرفان اسلامی تبیان،حسن اختر- کارشناس حوزه