پاسخ به:سخنان بزرگان جهان در مورد تواضع و فروتنی
نمي توان گفت آنچه براي يك نفر سزاوار است براي فرد ديگر هم سزاوار مي باشد. براي مثال، انكار نفس و افتادگي سزاوار يك فرمانده نيست و برايش فضيلت محسوب نمي شود. حكم يكسان صادر كردن براي همه غير اخلاقي است.((نيچه))
امام على عليه السلام :
ألِنْ كَنَفَكَ و تَواضَعْ للّه ِ يَرفَعْكَ
خاكسار باش و براى خدا فروتنى كن، تا تو را بالا برد.
فروتني زينت علم و كمال و جاه و جلال است. اهل هنر اگر فروتن باشند، هنر آنان بهتر جلوه مي كند؛ همان طور كه سايه عكس آن را برجسته و نمودار مي كند، فروتني نيز هنر را آشكار مي سازد.((؟))
التَّواضُعُ ثَمَرَةُ العِلمِ
فروتنى، ثمره دانايى است.
التَّواضُعُ سُلَّمُ الشَّرَفِ ، التَّكبُّرُ اُسُّ التَّلَفِ
فروتنى، نردبان بزرگى است. تكبّر، شالوده نابودى است.
امام علی (ع) :از کسانی مباش که عیب ظاهری و واضح خود را نمی بیند ولی کوچکترین عیب دیگری برایش بزرگ است و نیز از کسانی مباش که گناه بسیار خویش را ناچیز می شمارد و اندک گناه دیگری در چشمان او بسیار است. طرائف الحکم جلد 1 صفحه 353
التَّواضُعُ يَرفَعُ الوَضيعَ ، التَّكبُّرُ يَضَعُ الرَّفيعَ
فروتنى، انسان فرو پايه را بلند مرتبه مى گرداند. تكبّر، شخص بلند مرتبه را پست مى كند.
علی (ع) فرمود : آن کسی که گرفتار بیماری از خودرضائی است ، زشتیها ، در وی آشکار میگردد. الحدیث جلد 3 صفحه 312
أعظَمُ النّاسِ رِفعَةً مَن وَضَعَ نَفسَهُ ، أكثَرُ النّاسِ ضَعَةً مَن تَعاظَمَ في نَفسِهِ
بلند پايه ترين مردم كسى است كه خودش را پايين آورد. فرو پايه ترين مردم كسى است كه خودش را بزرگ پندارد.
امام علی (ع) : تکبر نمودن در مقابل افراد متکبر که زیر بار حق نمی روند خود عین تواضع است. الحدیث جلد 1 صفحه 66
العاقِلُ يَضَعُ نَفسَهُ فيَرتَفِعُ ، الجاهِلُ يَرفَعُ نَفسَهُ فَيَتَّضِعُ
خردمند خود را پست مى كند و در نتيجه بلند مرتبه مى شود؛ نادان خودش را بالا مى برد و در نتيجه پست مى گردد.
علی (ع) فرموده است : خودپسندی و از خودرضائی بدترین حالت روانی است. الحدیث جلد 3 صفحه 312
ما تَواضَعَ إلاّ رَفيعٌ
فروتنى نكرد، مگر انسان بلند مرتبه.
علی (ع) فرمودند : از صفت مذموم خودپسندی پرهیز کن که دچار غضب کنندگان بسیار خواهی شد. الحدیث جلد 3 صفحه 311
التَّواضُعُ يَرفَعُ ، التَّكبُّرُ يَضَعُ
فروتنى رفعت مى بخشد و تكبّر پست مى گرداند.