سخنان بزرگان جهان در مورد قرض

مَنْ أَخَذَ أَمْوالَ النّاسِ يُريدُ أَداءَها أَدَّى اللّه‏ُ عَنْهُ وَ مَنْ أَخَذَها يُريدُ إِتْلافَها اَتْلَفَهُ اللّه‏ُ؛

هر كس اموال مردم را بگيرد و قصد پرداخت آن را داشته باشد خداوند آن را بپردازد (او را يارى مى ‏كند) و هر كس اموال مردم را بگيرد و قصد تلف كردن داشته باشد خداوند آن را تلف كند.

نهج الفصاحه ص762 ، ح 2979

10 قالَ الصّادِقُ عليه السلام: مَـكْتُوبٌ عَلى بابِ الْجَـنَّةِ: اَلصَّـدَقَةُ بِعَـشْرَةٍ وَالْقَـرْضُ بِـثَمانِيَةَ عَشْرٍ، وَاِنَّما صارَ الْقَرْضُ اَفْضَلَ مِنَ الصَّدَقَةِ لاَِنَّ الْمُسْتَقْرِضَ لايَسْتَقْرِضُ اِلاّ مِنْ حاجَةٍ، وَقَدْ يَطْلُبُ الصَّدَقَةَ مَنْ لايَحْتاجُ اِلَيْها. 

امام صادق عليه السلام فرمود: بر درب بهشت نوشته شده است: صدقه ده حسنه و قرض الحسنه هيجده حسنه دارد. علّت اينكه قرض برتر از صدقه است اينست كه قرض گيرنده هميشه از روى نياز قرض مى گيرد؛ ولى صدقه گيرنده، گـاهى بـدون ايـنكه نيـاز داشته باشد خـواهان صـدقه مى شود.

مَنْ أَقْرَضَ مَلْهوفا فَأَحْسَنَ طِلْبَتَهُ اسْتَأْنَفَ الْعَمَلَ وَ أَعْطاهُ اللّه  بِكُلِّ دِرْهَمٍ أَلْفَ قِنْطارٍ مِنَ الْجَنَّةِ؛

هر كس به گرفتار و درمانده اى قرض بدهد و در پس گرفتن آن خوشرفتارى كند [گناهانش پاك شده] اعمالش را دوباره شروع مى كند و خداوند در برابر هر درهم، هزار قنطار (ثروتى فراوان) در بهشت به او عطا كند.

ثواب الاعمال و عقاب الاعمال ص 289

عَنْ اَمِيرِالْمُؤْمِنينَ عليه السلام: وَ اغْتَـنِمْ مَنِ اسْتَـقْرَضَـكَ فِى حالِ غِنـاكَ لِـيَجْعَـلَ قَـضاءَهُ لَـكَ فِى يَوْمِ عُسْرَتِكَ. 

از اميرالمؤمنين عليه السلامنقل شده كه فرمود: و غنـيمت بــدان كسـى را كه در زمـان بى نــيازيت از تــو وام بـخـواهد تا در روز تنـگدسـتى تـو، به تـو پـس دهــد.

24 عَنْ بُرَيْدَةَ رَضِىَ اللّهُ عَنْهُ، قالَ: سَمِعْتُ رَسُولَ اللّهِ صلي الله عليه و آله يَقُولُ: مَنْ اَنْظَرَ مُعْسِرا فَلَهُ كَلَّ يَوْمٍ صَدَقَةٌ قَبْلَ اَنْ يَحِلَّ الدَّيْنُ فَاِذا حَلَّ الدَّيْنُ فَاَنْظَرَهُ بَعْدَ ذلِـكَ فَلَهُ كُلَّ يَوْمٍ مِثْلَيْهِ صَدَقَةٌ. 

بريده مى گويد: از پيامبر خدا صلي الله عليه و آلهشنيدم كه مى فرمود: كسى كه به تنگدست مهلت دهد، قبل از رسيدن موعد پرداخت در مقابل هر روز، به اندازه آن مال براى او صدقه محسوب مى شود؛ و وقتى كه موعد پرداخت رسيد، در مقابل هر روز مهلت، دو برابر آن براى صدقه بحساب مى آيد.

34 عَنِ النَّبِىِّ صلي الله عليه و آله: ... وَمَنْ شَكا اِلَيْهِ اَخُوهُ الْمُسْلِمُ فَلَمْ يُقْرِضْهُ، حَرَّمَ اللّهُ عَزَّوَجَلَّ عَلَيْهِ الْجَنَّةَ يَوْمَ يُجْزِى الْمُحْسِنينَ. 

از پيامبر عظيم الشأن صلي الله عليه و آله نقل شده است كه فرمود: ... و كسى كه برادر مسلمانش از وضع بد اقتصادى خود پيش او شكايت برد. و به او قرض ندهد، خداوند در روزى كه نيكوكاران را پاداش مى دهد، او را از بهشت محروم خواهد ساخت.

32 عَنْ رَسُولِ اللّهِ صلي الله عليه و آله: مَنْ نَفَّسَ عَنْ غَريمِهِ اَوْ مَحاعَنْهُ كانَ فِى ظِلِّ الْعَرْشِ يَوْمَ الْقِيامَةِ. 

از پيامبر گرامى صلي الله عليه و آله نقل شده كه فرمود: كسى كه به بدهكارش مهلت و فرصت دهد يا از طلب خود صرف نظر نمايد، روز قيامت در سايه رحمت پروردگار قرار خواهد گرفت.

33 قالَ النَّبِىُّ صلي الله عليه و آله: مَنْ سَرَّهُ اَنْ يُنَفِّسَ اللّهُ كُرْبَتَهُ فَلْيُيَسِّرْ عَلى مُؤْمِنٍ اَوْفَلْيَدَعْ لَهُ فَاِنَّ اللّهَ تَعالى يُحِبُّ اِعانَةَ الْمَلْهُوفِ. 

پيامبر گرامى اسلام صلى الله عليه و آله فرمود: كسى كه دوست دارد خدا غم و اندوهش را از او جدا نمايد، پس بايد بر مؤمن بدهكار آسان بگيرد (در گرفتن طلبى كه دارد) يا اينكه از آن مال صرف نظر كند، چون خداوند كمك كردن به انسانى كه در اثر نداشتن ثروت اندوهگين است را دوست دارد.

31 عَنِ الرِّضا عليه السلام: اِنْ كانَ لَكَ عَلى رَجُلٍ حَقٌّ فَوَجَدْتَهُ بِمَكَّةَ اَوْ فِى الْحَرَمِ فَلاتُطالِبْهُ وَلاتُسَلِّمْ عَلَيْهِ فَتَفْزَعَهُ اِلاّ اَنْ تَكُونَ اَعْطَيْتَهُ حَقَّكَ فِى الْحَرَمِ فَلابَأْسَ اَنْ تُطالِبَهُ فِى الْحَرَمِ. 

امام رضا عليه السلام فرمود: اگر از شخصى طلبكارى و او را در مكّه يا در حرم يافتى، از او مطالبه مكن و بر وى سلام هم مكن؛ كه از تو ترسان شود. بله اگر در محدوده حرم چيزى به وى دادى مى توانى در آنجا مطالبه كنى.

27 عَنْ رَسُولِ اللّهِ صلي الله عليه و آله: مَنْ اَقْرَضَ مَلْهُوفا فَاَحْسَنَ طَلِبَتَهُ اِسْتَأْنَفَ الْعَمَلَ وَاَعَطاهُ اللّهُ بِكُلِّ دِرْهَمٍ اَلْفَ قِنْطارٍ مِنَ الْجَنَّةِ. 

پيامبر اكرم صلي الله عليه و آلهدر ضمن حديثى طولانى فرمود: هر كس غمزده اى را قرض دهد و در بازستاندن نيكو رفتار كند مثل اينست كه، كار را دوباره آغاز كرده است و خداوند در برابر هر درهم هزار قنطار   در بهشت به او عنايت فرمايد.

30 قالَ رَسُولُ اللّهِ صلي الله عليه و آله: مَنْ يَسَّرَ عَلى مُؤْمِنٍ وَهُوَ مُعْسِرٌ ـ يَسَّرَهُ اللّهُ عَلَيْهِ حَوائِجَهُ فِى الدُّنْيا وَالاْخِرَةِ … 

پيامبر صلى الله عليه و آله فرمود: كسى كه با انسان تنگدست مؤمن آسان بگيرد خداوند در برآوردن حوائج دنيا و آخرت، با او مدارا خواهد كرد …

29 قالَ الصّادِقُ عليه السلام: اِنَّ اللّهَ عَزَّوَجَلَّ يُحِبُّ اِنْظارَ الْمُعْسِرِ، وَمَنْ كانَ غَريمُهُ مُعْسِرا فَعَلَيْهِ اَنْ يُنْظِرَهُ اِلى مَيْسَرَةٍ. 

امام صادق عليه السلام فرمود: خداوند متعال مهلت دادن به تنگدست را دوست دارد كسى كه بدهكارش تنگدست است،بايد به اومهلت دهد تا توانمندگردد.

28 عَنْ اَبى عَبْدِاللّهِ عليه السلام قالَ: لاتُباعُ الدّارُوَلاَالْجَارِيَةُ فِى الدَّيْنِ، وَذلِكَ اَنـَّهُ لابُدَّ لِلرَّجُلِ الْمُسْلِمِ مِنْ ظِلٍّ يَسْكُنُهُ وَخادِمٍ يَخْدِمُهُ. 

امام صادق عليه السلام فرمود: خانه و خدمتكار براى اداى قرض فروخته نمى شود؛ چون هر انسان مسلمان به سايبان و خدمتكارى نياز دارد.

26 عَنْ رَسُولِ اللّهِ صلي الله عليه و آله: مَنْ اَرادَ اَنْ تُسْتَجابَ دَعْوَتُهُ وَاَنْ تَكْشِفَ كُرْبَتُهُ فَلْيُفَرِّجْ عَنْ مُعْسِرٍ. 

از پيامبر صلي الله عليه و آله نقل شده كه فرمود: كسى كه مايل است خداوند دعايش را مستجاب نمايد، و غم و اندوهش را بزدايد، پس بايد تلاش كندغم و اندوه انسانى را كه در مضيقه است، برطرف نمايد.

25 قالَ رَسُولُ اللّهِ صلي الله عليه و آله: مَنْ اَرادَ اَنْ يُظِلَّهُ اللّهُ فِى ظِلِّ عَرْشِهِ يَوْمَ لاظِلَّ اِلاّ ظِلُّهُ فَلْيُنْظِرْ مُعْسِرا اَوْلِيَدَعْ لَهُ عَنْ حَقِّهِ. 

پيامبر صلى الله عليه و آله فرمود: كسى كه مايل است در قيامت زير سايه خدا باشد، پس به بدهكار تنگدست، مهلت دهد. يا اينكه به نفع او از حقّش بگذرد.