سخنان بزرگان در مورد دوستی

خَيرُ اِخوانِكَ مَن دَعاكَ اِلى صِدقِ المَقالِ بِصِدقِ مَقالِهِ وَ نَدَبَكَ اِلى اَفضَلِ العمالِ بِحُسنِ اَعمالِهِ؛

بهترين برادرانت (دوستانت)، كسى است كه با راستگويى اش تو را به راستگويى دعوت كند و با اعمال نيك خود، تو را به بهترين اعمال برانگيزد.

تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص417 ، ح9535

مَن اَرادَ اللّه  بِهِ خَيرا رَزَقَهُ اللّه  خَليلاً صالحِا؛

هر كس كه خداوند براى او خير بخواهد، دوستى شايسته نصيب وى خواهد نمود.

نهج الفصاحه ص776 ، ح 3064

لا يَنبَغى لِلمَرءِ المُسلِمِ أَن يُواخىَ الفاجِرَ و َلاَ الاحمَقَ و َلاَ الكَذَّابَ؛

سزاوار نيست كه مسلمان با بدكار و احمق و دروغگو رفاقت كند.

كافى(ط-الاسلامیه) ج2، ص640

اَلجَليسُ الصّالِحُ خَيرٌ مِنَ الوَحدَةِ، و َالوَحدَةُ خَيرٌ مِن جَليسِ السّوءِ؛

هم نشين خوب، از تنهايى بهتر است و تنهايى از هم نشين بد بهتر است.

امالى(طوسى) ص535

 إِذَا احْتَشَمَ الْمُؤْمِنُ أَخَاهُ فَقَدْ فَارَقَه‏

به خشم درآوردن و شرمنده ساختن دوست، مقدمه جدایی از اوست.

نهج البلاغه (صبحی صالح) ص559

ألمَرءُ عَلَی دین خَلیلِهِ فَلیَنظُر أحَدُکُم مَن یُخالِلُ.

آدمی بر آیین دوست خود است پس بنگرید با که دوستی می کنید.

امالی (طوسی) ص518 - بحارالانوار(ط-بیروت) ج71 ص192

قارِن اَهلَ الخَيرِ تَكُن مِنهُم وَ بايِن اَهلَ الشَّرِّ تَبِن عَنهُم؛

با خوبان معاشرت كن تا از آنان باشى و از بدان دورى كن تا از آنان نباشى.

نهج البلاغه(صبحی صالح)  نامه 31 ،ص 402

اَدَّبَنى اَبى بِثَلاثٍ ... ونَهانى عَن ثَلاثٍ : قالَ لى : يا بُنَىَّ مَن يَصحَب صاحِبَ السّوءِ لا يَسلَم وَ مَن لا يُقَـيِّد اَلفاظَهُ يَندَم ، وَ مَن يَدخُل مَداخِلَ السَّوءِ يُتَّهَم... وَ نَهانى اَن اُصاحِبَ حاسِدَ نِعمَةٍ وَ شامِتا بِمُصيبَةٍ ، اَو حامِلَ نَميمَةٍ ؛

پدرم مرا به سه چيز ادب آموخت و از سه چيز نهى ‏ام فرمود . سه نكته ادب اين بود كه فرمود : فرزندم! هركس با دوست بد بنشيند ، سالم نمى‏ ماند و هر كس گفتارش را كنترل نكند ، پشيمان مى‏ شود ، و هر كس به جايگاه‏ هاى بد وارد شود ، مورد بدگمانى قرار مى‏ گيرد (زير سؤال مى ‏رود) و آن سه چيز كه مرا از آن نهى فرمود: دوستى با كسى كه چشم ديدن نعمت كسى را ندارد، و با كسى كه از مصيبت ديگران شاد مى‏ شود و با سخن‏چين.

تحف العقول ص376

 أَعْجَزُ النَّاسِ مَنْ عَجَزَ عَنِ اكْتِسَابِ الْإِخْوَانِ وَ أَعْجَزُ مِنْهُ مَنْ ضَيَّعَ مَنْ ظَفِرَ بِهِ مِنْهُم‏

عاجز ترین مردم کسی است که از بدست آوردن دوست عاجز بماند و از او عاجزتر کسی است که دوستان بدست آورده را از دست بدهد.

نهج البلاغه (صبحی صالح) ص470

اِیاکَ وَ مصاحِبَةَ الشِّریرِ ، فَاِنَّهُ کالسَّیفِ المَسلولِ یُحسِنُ مَنظَرَه وَ یَقبَحُ اَثَره؛
 

از همراهی و رفاقت با آدم شرور بپرهیز ،زیرا که او مانند شمشیر برهنه است که ظاهرش نیکو و اثرش زشت است.

 عوالم العلوم و المعارف (مستدرك حضرت زهرا تا امام جواد عليهم السلام) ج‏ 23 (امام جواد) ، ص 288

ثَلاثَةٌ تُخلِصُ المَوَدَّة َ: إِهداءُ العَيبِ ، وَ حِفظُ الغَيبِ ، و َالمَعونَةُ فِى الشِّدَّةِ؛

سه چيز دوستى را يكرنگ مى سازد : هديه كردن عيب هاى يكديگر ، پاسداری در غیاب(و بدگويى نكردن) و يارى رساندن در سختى.

مجموعه ورام ج2، ص121

مَن غَضِبَ عَلَيكَ ثَلاثَ مَرّاتٍ و َلَم يَقُل فيكَ سوء فَاتَّخِذهُ لِنَفسكَ خَليلاً

هر كس سه بار بر تو خشم گرفت ولى به تو بد نگفت، او را براى خود به دوستى انتخاب كن.

معدن الجواهر ص 34

اَلصَّديقُ مَن كانَ ناهيا عَنِ الظُّلمِ و َالعُدوانِ مُعينا عَلَى البِرِّ وَ الحسانِ؛

دوست، كسى است كه از ظلم و تجاوزگرى باز دارد و بر انجام خوبى و نيكى يارى كند.

تصنیف غرر الحکم و دررالکلم ص415 ،ح9477

اَلكَـيِّسُ صَديقُهُ الحَقُّ وَ عَدُوُّهُ الباطِلُ

 انسان زيرك، دوستش حق است و دشمنش باطل.

تصنیف غرر الحکم و درر الکلم ص68 ، ح945

لا تَصفُو الخِلَّةُ مَعَ غَيرِ اَديبٍ ؛

دوستى با شخص بى ‏ادب ، صميمانه نخواهد شد.

تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 434 ، ح9912