خلخال از مناطق قديمي و تاريخي آذربايجان است. برخي از نويسندگان نام خلخال را با نام شهر قديم خلخال واقع در ناحيه اوتي در ماوراي قفقاز كه در منابع ارمني ميان قرن دوم و پنجم ميلادي به عنوان اقامتگاه زمستاني شاهان ارمنستان و سپس آلباني ( آران ) آمده است مرتبط مي دانند. در شهرستان خلخال هم چون ساير شهرستان هاي استان اردبيلهنرهاي دستي از رواج و قدمت زيادي برخوردار است که بيش تر اين صنايع توسط دستانهنرمند زنان و دختران محلي انجام مي گيرد. مردم شهرستان خلخال به مهمان نوازي شهرهاند. مردم آن دلير و شجاع بوده به زبان آذري صحبت مي كنند و داراي مذهب شيعه و ديناسلام هستند. برابر با سرشماري سال 1375 شهرستان خلخال 137992 نفر جمعيت داشت. شغلاصلي مردم اين منطقه كشاورزي، دامداري و پرورش زنبور عسل است.
از ميان هنرهايدستي معروف اين شهرستان مي توان به تهيه شال،جاجيم‌هاي ابريشمي و پشمي، گليم بافي،پلاس، لباس هاي پشمي وکرکي و بافت مسند اشاره نمود. متاسفانه بعد از متروک شدننوغان داري(پرورش كرم ابريشم) بافت جاجيم‌هاي ابريشمي نيز متروک شد و حالا درهر كجاجاجيم‌هاي خلخال پيدا شود بايد آن را جزو اشياي عتيقه محسوب نمود. شال پشمي خلخالكه قسمت عمده آن در بخش شاهرود تهيه مي شود از صادرات مهم خلخال بوده كه آن همفعلا کاهش يافته است. بافت گليم و مسند نيز در خلخال رواج دارد. در اين منطقه گاهمسندهاي بسيار نفيس ديده مي شود كه هنرمندان خلخالي آن را به صورت برجسته مي‌بافند.
شغل اصلي ساكنين منطقه را كشاورزي، دام داري، پرورش زنبور عسل و صنايعوابسته به آن تشكيل مي دهد. از اين رو صادرات اين شهرستان را سيب، گلابي، گردو وفرآورده هاي دامي، انواع دام، قالي و گليم تشكيل مي دهند. مهم ترين گردنه خلخال بهنام گردنه ناو مشهور است كه در مسير جاده ارتباطي خلخال به هشپر واسالم واقع شده واز داخل جنگل هاي طالش به جاده رشت به آستارا متصل مي شود. چشمه آب گرم معدنيخلخال در 22 كيلومتري شمال باختري هروآباد و به فاصله 96 كيلومتري ميانه از زمينخارج مي شود. جنگل هاي متراکمي نيز درمحدوده شهرستان خلخال وجود دارد كه از امكاناتبسيار مساعد در زمينه جذب جهانگرد برخوردارند. مکان هاي ديدني و تاريخي شهرستانخلخال عبارتند از: امامزاده كجل، قبرستان پارتي و مقبره سيددانيال
