پيش بيني WTO براي گردشگري ايران

شوراي جهاني سفر و گردشگري (WTO) در آخرين گزارش هاي خود مربوط به بررسي اثرات اقتصادي توريسم در 181 كشور جهان از جمله ايران تا سال 2020 وضعيت نامطلوبي را براي آينده گردشگري ايران پيش‌بيني مي كند.

به گزارش مهر، پايان سال كه مي‌رسد همه به فكر محاسبه و ارزيابي فعاليت هاي انجام شده و نشده مي افتند. گرچه اين روزها هنوز تا پايان سال هجري شمسي سه ماه مانده اما سازمانهاي جهاني كه با تقويم ميلادي پيش مي روند آمارهاي خود را معمولا در پايان ديماه نهايي و منتشر مي‌كنند.

نگاهي به آمارهاي جهاني درباره وضعيت گردشگري ايران و جهان، نشان مي دهد كه در اين صنعت در كجا ايستاده‌ايم و تا نقطه مطلوب چقدر فاصله داريم.

كشورهاي پيشرفته به خوبي نياز به سفر در آدمي را درك كرده‌اند و با تبليغات گسترده براي افزايش جذب گردشگر به هر دري مي‌زنند تا تحولي شگرف، پايدار و با ثبات در اقتصاد خود ايجاد كنند. از آنجايي كه انسان ها سفر را منجي خود در تنگناهاي يكنواخت زندگي مي‌دانند و ميل سفر به دوردست‌ها و ماجراجويي آرزويي است كه براي بشر انتهايي ندارد ، در نتيجه پديده توريسم مي‌تواند يكي از منابع نامحدود و پولساز براي كشورها باشد.

از اين رو كشورهايي كه اقتصادشان را وابسته به توسعه صنعت گردشگري مي‌دانند، مي‌كوشند تا جاذبه‌هاي گردشگري را در كشور خود ارتقاء بخشند و به اين واسطه پول خوبي به جيب بزنند اما در اين بين ايران در كجاي اين راه طولاني قرار دارد؟

اعداد گويا

جاذبه‌هاي تاريخي، باستاني و طبيعي ايران نسبت به كشورهايي مانند امارات متحده عربي و تركيه كه در حال حاضر عنوان كشور توريستي را يدك مي‌كشند و گوي سبقت را از ما ربوده‌اند بسيار فراوان‌تر است اما جاذبه‌هاي گردشگري تنها يكي از معيارهاي ورود گردشگر به يك كشور است و تبليغات، تسهيلات و سياست‌هاي كلي در يك كشور هر كدام مي‌توانند سهم عمده‌اي در جذب گردشگر داشته باشند.

سازمان جهاني شوراي سفر (WTO) در گزارشي كه توسط كارشناسان اين شورا و به كمك دانشكده اقتصاد دانشگاه آكسفورد تهيه مي‌كند، سالانه گزارشي در بازه هاي زماني ده ساله تهيه وضعيت گردشگري و اثرات اقتصادي آن در 181 كشور دنيا بررسي مي كند.

رشد واقعي توليد ناخالص داخلي حاصل از گردشگري 2010 2020

خاورميانه

0.1 - درصد 5.2 درصد
جهان 0.5 درصد 4.4درصد
ايران 3.9 درصد 3.8 درصد

بنابر آخرين گزارش هاي اين سازمان كه آمار و وضعيت گردشگري كشورها را از سال 2010 تا 2020 ميلادي پيش‌بيني كرده است ايران در سال 2010 ميلادي رشد 3.9 درصدي در صنعت گردشگري دارد.

بر اساس همين گزارش وضعيت گردشگري ايران تا سال 2020 با ركود مواجه مي‌شود و اين عدد به 3.8 درصد مي‌رسد.

اما در سال 2010 ميلادي، درآمد حاصل از گردشگر ورودي به ايران به حدود 2.4 ميليارد دلار مي رسد كه 2.5 درصد از صادرات كل ايران را تشكيل مي‌دهد.

2009 2010 2019 2020
توليد ناخالص داخلي ايران از گردشگري 8.2 درصد 8.4 درصد 8.1 درصد

رشد واقعي ناخالص داخلي ايران از گردشگري 7.3- درصد 3.9 درصد 4.3 درصد

در سال گذشته ميلادي ، 3.2 درصد از كل سرمايه‌گذاري‌هاي كشور كه معادل 3.4 ميليارد دلار است در بخش گردشگري انجام شده و در سال 2020 ميلادي اين آمار به رقم 2.8 درصد از كل سرمايه‌گذاري‌ها و معادل 7.6 ميليارد دلار مي رسد.

يكي از ويژگي‌هاي بارز صنعت گردشگري، تاثير مستقيم و غير مستقيم اين صنعت در اشتغالزايي است. در ايران 598 هزار نفر به واسطه صنعت گردشگري در سال 2010 مشغول به كار شده‌اند. اين صنعت نوپا در ايران ، توانسته 8.3 درصد از كل مشاغل كشور را به خود اختصاص دهد.

2009 2010 2019 2020
درآمد حاصل از گردشگر ورودي به ايران
11,7 درصد صادرات كشور (10.3 ميليارد دلار)

2.5درصد (2.4 ميليارد دلار)
11.6 درصد صادرات كشور(24.3 ميليارد دلار) 2.4 رصد صادرات كشور(5.1 ميليارد دلار)
ميزان سرمايه گذاري 3.7 درصد از كل سرمايه گذاري ها معادل 4 ميليارد دلار 3.2 درصد از كل سرمايه گذاري ها معادل 3.4 ميليارد دلار 2.6 درصد از كل سرمايه گذاري ها معادل 9ميليارد دلار 2.8 درصد از كل سرمايه گذاري ها معادل 7.6 ميليارد دلار

ميزان اشتغالزايي به طور مستقيم
8.3 درصد از كل مشاغل معادل 598 هزار شغل 1.6 درصد از مكل مشاغل معادل 594000 شغل از هر 13.5 شغل يكي مرتبط با گردشگري 2.6 درصد از كل مشاغل معادل 771 هزار و 618 شغل 2 درصد از كل مشاغل معادل 726 هزار و 598 شغل از هر 14.1 شغل يكي مرتبط با گردشگري

همين آمار نشان مي‌دهد كه توجه به اين صنعت خاموش مي‌تواند آتش زير خاكستر اقتصاد كشور را شعله‌ور كند. طبق پيش‌بيني‌هاي سازمان جهاني شوراي سفر و با توجه به پيش بيني ركود صنعت گردشگري ايران در سال 2020 ميلادي، اين صنعت 10سال بعد 726 هزار و 598 نفر را مشغول به كار مي‌كند كه متاسفانه اين رقم در ايران تنها دو درصد از كل مشاغل كشور را به خود اختصاص خواهد داد.

طبق اين گزارش‌ كه توسط اشكان بروج كارشناس ارشد توريسم ترجمه شده است توليد ناخالص داخلي ايران از گردشگري در سال 2010 ميلادي 8.4 درصد است كه معادل 33.7 ميليارد دلار بوده و بر اساس پييش بيني ها اين عدد در سال 2020 به 8 درصد و به رقمي معادل 81.8 ميليارد دلار مي‌رسد. همچنين رشد واقعي ناخالص داخلي ايران از گردشگري 3.9 درصد بوده كه در 10 سال آينده به 3.8 درصد مي‌رسد.

در رده‌بندي ‌انجام شده در بين 181 كشور بررسي شده در گزارش سازمان جهاني شوراي سفر، توليد ناخالص داخلي حاصل از گردشگري كشور ايران از نظر اندازه خالص در رتبه 30، نسبت به اقتصاد ملي در رتبه 95 و از نظر رشد اقتصادي در رتبه 135 قرار گرفته است.

ايران همچنين در بين 12 كشور منطقه خاورميانه هم از نظر اندازه خالص در رتبه 3، نسبت به اقتصاد ملي در رتبه 8 و از نظر رشد اقتصادي در رتبه 9 قرار گرفته است. البته رشد اقتصادي كشورها با توجه به درصد تورم آنها سنجيده مي‌شود.

درآمدهاي جهاني گردشگري

كشورهايي كه توانسته‌اند در صنعت گردشگري كارنامه موفقي از خود به جا بگذارند، علاوه بر معرفي كشور خود به گردشگران درآمد سرشاري از اين صنعت نصيب‌شان مي‌شود.

سال گذشته ميلادي در جهان، يكهزار و 241 ميليارد دلار سرمايه‌گذاري در بخش توريسم انجام شد كه اين رقم معادل 9.02 درصد از كل سرمايه‌گذاري جهان است.

اين رقم تا سال 2020 به 2.757 ميليارد دلار خواهد رسيد كه 9.04 درصد از كل سرمايه‌گذاري در جهان را تشكيل مي دهد.

توليد ناخالص داخلي جهان از گردشگري در سال گذشته ميلادي 9.2 درصد از كل توليد ناخالص داخلي بوده كه نسبت به 10 سال گذشته رشد نيم درصدي داشته و اين رقم معادل 5751 ميليارد دلار بوده است.

طبق پيش‌بيني‌هاي سازمان جهاني شوراي سفر در سال 2020 ميلادي توليد ناخالص داخلي جهان از گردشگري به مبلغي معادل 11.151 ميليارد دلار مي‌رسد كه نسبت به سال 2010 رشد 4.4 درصدي خواهد داشت و نسبت اقتصاد گردشگري به 9.6 درصد كل توليد ناخالص جهان افزايش مي يابد.

بر اساس آخرين آمار اين سازمان در حال حاضر از هر 12.3 شغل در سراسر دنيا يك شغل مربوط به صنعت جهانگردي است.

در سال 2010، صنعت گردشگري 8.1 درصد از كل مشاغل جهان را به خود اختصاص داده و 235 ميليارد و اكنون 758 هزار نفر به واسطه اين صنعت مشغول به كار هستند.

پيش‌بيني‌هاي اين سازمان در 10 سال آينده نشان مي‌دهد كه 9.2 درصد از كل مشاغل دنيا مرتبط با صنعت گردشگري خواهد بود و 303 ميليون و 19 هزار شغل مرتبط با گردشگري به وجود مي آيد.

جدول شماره «يك» نشان مي‌دهد با توجه به اينكه گردشگري در ده سال آينده در تمامي نقاط جهان رشد خوبي خواهد داشت، اما ايران در اين صنعت با يك درصد تنزل روبه‌رو مي شود.

اگرچه گردشگري ايران توانسته‌ در اقتصاد ملي سهم قابل توجهي را به دست بياورد و در رتبه بندي، چهار پله صعود كند اما رقباي اين كشور آنچنان عمل كرده اند كه توانسته‌اند گوي سبقت را در رشد توليد ناخالص داخلي حاصل از گردشگري بربايند و موجب سقوط 37 پله‌اي ايران در جهان شوند.

رتبه اقتصاد گردشگري ايران در جهان در بين 181 كشور

پيش بيني رشد

توليد ناخالص داخلي

نسبت به اقتصاد ملي

با توجه به درصد تورم اندازه خالص توليد ناخالص داخلي
2009 28 99 100
2010 30 95 137

بر اساس جدول شماره «دو» نيز در منطقه خاورميانه نيز رقباي سرسختي مانند لبنان و اردن، جايگاه ايران را در گردشگري منطقه رو به انحطاط برده‌اند به طوري‌كه كشور لبنان با 37.6 درصد رشد در توليد ناخالص داخلي از گردشگري، براي كسي جاي نقد نگذاشته است (فقط رشد 37درصدي را با 3.9 درصدي ايران مقايسه كنيد!). اردن، مصر، سوريه، تركيه، عربستان نيز به ترتيب به دنبال اين كشور هستند و سعي در گرفتن گوي سردمداري توريسم منطقه خاورميانه دارند.

رتبه اقتصاد گردشگري ايران در خاورميانه در بين 12 كشور
2009 2 7 7
2010 3 8 9

اما اسف بار اين است كه پيش بيني‌ها نشان مي‌دهد در 10 سال آينده ايران در رتبه هاي آخر اين رده‌بندي و تنها بالاتر از سوريه مي‌ايستد.

نتيجه‌اي بسيار روشن و منطقي از آمار و ارقام نشانگر آن است كه وضعيت گردشگري ايران در سال هاي آينده بسيار نامطلوب بوده و بايد هر چه زودتر براي اين صنعت بيمار كشور چاره‌اي انديشيد.