از جمله مواردی که باید در موضوعات تاریخی بررسی کرد، چرایی عدم وجود امامزاده در عربستان سعودی است و این در حالی است که به خوبی می دانیم که دو شهر بزرگ مکه و مدینه بایستی مملو از مدفونینی باشد که منتسب به خاندان وحی اند.
یکی از سوالات مطرح شده در حوزه روابط خویشاوندی در میان اعراب، نبود اسم و مکان دفن برای افرادی است که اصطلاحا آنها را در ادبیات فارسی، امامزاده می دانند. در پاسخ به این سوال بایستی در ابتدا تعریفی از امامزاده ارائه داد.
کاربردشناسی واژه «امامزاده»
امامزاده در بین شیعیان به فرزندان یا فرزندزادگان ائمه اطهار(علیهم السلام) و گاهی به مدفن و مزار آنان گفته می‌شود. کاربرد این واژه در این اصطلاح، از قرن ششم هجری قمری و حتی قبل از آن وجود داشته ولی از قرن نهم به بعد رایج شده است. ساخت مقبره بر مزار این امامزادگان نیز از قرن اول ثبت شده و در روایات برای سازنده آن اجرهای معنوی در نظر گرفته شده است. بعضی از این امامزادگان شهرت جهانی و بعضی نیز شهرت منطقه‌ای دارند. بقاع امامزادگان در ایران و کشوهای دیگر اسلامی دیده می‌شوند. بقاع و امامزادگان مدفون در آنها در فرهنگ مردم تاثیر داشته‌اند به گونه‌ای که گاه نام شهر یا روستا برگرفته از نام امامزادگان است.
درباره زمان دقیق کاربرد واژه امامزاده در فرهنگ تشیع خبر قطعی در درست نیست، اما از آنجا که قزوینی در النقض این واژه را به کار برده می‌توان گفت کاربرد واژه امامزاده در قرن ششم معمول بوده است و شاید به دوران قبل از ان هم بازگردد، چون در همین کتاب حتی ضرب‌المثل برای امامزاده ذکر شده است و این حکایت از استعمال رایج لفظ امامزاده در آن دوران و حتی قبل از آن دارد.
از جمله مواردی که باید در موضوعات تاریخی بررسی کرد، چرایی عدم وجود امامزاده در عربستان سعودی است و این در حالی است که به خوبی می دانیم که دو شهر بزرگ مکه و مدینه بایستی مملو از مدفونینی باشد که منتسب به خاندان وحی اند.
آیا واقعا در عربستان امامزاده وجود ندارد؟
از جمله مواردی که در تعریف امامزاده ارائه شد و انتساب ایشان در میان شیعیان به نام امامزاده معروف و مشهور است، در سرزمین های مختلفی که فرزندان ائمه بدان جا سفر کرده و ارتباط داشته اند، بعضا شهرهایی یافت می شود که تجمع این دفن شدگان نسبت به سایر شهرها بنا به دلائل مختلف، بیشتر بوده است. حجم انبوهی از خاندان وحی و فرزندان ایشان نیز در دو شهر مهم مکه و مدینه حضور داشته اند و در همانجا از دنیا رفته اند و دفن شده اند.
در عربستان، سیاست حاکمه تفکرات و اعتقادات وهابی دارد. و بنابر تفکرات وهابیت؛ زیارت مساوی است با کفر و از هر اقدامی برای جلوگیری از زیارت کوتاه نخواهند آمد. یکی از اقدامات دولت سعودی؛ تخریب زیارت گاه ها می باشد؛ تا جایی که مفتی های عربستان بارها اذعان داشته اند برای جلوگیری از زیارت قبور در عربستان حاضر به تخریب قبر پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله نیز می باشند.
از این رو نباید توقع وجود زیارتگاه امامزادگان، در کشوری که با وجود قبر پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و امامانی چون امام حسن مجتبی، امام سجاد، امام باقر و امام صادق علیهم السلام، به تخریب زیارتگاه ها و قبور آنها مایل و یا عامل اند را داشت. اما با تمام این موارد،می توان برخی از مهم ترین افرادی که در این دو شهر بزرگ مدفون هستند را اشاره کرد:
رسول خدا صلی الله علیه و آله (مدینه)_ فاطمه الزهرا دختر رسول خدا (مدینه)- امام حسن مجتبی فرزند حضرت علی (مدینه)_ امام زین العابدین فرزند امام حسین (مدینه)_ امام باقر فرزند امام زین العابدین (مدینه)_ امام صادق فرزند امام باقر (مدینه)_ ابراهیم پسر رسول خدا (مدینه)_ قاسم پسر رسول خدا (مکه)_ حضرت خدیجه همسر رسول خدا (مدینه_مکه) _ فاطمه بنت اسد مادر حضرت علی (مدینه)_ محمد حنفیه فرزند حضرت علی (مدینه)_ اسماعیل پسر امام صادق (مدینه)- حسن مثنی فرزند امام حسن (مدینه) و...
منابع:
1. دانشنامه اهل بیت
2. پایگاه اطلاع رسانی تاریخ اسلام
فرآوری: محمد باعزم - بخش تاریخ و سیره معصومین تبیان
