سومین پیشنهاد ما برای سفر نوروزی سیستان و بلوچستان است؛ هندوستان کوچک ایران. شگفتیهای طبیعی، آثار باستانی بینظیر و آیین و فرهنگی بسیار غنی، از ویژگیهای این استان است. سیستان و بلوچستان سرزمین ناشناختههایی است که در بستری از رنگها و نواهای جذاب و متنوع، شما را به سفری عجیب و در عین حال سرشار از تازهها دعوت میکند.
به غیر از زاهدان که مرکز استان است، بندر چابهار، زابل، ایرانشهر، کنارک، بندر جاسک، نیکشهر، میرجاوه و سراوان برخی از شهرهای مهم سیستان و بلوچستان هستند. زاهدان و چابهار، با هتلهای پنج تا دو ستارهی خود، پذیرای شایستهای از شما به عمل میآورند. هر هفته تعدادی پرواز نیز از شهرهای مختلف کشور به زاهدان انجام میشود. قطار نیز گزینهی دیگری است که میتوانید برای رسیدن به شهرهای مختلف سیستان و بلوچستان انتخاب کنید. اما اگر علاقهمند به تماشای دشتهای پهناور، مناطق کویری و کوههای شگفتانگیز هستید، سفر با خودروی شخصی و اتوبوسهای بین شهری گزینهی مناسب شماست. خلاصه همه چیز مهیاست تا تعطیلاتی متفاوت و به یادماندنی را در سیستان و بلوچستان تجربه کنید.
……
رقص بلوچی
………
سیستان و بلوچستان بسیار وسیع است آنقدر جاذبهی گردشگری دارد که حتی دو هفتهی اول فروردین هم برای دیدن تمامشان کافی نیست. آن دسته از افرادی که هوادار تماشای آثار باستانی و تاریخی هستند، قدیمیترین و شگفتآورترین آثار را میتوانند در شهر سوخته یا دهانهی غلامان بیابند. کسانی هم که دلشان میخواهد میهمان طبیعتی بکر و حیرتانگیز باشند، دریاچهی صورتی، جنگلهای درختان حرا و گِلفشانها، از جمله گزینههایی است که به شدت پیشنهاد میشود.
…………………
شهر سوخته، تمدنی مدرن
اگر سیستان و بلوچستان به غیر از شهر سوخته هیچ جاذبهی گردشگری دیگری نداشت، همین یک بهانه برای رهسپار شدن به استان کفایت میکرد. این شهر باستانی آنقدر عجایب دارد که حتی گاهی تصورشان هم در ذهن نمیگنجد. شهر سوخته که در حاشیهی جادهی زابل- زاهدان واقع شده، بیش از ۵۰۰۰ سال قدمت دارد. انواع پارچه و حصیر، ظروف سفالی و سنگی و معرقکاریهای به جامانده از شهر سوخته، گویای وجود صنایع متعدد و پیشرفته در این دولتشهر بوده است. اما این تمام داستان نیست. از دیگر نشانههای پیشرفته بودن شهر سوخته میتوان به شواهدی اشاره کرد که از فعالیتهای گستردهی زنان در شهر حتی در مناصب و موقعیتهای مهم کاری حکایت دارد.
پیدا شدن نشانههایی مبنی بر انجام قدیمیترین عمل جراحی مغز در شهر سوخته نیز از دیگر شگفتیهای این تمدن درخشان است. پژوهشهای باستانشناسان نشان میدهد بخشی از استخوان جمجمهی یک دختر حدوداً ۱۳ ساله در این عمل جراحی برداشته شده است تا وی بتواند به حیات خود ادامه دهد.
گفتنی است مردم این دوره از تاریخ به سرگرمی نیز بیاهمیت نبودهاند؛ آثار به جایمانده از تخته نرد و تاس، شاهدی بر این مدعاست.
علاوه بر این، یافت شدن سفالینهای با تصویری متحرک که حرکت یک بز به سمت درختی را نشان میدهد، وجود اولین انیمیشن تاریخ را به ایران زمین و این منطقه نسبت میدهد.
……….
شهر سوخته
دهانهی غلامان، شهری بدون برج و بارو
دهانهی غلامان از دیگر یادگارهای دوران باستان در سیستان و بلوچستان است. قدمت این شهر که به نظر میرسد به دلیلی مانند خشکسالی تخلیه و متروکه شده به دوران هخامنشی میرسد، در کتیبههای به جامانده از این دوران، شهر مذکور را «زرک» یا «زرنکای» میخواندهاند. تمام بناهای این شهر که زیر شنهای روان مدفون بود، از گل خام ساخته شده است. اما نکتهی بسیار جالب و مهمی که در درهی غلامان به چشم میآید، رعایت اصول شهرسازی در این شهر است؛ در واقع شهر بدون برنامه رشد نکرده بلکه پیش از ساخت نقشهی دقیق و مدونی داشته است. ساختمانهای بزرگ، خیابان، معبد، آبراهه و محلههای نظامی از بخشهای مختلف شهر هستند؛ ضمن اینکه منطقهی صنعتی بیرون از محدودهی زندگی مردم بوده است. دهانهی غلامان هیچ برج و بارویی ندارد؛ موضوعی که مهر تأییدی بر آرامش و امنیت حاکم بر شهر در آن دورهی زمانی است.
…………
قلعهنو، ماسولهای در دل بلوچستان
شاید اغراق نباشد اگر بگوییم سیستان و بلوچستان، مجموعهای از تمام زبیاییها و جذابیتهای ایران را در خود جای داده است. قلعهنو، یکی از این جذابیتهاست. تمام بناهای این روستا از گل و خشت استفاده شده است. گورستان این روستا که در نزدیکی دهانهی غلامان واقع شده، به دلیل ساختار پلکانیاش دیدنی است.
…………….
کوه اوشیدا
کوه اوشیدا را میتوان ترکیب موزونی از آثار دورههای مختلف تاریخی در سیستان دانست. در این کوه نشانههایی از دورههای اشکانی، ساسانی و اسلامی به چشم میخورد؛ آثار به جای مانده نیز به همین نسبت متنوع اند. کاخ، آتشکده، زیارتگاه خواجه مهدی و قبرستان، بخشی از این آثار است.
کوه اوشیدا که از سنگ بازالت سیاه رنگ تشکیل شده و شبیه ذوزنفه است، خواجه غلطان، کوه باطنی، کوه نور و کوه موعود نیز نامیده میشود.
………..
کوه اوشیدا
………….
روستای تمین، نگینی در دل سیستان
شاید اولین تصویری که پس از شنیدن نام سیستان و بلوچستان در ذهنتان مجسم شود، سرزمینی سراسر بیابان و دشتی گرم است؛ اگر این طور است، بدانید که به اشتباه رفتهاید. روستای تمین، بهشتی سرسبز در دل دشتهای سیستان و بلوچستان است که با آب و هوای خنک خود، جسم و جان را صفا میدهد.
سرسبز تمین در دامنه کوه تفتان، از پوشش گیاهی غنی و متنوعی برخوردار است. انواع درختان میوه نظیر انجیر، انگور، آلبالو، هلو، بادام، گردو و پسته در این منطقه یافت میشود. اما جذابیتهای تمین به منابع طبیعی محدود نمیشود؛ قلعه و قبرستان تمین، از آثار تاریخی به جای مانده از قرون گذشته اند در این روستا هستند. چشمهی آب معدنی موسی، آسیاب آبی، کورهی ذوب فلز و چله خانه از دیگر دیدنیهای روستای تمین اند.
منطقهی سرباز
,,,,,,,,,,,,
سربازِ سرسبز
سرسبزی و نشاط در سیستان و بلوچستان، تنها در تمین دیده نمیشود، منطقهی سرباز نیز یکی دیگر از سرزمینهای خوش منظره و باطراوت استان است. در این منطقه، کوهها و صخرهها در کنار رود حیاتبخش سرباز، منظرههای بسیار زیبایی را به وجود آورده اند که تنوع محیطی سیستان و بلوچستان را تقویت کرده است. علاوه بر این، آبشار زیبای زیارتجاه، از آن صحنههای کمنظیری است که واقعاً میتواند تصور شما دربارهی این منطقه را تغییر دهد.
………….
درک زرآباد، روستایی ساحلی
یکی از زیباترین تابلوهای طبیعت در سیستان و بلوچستان تقابل دریا و بیابان است؛ تقابلی که دلانگیزترین تصاویر آن را میتوانید در روستای درک زرآباد به تماشا بنشینید. صحنههای بسیار زیبا از کویر پهناور و آرام خواستهی دل عاشقان کویر را برآورده میکند و از سوی دیگر دریای آرام، زیبا و آبی با نسیم خنک و فرح بخش خود، تماشای این صحنهها را بسیار خوشایند میسازد. نخلها و درختهای سرسبزی که در جای جایِ این سرزمین روییده نیز حال خوشتان را دوچندان خواهد کرد. تصور کنید چه قدر باشکوه است که کمی در ساحل قدم بزنید و کمی در کویر! سپس روی تخته سنگی بنشینید و غروب آفتاب را در این صحرای پهناور تماشا کنید.
ساحل ریگزار روستای درک
…………
هامون، خاطرهی روزهای شیرین
تالاب زیبای هامون، از نمادهای سیستان و بلوچستان به شمار میآید. این تالاب که زمانی یکی از تفریحگاههای بزرگ و سرزندهی این سرزمین به شمار میآمد، امروزه حال چندان خوشی ندارد و در بیشتر ایام سال خالی از آب است. اما در بعضی از ایام سال مانند اوائل فصل بهار، تالاب رنگ دلانگیز آب را میبیند و به میزبانی مهربان برای میهمانانی تبدیل میشود که به هامون دل خوش کردهاند. به امید روزی که تالاب هامون در تمام ایام سال، پرآب و زنده باشد!
………..
چابهار، رنگینکمانی از زیباییها
چابهار، بندر همیشه بهار استان سیستان و بلوچستان، سراسر جذابیت، شگفتی و چشمنوازی است. از همان ابتدا که عازم این شهر میشوید، زیباییاش را درک و لمس خواهید کرد. معمولا تا صحبت از جادهی زیبا به میان میآید، یاد جادههای شمالی کشور میافتیم اما مطمئن باشید که یکی از زیباترین، عجیبترین و غنیترین جادههای ایران را از قلم انداختهاید. جادهی ساحلی چابهار- بریس با برخورداری از سواحل صخرهای، کوههای مینیاتوری، جنگل حرا، تالاب لیپار و درخت انجیر معابد، زیبایی خیرهکنندهای دارد.
گِلافشان، پدیدهای ناب: گِل افشان، یکی از عجیبترین و جالبترین پدیدههای زمینشناسی است. در این پدیده، گِلهای خاکستری رنگ از درون زمین به بیرون پرتاب میشود و صدایی شبیه به شلیک گلوله تفنگ از این پرتابها به وجود میآید. با گذشت زمان از خروج این گلهای خاکستری رنگ، تپههای متعددی تشکیل شده که ارتفاع آنها بعضی از آنها به چندین متر میرسد.
دریاچه صورتی: در جادهی ساحلی گواتر- چابهار، در فاصلهی ۱۵ کیلومتری از چابهار، دریاچهای یا تالابی تشکیل شده که آب آن صورتی رنگ است. آب دریاچه به دلیل خاکهای رنگی محل به این رنگ درآمده است. تصاویر درختان و بوتههایی که در اطراف این دریاچه سحرانگیز روییده، مناظر فوقالعادهای برای عکاسی ایجاد کرده است. نام دیگر دریاچه یا تالاب صورتی، تالاب لیپار است.
………….
دریاچه صورتی
…
کوههای مریخی روی زمین: باز هم پدیدهای دیگر در جاده چابهار- گواتر! پس از طی کردن ۴۰ تا ۵۰ کیلومتر بعد از چابهار به سمت گواتر با کوههایی مواجه میشوید که احتمالاً تا به حال مانندش را ندیدهاید. این کوههای آهکی سفید و خاکستری رنگ هستند. و از آنجایی که این کوهها ظاهری شبیه به منظرهی ماه از روی زمین دارد، محلیها به آنها کوههای مریخی میگویند. روی این کوهها هیچ گونهی گیاهی نمیروید.
غارهای سهگانه: غارهای سهگانهی چابهار در دامنهی کوه شهبازبند واقع شدهاند. از میان این سه غار، دو غار مصنوعی و دیگری طبیعی است. درون غار طبیعی یک آرامگاه و در کنارش یک صندوقچه دیده میشود. مردم محلی به این سه غار «بان مسیتی» میگویند که به معنای «معبد مرد صالح» است.
قلعهی تیس: اما جاذبههای چابهار، تنها به آثار طبیعی محدود نمیشود. قلعهی تیس یا پرتغالیها در جاده چابهار- تیس و در فاصلهی ۵ کیلومتری چابهار ساخته شده است. این قلعه با آجر، گچ و سنگ ساخته شده است.
ساحل صخرهای هیجانانگیز: شاید تا به حال تصور میکردید، سواحل صخرهای را تنها میتوانید در کشورهای خارجی ببینید. اما یکی از زیباترین سواحل صخرهای جهان را میتوانید در کنار ساحل چابهار بیابید که به دریابزرگ معروف است. گاهی اوقات امواج پس از برخورد با صخرهها تا ۵ متر نیز اوج میگیرند.
……………
منطقهی حفاظت شدهی باهوکلات (گاندو)
در منتها الیه کشور، در طور مرز ایران و پاکستان، منطقهای وجود دارد که از لحاظ زیستی بسیار غنی است. در این منطقهی حفاظت شده چندین برکه وجود دارد که از میان آنها میتوان به کلانی، فیروزآباد و پلنگی اشاره کرد. گونههای متفاوت جانوری نظیر شغال، روباه، عقاب شاهی و کبوتر نیز در این منطقه به وفور یافت میشود اما مهمترین گونه، نوعی تمساح پوزه کوتاه است که در گویش محلی به آن گاندو گفته میشود. از این رو، این منطقه را گاندو نیز مینامند.