تهران، کلانشهر آرزوها و سرزمینی مملو از دیدنیهای جذاب است که بازدید از جاذبههای گردشگری آن هیجانانگیز و خاطرهساز است.
تهران نیز همانند بسیاری از شهرهای ایران، در کشمکش تاریخ و زمان، شاهد رخدادهای تلخ و شیرین متعددی بوده است که در جایجای آن میتوان رد پای بسیاری از آن وقایع را مشاهده کرد. آثاری که میتوان در عمارات، بناها، موزهها، کاخها، باغها، کوچهها، خیابانها و نقاط بسیار دیگری مشاهده کرد. همین امر این شهر زیبا و پرجمعیت را به یکی از جاذبههای گردشگری تبدیل کرده است که بازدید از آنها تا مدتها بر صفحهی خاطرات، باقی خواهد ماند.
در سفر به تهران، از چه مکان هایی دیدن کنیم؟ (بخش اول)
در سفر به تهران، از چه مکان هایی دیدن کنیم؟ (بخش دوم)
۱. حرم عبدالعظیم حسنی (ع)
به یقین میتوان آستان مقدس حضرت عبدالعظیم حسنی (ع) از نوادگان امام حسن مجتبی (ع) را یکی از محبوبترین جاذبههای گردشگری مذهبی در شهرستان ری، از توابع استان تهران معرفی کرد. ابتدا پیکر مطهر ایشان در باغی که خارج از باروی ری قرار داشت، دفن شد. زیارتگاهی که از نخستین بنای بقعهی مطهر، اطلاعات چندانی در دسترس نیست، اما با توجه به سردر آجری که در درگاه اصلی حرم متصل است، میتوان نام بانی (مجدالملک قمی براوستانی وزیر برکیارق سلجوقی) و سال ساخت (اواخر سدهی ۵ هجری قمری) آن را مشاهده کرد.
حرم عبدالعظیم حسنی (ع)، یکی از محبوبترین جاذبههای گردشگری مذهبی در تهران است
هرچند که در کتیبهای که اخیرا در دیوار سمت چپ درگاه اصلی قرار گرفته است، به تعمیر و بازسازی بارگاه در نیمه ی دوم قرن سوم هجری توسط محمد بن داعی علوی اشاره شده است. امکان احداث بنای اولیه در دوران حکومت آل بویه با توجه به آثار مشاهده شده در کتیبهی آستان مقدسه، به دور از واقعیت نیست.
آرامگاهی که به نظر میرسد در ابتدا تنها شامل ساختمان حرم و آستانه بوده و پس از گذشت زمان بناهای دیگری در اطراف آن احداث شده است که میتوان از ایوانها، صحنها و رواقها نام برد. امامزاده حمزه (از فرزندان امام کاظم (ع)) و امامزاده طاهر (از نوادگان امام زینالعابدین (ع) که گفته میشود، بارگاه وی از آرامگاه حضرت عبدالعظیم کهنتر است)، و مقبرهی ناصرالدین شاه، آیتالله سید ابوالقاسم کاشانی، علامه محمد قزوینی، عباس اقبال آشتیانی، ملا علی کنی، شیخ محمد خیابانی، ستارخان و تعداد دیگری از مشاهیر و بزرگان ایران نیز در این بارگاه قرار دارد.
۲. امام زاده صالح (ع)
از جاذبههای گردشگری در شهر تهران، حرم مطهر امامزاده صالح (ع) یکی از محبوبترین و دوستداشتنیترین مکانهایی است که سالانه میزبان جمع زیادی از علاقهمندان و مریدان ایشان است. بنایی که متعلق به قرن ۸ هجری قمری است و پیکر یکی از فرزندان امام کاظم (ع) در آن مدفون است. در سفر به تهران و گردش در اماکن مختلف آن، بازدید از این مکان مقدس، همراه با معنویتی ناب بسیار دلپذیر خواهد بود.
۳. دربند
یکی از معروفترین و پربازدیدترین نواحی تهران، در شمال این شهر قرار دارد که ناحیهای است ییلاقی و به دربند شهرت یافته است. درواقع دربند یکی از محلههای قدیمی پایتخت و از دهکدههای کهن شمیران است که در شمال باغ سعدآباد قرار گرفته و گزینهای بسیار مطلوب برای طبیعتگردی و تجربهی سفری لذتبخش و فراموشنشدنی را برای گردشگران به ارمغان میآورد.
۴. مقبره بی بی شهربانو
از دیگر جاذبههای گردشگری در شهرستان ری و در استان تهران، مقبرهای است که در دامنهی جنوبی کوههای بیبی شهربانوی ری و در شمال امینآباد قرار دارد و به آرامگاه بیبی شهربانو شهرت یافته است. بقعهای که به باور مردم آرامگاه همسر امام حسین (ع) و مادر امام زینالعابدین (ع) است. البته روایات مختلفی در مورد تاریخچهی این بنای کهن وجود دارد که صحت و درستی باور عموم را در هالهای از ابهام قرار داده است. این در حالی است که مردم با عقیده و باور قلبی، این مکان را یکی از بناهای مقدس و ارزشمند دانسته و برای آن احترام خاصی قائل هستند. جالب است بدانید که آنچه مسلم است، اولین اثر مربوط به اسلام که در این مکان یافت شده است، به سدهی ششم هجری قمری بازمیگردد که محل دفن اموات مسلمانان است.
۵. درکه
یکی از تفرجگاههای مشهور، ناحیهای دوستداشتنی و محبوب گردشگران سراسر کشور، بویژه ساکنین استان تهران، منطقهای کوهستانی در شمال تهران است که از آن به درکه یاد میشود. این قسمت از تهران، یکی از بهترین مکانها برای دوری از هرگونه آلودگی هوا، استفاده از مناظر زیبا، لذت بردن از شنیدن آهنگ جریان رودخانهی درکه و بهرهمندی از فضایی بکر و طبیعتی فرحبخش است که باعث جلب نظر بسیاری از گردشگران شده است.
۶. موزه هنرهای معاصر
یکی دیگر از جاذبههای گردشگری در تهران، موزهی هنرهای معاصر است که میتوان آن را از مهمترین موزههای کشور معرفی کرد. موسس این موزه، فرح پهلوی است که در سال ۱۳۵۶ در بخش غربی بوستان لاله احداث شد و به بهرهبرداری رسید. طراح عمارت موزه توسط کامران دیبا از اقوام فرح پهلوی که به شیوهی معماری مدرن و الگوبرداری از بادگیرهای کویری یزد صورت گرفته است، انجام شده است.
طرح بنای موزهی هنرهای معاصر، به سبک بادگیرهای کویری یزد است
در این مجموعهی فرهنگی میتوان آثار ارزشمندی از بزرگان هنر از جمله گوگن، رنوار، پیکاسو، ماگریت، ارنست، پولاک، وارهول، لویت و جاکومتی را مشاهده کرد. همچنین «باغ تندیس» فضای دیگری از این موزه است که در بخش شمال ساختمان موزه و در فضای سبز با نمایش مجسمههایی از هنری مور، ماکس بیل، مارکس ارنست، پرویز تناولی و ... میزبان بازدیدکنندگان است.
۶. موزه سینمای ایران
در یکی از باغهای زیبا و قدیمی استان تهران که به باغ فردوس شهرت دارد، بنای موزهی سینمای ایران قرار دارد که در آن میتوان مجموعهای گرانبها از تجهیزات، اسناد و ابزار قدیمی سینما و نیز عکسهایی خاطرهانگیز از شخصیتهای کهن و قدیمی این صنعت از جمله دوبلورها و فیلمسازان را مشاهده کرد. همچنین وسایل پشت صحنهی فیلمهای بزرگ، پوسترها و وسایلی که متعلق یا وابسته به سینما است، در این موزه در معرض نمایش قرار گرفته است.
۷. باغ نگارستان
در اوایل قرن ۱۳ هجری قمری و در شهر تهران، باغی زیبا احداث شد که از آن به باغ نگارستان یاد میشود. این مکان، سکونتگاه تابستانی فتحعلی شاه قاجار بود که از بخشهای مختلفی از جمله ۶۴ اتاق، ۴ تالار و کتابخانهای با ۴ سالن تشکیل شده است. همچنین عمارت دلگشا و تالار قلمدان از بناهای زیبا و مشهور این باغ محسوب میشود که در کنار موزهی کمالالملک که به نمایش آثار این شخصیت بزرگ هنری و شاگردان ایشان میپردازد، میتواند گزینهای مناسب برای بازدید درنظر گرفته شود.
۸. عمارت بهارستان
مجموعه بناهایی قرار گرفته در باغ بهارستان تهران که به نامهای عمارت بهارستان، دارالشورای ملی ایران و کاخ بهارستان نیز شهرت دارد، از دیگر جاذبههای گردشگری در تهران است که توسط میرزا حسین خان سپهسالار قزوینی و در سال ۱۲۸۹ هجری قمری احداث و به عنوان سکونتگاه وی انتخاب شد. در عصر حاضر این مجموعه به بخشهای مختلفی از جمله موزهی مجلس شورای اسلامی، امور تشریفاتی و محل برگزاری همایشهای مختلف تقسیمبندی شده است.
۹. پل طبیعت
پل طبیعت، یکی از پرطرفدارترین مکانهای گردشگری در تهران است که به دلیل وجود امکانات مناسبی همچون رستوران، کافیشاپ، فضای سبز و کافه گالری توجه گردشگران را به خود جلب کرده است. این پل روی بزگراه مدرس احداث شده و پارک طالقانی را به بوستان آب و آتش متصل کرده است. همچنین معماری صورت گرفته در این پل، از ویژگیهای بارز آن محسوب میشود که در جذب گردشگر نقش مهمی را ایفا میکند.
۱۰. موزه پست و تلگراف
موزهی ارتباطات که به نام موزهی پست و تلگراف نیز شناخته میشود، محل نگهداری مجموعههایی ارزشمند و تاریخی از جمله کهنترین نوشتافزارها، تلگرامهای مورس، انواع تمبر، وسایل ارسال بستههای پستی و چاپاری، اولین تلفنها و نیز وسایل ارتباطات و مخابراتی از جمله کبوتر نامهبر و ماهواره است. همچنین عمارت موزه را میتوان یکی از مهمترین بناهای منطقهی باغ ملی معرفی کرد که دارای قدمتی بالغ بر دوران حکومت پهلوی اول و نیز برخوردار از باشکوهترین معماری استفاده شده و به سبک معماری ملی است.
از دیگر جاذبههای گردشگری در این شهر بزرگ میتوان به موزهی صلح، بازار تجریش، دریاچهی چیتگر (دریاچهی مصنوعی خلیج فارس)، باغ پرندگان، باغ ایرانی، باغ موزهی زندان قصر، بام تهران، سورتمه تهران، روستای وردیج (روستاهای آدم سنگی)، پارک دلفینهای تهران، پارک ارم، آبشار تهران، باغ گیاهشناسی ملی ایران، بوستان جمشیدیه، بوستان آب و آتش، آبشار لت مال، پارک لاله، بوستان قیطریه، شهرک سینمایی غزالی، کاروانسرای خانات میدان شوش، مدرسه دارالفنون ناصرخسرو، کلیسای سرکیس مقدس نجات الهی، حسینیه و خانه امام خمینی جماران، مرقد امام خمینی بهشت زهرا، امام زاده داوود کن، دهکده آبی پارس، رصد خانه زعفرانیه، نمایشگاه هوایی اتوبان کرج و بسیاری مکانهای دیگر اشاره کرد.