شیراز را میتوان پایتخت فرهنگی و حتی تاریخی ایران دانست. شهر شعر و بهار نارنج حتما یکی از بهترین نقاط ایران برای سفرهای نوروزی به شمار میرود.
اگر تا به حال به شهر راز سفر نکردهاید در برنامهی نوروز ۹۶ این شهر انتخاب بینطیری است. لذت نوشیدن چای بهار نارنج در باغهای قدیمی این شهر لذتی تکرار نشدنی و وصف ناپذیر است.
برای بازدید از مشهورترین جاذبههای شهر بزرگی چون شیراز باید دست کم ۵ روز وقت بگذارید. حتی با وجود اینکه مسافران برای دیدن مکانهایی چون تخت جمشید و پاسارگاد باید از شهر خارج شوند، درصد بسیار بالایی از مردم به قصد دیدن این دو مکان راهی سفر شیراز میشوند. بنابراین حداقل یک روز کامل را باید برای این دو جاذبه در نظر بگیرید. به هر حال این مطلب برای سفری یک هفتهای به شهر عشاق تهیه شده است.
هتل بزرگ شیراز، هتل چمران، هتل پارس و هتل هما از جمله بهترین هتلهای شیراز محسوب میشوند که البته اغلب و به خصوص در هنگام سفرهای نوروزی قیمتهای بالایی دارند و از عهدهی هرکسی بر نمیآید. از این میان اگر قصد دارید با پای پیاده از جاذبههای شهر دیدن کنید، هتل پارس احتمالا بهترین گزینه برای اقامت خواهد بود، چرا که در مرکز شهر قرار دارد. برای افراد کم درآمدتر هم سوئیتها و مسافرخانههای زیادی در نزدیکی مرکز شهر وجود دارد که میتوانند از آنها بهره ببرند. همچنین در اغلب پارکهای این شهر شهرداری اجازهی چادر زدن به مسافران را صادر میکند.
روز اول
بهترین کاری که میتوانید در روز اول انجام دهید، خرید کردن است. چرا که هم وقت کافی دارید و هم انرژیتان زیاد است. مکانهای زیادی وجود دارد که میتوانید برای خرید به آنها مراجعه کنید. اما از آنجایی که به احتمال زیاد قصدتان خرید سوغاتی باشد پیشنهاد ما به شما بازار بزرگ و تاریخی وکیل است که هم تنوع جالبی دارد و هم از نظر تاریخی بسیار ارزشمند است.
بازار وکیل
به نظر میرسد هنگامی که کریم خان زند برای سرکشی به شهر لار رفته بود، با دیدن بازار قیصریه شهر لار تصمیم میگیرد بازاری شبیه به آن در شیراز بنا کند تا محلی برای تجمع کسب و کار و امور اقتصادی مردم شیراز ایجاد کند. بر اساس نوشتههای تاریخی ساخت بازار وکیل شیراز به دستور کریم خان زند در سال ۱۱۷۲ هجری قمری آغاز میشود و پس از گذشت ۲۱ سال در ۱۱۹۳ هجری قمری آخرین مراحل ساخت آن به پایان میرسد.
در اینجا میتوانید اتواع منسوجات و صنایع دستی زیبا و پر نقش و نگار را تهیه کنید.
مسجد مشهور وکیل و مدرسهی آقا بابا خان نیز در نزدیکی و سمت شرقی بازار واقع شدهاند که اگر به معماری اسلامی ایرانی علاقمند هستید حتما از آنها دیدن کنید.
مسجد وکیل
مسجد وکیل یکی از قدیمیترین مساجد شیراز است که در دورهی کریم خان زند، با استفاده از بهترین مصالحی که در آن زمان در دسترس بوده ساخته شده است. این مسجد به حدی زیبا است که پیر لوتی در سفرنامهی خود به نام «به سوی اصفهان» از آن به عنوان «کاخ لاجوردین و فیروزه فام» یاد کرده است.
سرای مشیر
سرای مشیر نیز که یکی از جاذبههای خوب شیراز به شمار میرود در جنوب شرقی بازار وکیل جنوبی واقع شده است و معماری جالب توجهی دارد. اگر حوصله کافی داشته باشید میتوانید دست کم دو ساعتی را در این بازار و سرای مشیر سپری کنید.
مکانی که پیشنهاد میکنیم حتما نیم نگاهی به آن داشته باشید حمام وکیل است که در ضلع شمالی مسجد وکیل قرار دارد و کاشیکاریهای زیبای آن چشم شما را خیره خواهد کرد.
حمام وکیل
حمام وکیل یکی از جاذبههای گردشگری شیراز است که در کنار مسجد و بازار وکیل که دو آثار برجستهی دیگر از دوران زندیه هستند قرار دارد. حمام وکیل یکی از بزرگترین حمامهای ساخته شده در زمان خود بود و با رعایت پیشرفتهترین اصول معماری زمان خود طراحی و ساخته شده است. به عنوان مثال برای گرم نگه داشتن فضای داخلی حمام وکیل، ورودی حمام به صورت دو مرحلهای ساخته شده است.
در هنگام ظهر اگر گرسنه بودید، رستورانهای شرزه و سرای مهر دو رستورانی هستند که برای صرف ناهار پیشنهاد میدهیم.
بعد از میل کردن ناهار میتوانید مدتی استراحت کنید و سپس از مجموعهی ارگ کریمخانی که در نزدیکی مرکز شهر شیراز و مجاورت میدان شهرداری قرار دارد دیدن کنید. این مجموعهی ارزشمند مکانی مناسب برای گرفتن عکس یادگاری است.
ارگ کریمخانی
ارگ در دورهی زندیه، بین سالهای ۱۷۶۶ تا ۱۷۶۷ میلادی و به عنوان مکانی برای زندگی کریم خان زند ساخته شد. در زمان سلسلهی پهلوی این مکان به زندان تبدیل شد و به همین خاطر آسیبهایی به آن وارد شد که البته امروزه تا حد زیادی ترمیم شده است.
بعد از سپری کردن یکی دوساعت درون و اطراف ارگ احتمالا سیاهی شب فرا رسیده است. شبهای شیراز شهرت زیادی دارند پس حتما از شب اول اقامتتان در این شهر لذت ببرید. احتمالا از سرزندگی شیراز هیجانزده خواهید شد.
روز دوم
برای روز دوم پیشنهاد ما بازدید از مسجد باشکوه نصیر الملک است.
مسجد نصیر الملک
این مسجد بسیار زیبا هنگام طلوع آفتاب تا حدود ساعت ۱۰ صبح، وقتی که نور خورشید از میان شیشههای رنگی شبستان آن عبور میکند، چشماندزای واقعا حیرتانگیز و زیبا پدید میآورد که به هیچ وجه نباید تماشای آن را از دست بدهید. علاوه بر این معماری خود بنا نیز بسیار ارزشمند است که یکی از بهترینها در نوع خود به شمار میرود. توصیه ما این است که دست کم ۱ ساعت را در این مسجد سپری کنید.
پس از آن میتوانید به زیارت آرامگاه شاهچراغ که در مجاورت میدان احمدی شیراز و نزدیکی مسجد قرار دارد بروید.
آرامگاه شاهچراغ
آرامگاه احمد بن موسی بن جعفر (ع)، برادر بزرگوار امام رضا (ع) در شیراز است که به سومین حرم اهل بیت در ایران شهرت یافته است. این آرامگاه در دوران اتابکان فارس در سدهی ششم هجری قمری ساخته شده است و گنبد و بارگاه آن دارای کاشیکاریهای زیبایی است. زیارت از مقبرهی شاهچراغ احتمالا دو ساعتی از وقتتان را خواهد گرفت. در هنگام ظهر برای ناهار میتوانید به رستوران شرزه بروید که برای روز اول معرفی کردیم، چراکه در نزدیکی حرم قرار دارد.
پس از ناهار توصیه میکنیم به نارنجستان قوام این شهر بروید.
نارنجستان قوام
این باغ موزه زیبا در خیابان لطفعلی خان زند واقع شده و با شاهچراخ حدود ۹ دقیقه (بدون ترافیک) فاصله دارد. مجموعهی قوام در دورهی قاجار و بین سالهای ۱۲۵۷ تا ۱۲۶۷ تکمیل شد. این مجموعه شامل یک حمام گچینه، حسینیهی قوام، مکتبخانهی قوام، اندرونی قوام (خانهی زینت الملک)، دیوانخانه، حمام اختصاصی و اصطبل و زنجیرخانه بود که تعدادی از آنها اکنون از بین رفتهاند. در سالهای اخیر زیرزمین ضلع شمالی نارنجستان مرمت شده و به عنوان موزه مورد استفاده قرار میگیرد.
بازدید از نارنجستان قوام چند ساعتی از وقت شما را خواهد گرفت بنابراین به گونهای برنامهریزی کنید که بتوانید از خانه زینتالملک هم دیدن کنید.
خانه زینت الملک
خانه زینت الملک از آثار به جای مانده از دوران قاجار است و به دلیل سکونت زینت الملک قوامی، دختر قوام الملک چهارم، به این نام معروف است. سقف تمام اتاقهای این خانه از جنس چوب است که با نقاشیهایی تزئین شدهاند.
خانه زینت الملک در مجاورت نارنجستان قوام شیراز قرار دارد و از طریق یک راهروی زیرزمینی به آن ارتباط دارد.
برای صرف شام میتوانید به رستوران و چایخانه سنتی داش آکل مراجعه کنید. این رستوران با خانهی زینت الملک حدود ۳ دقیقه فاصله دارد. بخشهای از فیلم مشهور داش آکل در بنای این رستوران که قبلا خانه بود ضبط شده است.
روز سوم
بدون شک سفر به شهر شیراز بدون دیدار از مقبرههای شاعران پرآوازهی ایرانی یعنی سعدی و حافظ تکمیل نخواهد شد. میتوانید از آرامگاه حافظ واقع در خیابان حافظیه شروع کنید.
حافطیه
حافظیه از دو صحن شمالی و جنوبی تشکیل شده که این دو صحن توسط تالاری به طول ۵۶ متر و عرض ۸ متر از یکدیگر جدا شدهاند، ۲۰ ستون سنگی به ارتفاع ۵ متر، پایههای این تالار باشکوه هستند.
آرامگاه سعدی اگر ترافیک نباشد، حدود ۱۱ دقیقه تا حافظیه فاصله دارد.
جالب اینکه اگر تنها از یکی از این دو مقبره دیدن کنید، احساس میکنید یک جای سفرتان ایراد دارد. هر دوی این مکانها چه در شب و چه در روز جذابیت خاص خود را دارند. دیدار از این دو مکان دست کم تا ظهر به طول خواهد انجامید .
باغ دلگشا
توصیه میکنیم دیدار از باغ دلگشا در مجاورت آرامگاه سعدی را از دست ندهید. دلگشا یکی از باغهای تاریخی شیراز است که پیشینهی آن به دوران پیش از اسلام و زمان فرمانروایی ساسانیان میرسد و نخستین کلاه فرنگی ایران در این باغ به ثبت رسیده است.
برای صرف ناهار اگر بودجهی کافی دارید رستوران مشهور هفت خوان را پبشنهاد می کنیم. این رستوران قیمتهای بسیار بالایی دارد اما در میان شیرازیها و مسافران محبوبیت بالایی دارد.
اگر میخواهید استراحت کنید میتوانید به پارک آزادی شیراز سری بزنید و بر روی چمنهای سبز آن استراحت کنید. این پارک از قدیمی ترین بوستانهای شیراز است که در سال ۱۳۴۵ در زمینی به وسعت بیش از ۲۰۰ هزار متر مربع در شمال شیراز ساخته شد. تماشای لانهی پرندگان این بوستان نیز خالی از لطف نخواهد بود.
طوری وقتتان را تنظیم کنید که حتما از باغ ارم شیراز هم دیدن کنید.
باغ ارم
اگر عاشق طبیعت و گل و گیاه هستید و با قدم زدن در کنار آنها به آرامش میرسید، باغ ارم مکان مناسبی برای شما است. این باغ با داشتن راهروهای طولانی که در آن درختان قدیمی و سر به فلک کشیده قرار دارند، فضای مناسبی برای دوستداران طبیعت ایجاد کرده است.
اگر به غذاهای ایتالیایی علاقمند هستید میتوانید شام را در رستوران ایتالیایی پل پارسی (در خیابان خاکشناسی) که در نزدیکی باغ قرار دارد میل کنید.
روز چهارم
اگر هوا آفتابی بود پیشنهاد ما در روز چهارم دیدار از پایتخت کهن ایران باستان یعنی تخت جمشید و محوطه باستانی پاسارگاد است که به راحتی یک روز کامل زمان نیاز دارد.
تخت جمشید
تخت جمشید در ۵۷ کیلومتری شمال شیراز قرار دارد. این شهر باستانی در واقع در محدودهی اطراف شهر مرودشت واقع شده است. اگر صبح زود از شیراز حرکت کنید حدود ۱ ساعت بعد به این مکان تاریخی بینظیر خواهید رسید.
میتوانید تا ظهر در مجموعهی تخت جمشید بمانید و ناهار را هم در یکی از رستورانهای اطراف آن میل کنید و عازم پاسارگاد شوید. از تخت جمشید تا محوطه باستانی پاسارگاد حدود ۱ ساعت فاصله است، بنابراین باید در زمانبندی سفرتان بسیار هوشیار باشید.
پاسارگاد
مجموعهی پاسارگاد به عنوان پنجمین اثر میراث جهانی یونسکو در ایران در تاریخ تیرماه ۱۳۸۳ (با صد در صد آرا) به ثبت رسید. کوروش پس از فتوحات فراوان در تاریخ ۵۲۶ پیش از میلاد به قبایل سکاها در آسیای مرکزی حمله کرد که متاسفانه در جنگ با ماساگتها (ماساگتها یکی از اقوام ایرانیتبار و یک تیرهی سکایی نیمه صحراگرد در آسیای میانه بودند) کشته (این روایت از هرودوت است و صحت آن چندان مشخص نیست) و در پاسارگاد به خاک سپرده شد.
روز پنجم
برای پنجمین روز احتمالا طبیعت گردی و دیدار از روستاهای قدیمی گزینهی مناسبی باشد. قلات بهشتی گمشده در گوشهای از زمین با چشمههای فراوان، درختان چندین ساله و درههایی عمیق است. روستای قلات در بخش کوهستانی استان فارس واقع شده است. این روستا دارای خانههایی به صورت پلکانی است که اغلب از دامنهی کوه به سمت قله کشیده شدهاند. بعد از پلیس راه شیراز به سمت سپیدان ۱۸ کیلومتر راه جادهای آسفالت تا روستا پیش روی شما است. هر چند که تمام مسیر سنگ فرش است اما از ابتدای روستا تا اواسط آن نیز میتوانید با خودرو بالا بروید. برای دیدن مناطق بکر و طبیعی قلات خودتان را برای یک پیادهروی طولانی آماده کنید.
روز ششم
دروازه قرآن یکی از نمادهای شیراز به شمار میرود، بنابراین نمیشود در سفر به این شهر آن را نادید گرفت. البته قبل از آن بهتر است از مقبرهی خواجوی کرمانی، یکی از شاعران معروف و محبوب ایرانی دیدن کنید. این مقبره در نزدیکی دروازه قرآن قرار دارد. اگر از سمت اصفهان به شیراز سفر کنید، احتمالا در مسیرتان متوجه دروازه قرآن شده باشید. با این وجود از آنجایی که در هنگام ورود خستگی راه در تنتان مانده است دیدار از این مکان را پیشنهاد ندادیم چرا که نیاز به توجه بیشتری دارد.
آرامگاه خواجوی کرمانی
بقعهی خواجوی کرمانی معماری چشمگیری دارد. در قسمت پایین و بالای آرامگاه وی ۲ عدد ستون تعبیه شده و این مقبره در مکانی ساخته شده است که سقف ندارد. در میان این مکان تاریخی گوری وجود دارد که سطح روی آن منحنی شکل است. بر روی این گور نوشتهای حک نشده که بتوان تشخیص داد خواجو در داخل آن دفن شده و تنها چیزی که روی این قبر به چشم میخورد آیهای از سورهی الرحمن است که محققان معتقدند به خط ثلث حکاکی شده و متن آیه این است
کل من علیها فان و یبقی وجه ربک ذوالجلال و الاکرام.
دروازه قرآن
دروازهی قرآن، بنایی سرشناس و بازمانده از دوران عضدالدوله دیلمی است که به دستور وی و در شمال شرقی شیراز و بین دو کوه چهل مقام و بابا کوهی ساخته شده است. وجه تسمیه این اثر تاریخی به دلیل نگهداری قرآنی است که به خط سلطان ابراهیم نوهی شاهرخ تیموری نوشته شده است تا مردم برای دوری از بلا و ایمن ماندن از خطرات، از زیر آن عبور کنند. البته این قرآن امروزه در موزهی پارس نگهداری میشود.
برای ناهار رستوران شمس العماره و شاندیز را توصیه میکنیم. البته رستوران بین المللی هفت خوان هم در همین نزدیکی قرار داد. اگر دوست دارید بعد از ظهری مفرج داشته باشید به لونا پارک شیراز سری بزنید. این پارک با دارا بودن فضایی کوهستانی یکی از بهترینهای ایران محسوب میشود.
اگر تمایل چندانی برای رفتن به لونا پارک ندارید پیشنهاد دیگر ما، بازدید باغ جهان نما است. در خیابانهای اطراف این باغ مکانهای بسیاری برای بازدید از جمله آرامگاه حافظ، هفتتنان، دروازه قرآن، خواجوی کرمانی، بابا کوهی، باغ ملی، گهواره دید، کتابخانه ملی اسناد و ... وجود دارد.
باغ جهان نما
باغ جهاننما قدیمیترین باغ شهر شیراز محسوب میشود. این باغ با مساحت ۲/۸ هکتار دارای ۳۵۰۰ متر مربع فضای سبز است. عمدهی فضای سبز جهاننما را درختهای تنومند و کهن سرو و نارنج، شمشاد سبز، رز هفترنگ، بنفشه، اطلسی و گلهای داوودی تشکیل میدهد. این عمارت هشت ضلعی دارای ۴ شاهنشین و اتاقهای دو طبقهای است که در میان شاه نشینها واقع شده است.
روز هفتم
برای روز هفتم شاید خرید گزینهی خوبی باشد. مجتمع تفریحی توریستی خلیج فارس شیراز یکی از بزرگترین مراکز تفریحی و خرید خاور میانه و حتی جهان و بزرگترین مرکز خرید در ایران به شمار میرود که وسعتی بالغ بر پانصد هزار متر مربع دارد.
اگرچه تمام بخشهای این مجتمع هنوز به بهرهبرداری نرسیده است، اما میتوان در میان فازهای بهرهبرداری شدهی آن فروشگاههای متعدد و بزرگترین هایپر استار ایران را پیدا کرد. بعد از خرید در این مرکز و لذت بردن از مراکز تفریحی آن میتوانید خودتان را برای بازگشت به شهرتان آماده کنید. البته پیشنهاد میکنیم قبل از بازگشت حدود ۱ ساعت در خیابانهای منطقهی قصرالدشت شیراز قدم بزنید و از تماشای باغهای بینظیر و بافتهای گلی و قدیمی آن لذت ببرید.