پیمانه صبر علی علیه السلام لبریز شد!

«اى رسول خدا! از فراق دختر برگزیده و پاكت، پیمانه صبرم لبریز شده و طاقتم از دست‌ رفته است، هرچند پس از روبه‌رو شدن با غم بزرگ فراق و مصیبت دردناك تو، این مصیبت براى من قابل تحمّل شده است.»

بهترین زنان از ماست

در جهان امروز، انسان با تکیه بر عقلانیت و علم و تکنولوژی، مغرورانه خود را محور همه ارزش ها قلمداد کرده و منکر هر معیار و میزان دیگری است. از این رو از ولایت و رهبری معصومین علیهم السلام دم زدن و بالاتر از آن، تمام هستی خویش را برای ولایت فدا کردن، نیازمند مخاطبی است که در این عالم، به دنبال هدایت، رشد وهدفی الهی است. 

حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها، دخت گرامى پیامبر صلّى اللّه علیه و اله، از دلایل امیرالمؤمنین در احتجاجی که علیه معاویه بدان چنگ می‌زد بودکه فرمود: «بهترین زنان جهان [فاطمه] از ما است و حماله الحطب [همسر ابولهب] از شما و چیزهای فراوان دیگری از این قبیل درباره ما و شما.» (1)

آن حضرت ضمن اشعاری به وصف فضایل حضرت زهرا سلام الله علیها، پرداخته است که به برگزیده‌ای از آن‌ها اشاره می‌کنیم:

فاطمه ذات المجد و الفیض/یا بنت خیر الناس اجمعین (2)

ای فاطمه! صاحب مجد و عظمت و دانش، ای دختر بهترین مردم!

فاطمه بنت السیدالکریم/بنت نبی لیس بالذمیم (3)

فاطمه دختر سید بزرگوار و دختر پیامبری است که هیچگونه ناپسندی در وی نیست.

او کیست که خودش از خودش پند می گیرد

حضرت زهرا سلام الله علیها، تنها کسی بود که پس از پدر، متوجه شد مردم از چه هدایت و بینه و رشدی محروم شدند؛ و تا بذل جان، دلهای مستعد را متوجه حقانیت و ولایت مولا علی علیه السلام، ساخت. 

آری! بشریت از هدایت کسی دور شد، که با نور خویش راه را می نمایاند و از چشمه حکمتی که خالی از هر گونه ناپاکی بود، رهروان را سیراب می ساخت، و خود مطابق سخن خویش، در عمل از همگان، پیشتر بود: «ای مردم از شعلة چراغ آن اندرز دهنده‌ای که خود از مواعظ خود پندگیر است، بهره برگیرید و ظرف جان را از آب زلال چشمه‌هایی که از آلودگی‌ها پاک است، پر نمایید». (4)

امیرالمومنین، نفس پیامبر و مدار خلافت

امام علی علیه السلام، نفس پیامبر صلّى اللّه علیه و اله و مدار و محور خلافت بود و به فرموده زهرای مرضیه سلام الله علیها، «اگر زمام امور در دست او قرار می گرفت، امت را به سهولت در مسیر هدایت و سعادت قرار می داد و به مقصد می رساند و کمترین حقّی از کسی ضایع نمی شد.» (5)

حضرت زهرا؛ فرقان خدا

حضرت زهرا سلام الله علیها فرقان خداست و پیروان راستین الهی را از مدعیان دروغین جدا می سازد. او با حیات و مماتش، دفاع از ولایت را به ما آموخت و به ما فهماند که جدایی از ولایت، ذلت همیشگی، و حمایت از ولیّ، عزت ابدی است.

منزلتی که حضرت فاطمه سلام الله علیها، به عنوان برترین زن جهان نزد خدا داشت و پیامبراعظم، نیز بارها آن را برای مردم تبیین کرده بود؛ مهم ترین امتیاز حضرت صدیقه طاهره، برای اثبات حقانیت امام علی علیه السلام، بود.

علی علیه السلام، ‌اند‌وه از دست دادن یار خود را در قالب واژه‌ها ریخته و چنین سروده اند:

مالی وقفت علی القبور مسلماً/قبر الحبیب فلم یرد جوابی

مرا چه سود که بر کنار قبرها بایستم و به قبر دوستم سلام دهم ولی او مرا پاسخ ندهد.

اجیب مالک لا ترد جوابنا/انسیت بعدی خله الاحباب (6)

محبوب من! چرا جواب ما را نمی‌دهی، آیا بعد از من، سنت دوستان را فراموش کرده‌ای؟…

طاقتم از دست‌ رفته است

مولای متقیان نیز، پس از فتنه ای که امت قدر ناشناس بر در خانه آن حضرت به راه انداختند، در عباراتی جانسوز، مناسب‌ترین مخاطب؛ یعنى رسول خدا صلّى اللّه علیه و اله را انتخاب كرده و با او درباره مصیبت همسر گرانقدرش، درد دل مى‌كند و می فرماید: 

«اى رسول خدا! از فراق دختر برگزیده و پاكت، پیمانه صبرم لبریز شده و طاقتم از دست‌ رفته است، هرچند پس از روبه‌رو شدن با غم بزرگ فراق و مصیبت دردناك تو، این مصیبت براى من قابل تحمّل شده است...(اى رسول خدا) امانتى را كه به من سپرده بودى هم‌اكنون باز پس داده شد و گروگانى كه نزد من بود گرفته شد؛ ولى اندوهم جاودانى است و شبهایم همراه بیدارى و بى‌قرارى؛ تا آن زمان كه خداوند منزلگاهى را كه تو در آن اقامت گزیده‌اى برایم برگزیند (و به تو ملحق شوم)» (7)

امیرالمؤمنین در برابر مصیبت عظیمی‌چون فقدان فاطمه سلام الله علیها، ابراز ناتوانی می کند.(با عنایت به ظاهر خطبه 202 نهج البلاغه) اما صبر بر فقدان پیامبر صلی الله علیه وآله، را شکیبایی بزرگتری می‌داند.

پایان کلام در بهت و اندوه!

از تعبیراتی که در نهج البلاغه آمده به خوبى روشن مى‌شود كه حق نشناسان در زمان كوتاهى بعد از رحلت پیامبر چه مصائبى بر اهل بیت علیهم السّلام او وارد كردند؛ مصائبى كه على علیه السّلام را كه كوه شكیبایى و استقامت بود به لرزه درآورد و عجیب اینكه مدارك این تهاجم بى‌رحمانه بر بیت وحى، در كتب اهل سنّت نیز به صورت گسترده آمده است! 

جهانی در بهت و اندوه فرو رفت که چه طوفانى پس از رسول اللّه صلّى اللّه علیه و اله در میان امّت برخاست كه مرقد پاك تنها دخترش، نامعلوم است؟ و نه تنها در مكان دفن آن یادگار پیامبر گفتگوست، بلکه در تاریخ وفات آن حضرت نیز اختلاف است!

پی نوشتها:

(1) نهج البلاغه، نامه 28

(2) سبط ابن جوزی، تذکره الخواص، ص312

(3) سبط ابن جوزی، تذکره الخواص، ص314

(4) نهج البلاغه، خطبه 105

(5) طبرسی، احمد بن علی، احتجاج، ج 1، ص 286

(6) قزوینی، محمد کاظم، فاطمه الزهرا(س) من المهد الی اللحد، ص644

(7) نهج البلاغه، خطبه 202

هاجر نادعلی/کارشناس ارشد معارف نهج البلاغه -  تبیان