ایسنا/ استاد تمام دانشگاه تهران و معاون آموزشی اسبق این دانشگاه با بیان اینکه امتحان جامع باعث تاخیر در فارغ‌التحصیلی دانشجویان می‌شود، تاکید کرد: البته من مخالف امتحان جامع نیستم اما به هر حال از آن جایی که دانشجویان در صورت رد شدن از امتحان جامع از دانشگاه اخراج نمی‌شوند، امتحان جامع بیشتر تبدیل به ابزاری برای رنجش آنها می‌شود.
دکتر حسین عباسی‌نژاد با بیان این مطلب اظهار داشت: "استاد" از نظر بسیاری از دانشجویان عامل تاثیرگذاری در تعیین نمره نهایی دروس دانشگاهی است. گرچه نمی‌توان نقش استاد در نمرات نهایی را نادیده گرفت اما آنچه مهم به نظر می‌رسد، این است که برخی از دانشجویان نسبت به نمرات خود معترض بوده و بسیاری از مواقع علت اصلی نمره پایین خود در یک درس را بی‌توجهی و کوتاهی استاد قلمداد می‌کنند؛ ازاین‌رو همواره و در همه دانشگاه‌ها یک سری اعتراضات و چالش‌هایی میان استاد و دانشجو بابت نمرات یا سایر رفتارها وجود داشته و دارد .
به اعتقاد وی، باید نهادی در دانشگاه برای رسیدگی به اینگونه اعتراضات وجود داشته باشد و تکلیف رفتارهای ناهنجار برخی از دانشجویان و حتی اساتید را روشن سازد وگرنه نمی‌توان به بهانه اینکه فلانی دانشجوی تنبلی است یا به لحاظ درسی در جایگاه خوبی قرار ندارد، از حقوق او چشم پوشید. با توجه به اینکه عده زیادی از دانشجویان در موضوع درس و نمرات خود دچار مشکلاتی می‌شوند، اساتید چه مسئولیتی در قبال دانشجویانی دارند که به ناحق در اینگونه مواقع از جانب استاد مورد کم‌لطفی قرار می‌گیرند؟
معاون آموزشی اسبق دانشگاه تهران تصریح کرد: در جلسات دانشگاه‌ها این موضوع را مطرح کردم که در دانشگاه‌ها مرجعی به نام بررسی تظلمات دانشجو از رفتار ناهنجار برخی از اساتید جوان و غیرجوان وجود ندارد. باید مرکزی وجود داشته باشد که به‌درستی و نه به ناحق به اینگونه مباحث بپردازد، مثلا در مواقعی که استاد در برابر اعتراض دانشجو می‌گوید اگر برگه تو را نشان دهم از تو نمره کم می‌شود یا اینکه استاد به دانشجو بگوید اگر دیر بیایی در اتاق را می‌بندم. اینها ناشی از این است که استاد نمی‌داند چه جایگاهی دارد، البته اینگونه موارد گاهی بین استادان جوان بیشتر مشاهده می‌شود، چرا که غرور علمی دارند اما در اساتید میانسال این غرور آرام آرام کمتر می‌شود ولی اگر بتوانیم کلاس‌هایی برگزار کنیم که در آن استادان برای رفتار با دانشجویان آمادگی پیدا کنند، بسیار تاثیرگذار خواهد بود.
این استاد تمام دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران افزود: برای پذیرش اساتید یک سری معیارها داریم مثلا مقاله داشته باشند و واجد فلان شرایط علمی باشند، البته مدرک و معدل را نیز در نظر می‌گیریم و به لحاظ عقیدتی و سیاسی هم او را مورد گزینش قرار می‌دهیم اما بررسی این که شخص می‌تواند استاد خوبی باشد، صورت نمی‌گیرد. در حالیکه باید سنجید که آیا این فرد می‌تواند خشم خود را کنترل کند یا در مواقعی که دانشجو سئوال بی‌ربطی می‌پرسد، عصبانی می‌شود، چرا که صحنه کلاس مانند صحنه تئاتر است. استاد باید بتواند نقش خود را به خوبی ایفا کند. نباید زود عصبانی شده یا اختیار کلاس را از دست بدهد.
استاد دانشکده جغرافیای دانشگاه تهران تاکید کرد: لازم است که دانشگاه‌ها کارگاه‌هایی برای همه اساتیدی که استخدام می‌شوند، برگزار کنند و از اساتید بزرگ‌تر و باسابقه‌تر هم بخواهند در این کارگاه‌ها شرکت کنند، چرا که ممکن است یک دانشجو عصبانی باشد یا نسبت به استاد حس خوبی نداشته باشد و بر این اساس با پرخاشگری رفتار کند. در این صورت استاد نباید تحت‌تاثیر رفتارهای ناهنجار دانشجو قرار بگیرد و ناهنجاری‌های جدیدی ایجاد کند. مثلا درباره امتحانات جامعی که برای دکترا وجود دارد، شاهداین اعتراض‌ها هستیم یا در مقاطع کارشناسی ارشد در مواقع ارائه پایان‌نامه و درس‌های عادی. در مقطع کارشناسی هم ممکن است این اعتراض‌ها وجود داشته باشد اما دانشجویان کمتر اعتراض می‌کنند، چرا که تازه از دوران دبیرستان جدا شده و تصورشان از استاد یک شخص کامل است. من ضمن احترام به همه اعضای هیات علمی و با توجه به اینکه اساتید مانند قضات استقلال رای دارند، از آنها این انتظار را دارم که رفتارهای خداپسندانه و مردم‌پسندانه داشته باشند تا بتوانند یک کلاس را به‌خوبی اداره کنند.
وی تاکید کرد: البته علاوه بر دارا بودن دانش لازم، مهارت تدریس برای یک استاد یک ضرورت است. باید در دانشگاه‌ها نهادی وجود داشته باشد که به رفتار استاد نظارت کرده و در مواقعی که استاد از رفتار انسانی تخطی کرد، از سوی آن نهاد مورد مواخذه قرار گیرد. البته کمیته‌های انضباطی وجود دارند که موضوع مورد بررسی آنها چیز دیگری غیر از این است. باید کمیته‌ای وجود داشته باشد که ناهنجاری‌های عرفی اساتید را زیرنظر بگیرد تا هر وقت که بین یک استاد و دانشجو مشکلاتی پیش آمد، این نهاد به بررسی آن بپردازد. در حالی که اکنون هیچ‌گونه ساختار قانونی‌ای برای رسیدگی به تظلمات دانشجویی وجود ندارد.
وی تاکید کرد: نباید گفت که چون دانشجویان معترض غالبا از لحاظ درسی خوب نیستند، لازم هم نیست که به خواسته‌ها و اعتراضات آنها توجه داشت. این امر دلیل موجهی برای بی‌توجهی به اعتراضات و شکایات آنها نیست.سرنوشت خیلی از دانشجویان تحت‌تاثیر این رفتارهاست. به نظر شما در حال حاضر که چنین کمیته‌هایی وجود ندارد، دانشجویان باید چه کاری انجام دهند؟
استاد دانشگاه تهران در ادامه اظهار داشت: به هر حال دانشجویان ما مانند اساتید دچار مشکلاتی هستند که البته نسبت به مشکلاتی که اساتید دارند، کم هم نیست. گاهی یک دانشجو به دلیل رفتار استاد دچار مشکلاتی می‌شود و گاهی هم استاد با رفتار نادرست یک دانشجو. اینها را می‌توان با مصالحه و گفتگو حل کرد اما بعضی‌ها هستند که بابت اینگونه رفتارها حقوق‌شان ضایع می‌شود. مثلا یک دانشجو از یک درس نمره قبولی دریافت نمی‌کند و برای ترم‌های بعدی دچار مشکل می‌شود. باید دوباره هزینه کند که البته به نظر من اینگونه هزینه‌ها مشکلی از دانشجویان حل نخواهد کرد.
ما تعداد زیادی دانشجو داریم که در حال حاضر با کیفیت پایین در دانشگاه‌های پولی فارغ‌التحصیل می‌شوند. اما در یک دانشگاه دولتی مثلا یک دانشجو به دلایل خاصی از امتحان جامع قبولی دریافت نمی‌کند. امتحان جامع از نظر چقدر وجاهت قانونی چیست؟ رد کردن دانشجو به خاطر امتحان جامع درست است؟ اینگونه زیان‌ها را چگونه باید درباره دانشجویان دانشگاه‌های دولتی که به سختی درس می‌خوانند، جبران کرد؟
وی با بیان اینکه رفتار استاد و دانشجو ممکن است در همه دانشگاه‌ها چه دولتی و غیردولتی وجود داشته باشد، خاطرنشان کرد: به هر حال استاد از پول دانشجو به صورت مستقیم منتفع نمی‌شود که بخواهد تصمیمی بگیرد یا رفتاری متفاوت با دانشگاه دولتی داشته باشد. بنابراین از این جهت چه در دانشگاه‌های دولتی و چه غیردولتی رفتار استاد با دانشجو یکسان است و اساتید فعال هستند. البته درباره امتحانات جامع در آیین‌نامه امتحانات جامع دکترا در ایران این امر وجود دارد، اما شکل اجرایی آن برای رشته‌های مختلف و در دانشگاه‌های مختلف متفاوت اجرا می‌شود.
این استاد دانشگاه تهران در پایان تاکید کرد: در دانشگاه‌های ما دانشجوی سطح دکترا از طریق کنکور وارد دانشگاه می‌شود، لذا ممکن است امتحان جامع نتیجه ویژه‌ای که باید داشته باشد را به دست ندهد؛ چرا که بدون اینکه دانشجو را حتی ببینند و براساس پیش‌زمینه علمی دانشجو، وی را پذیرش می‌کنند و وارد مقطع دکترا می‌کنند، اما در امتحان جامع اینها را غربال می‌کنند و کنار می‌گذارند.
