بسم الله الرحمن الرحیم
جمعبندی و چکیده مبحث 126 طرح صالحین: «دوستی و رفاقت»
امام صادق(عليه السلام): "هر كس سه بار بر تو خشم گرفت ولى به تو بد نگفت، او را براى خود به دوستى انتخاب كن."
اَهَم نظرات و دیدگاههای ذکر شده در این مبحث را میتوان مختصراً بهصورت زیر بیان کرد:
* برخی عوامل مؤثر در پایداری و ثباتِ دوستی:
1. دوستی با اخلاص و بهدور از دورویی و ریا باشد.
2. زود و با کوچکترین ناراحتی، از همدیگر دلگیر نشویم.
3. هم در وقت آسایش و هم در سختیها، رفیق و در کنار یکدیگر باشیم؛ یعنی «پشتوانهی روزهای سخت».
4. با اخلاق و روحیات همدیگر آشنا باشیم.
* در برخی دوستیها، آن علاقه و رابطهی تنگاتنگی که ابتدا وجود داشته، به تدریج کمرنگ میشود. در این خصوص، برخی عواملِ بیانشده عبارتند از:
1. توقعات و انتظارات دو طرف ممکن است برآورده نشده باشد.
2. برخی دوستیها با اخلاص پیش نمیرود.
3. عدم تفاهم در فکر و عقیده.
4. نقش دین (یکی دیندار و دیگری بیدین).
5. عدم درک یکدیگر (حتی در مباحث مالی: دست و دل باز بودن یا خسیس بودن).
* در موردِ "ارتباط زیاد و همراهی مداوم افراد با یکدیگر" گفته شده که:
1. افراط در هر چیزی ناپسند است، ولی در بعضی مسائل باعث تحکیم رابطه میشود که یکی از آنها "دوستی" است که بر پایه اصول اسلامی و وجدانی باشد.
2. دوستیای که در آن دو طرف از اصلِ "آنچه را برای خود میپسندید، برای دیگران هم بپسندید" پیروی کنند، نهتنها به مرور زمان کمرنگ نمیشود، بلکه پررنگتر نیز خواهد شد.
- البته باید توجه داشت که ارتباط زیاد و همراهی مداوم افراد با یکدیگر، بعید نیست که از شدت دوستی و ارتباط افراد کم کند!
* در خصوصِ "ورود دوستان به خلوت یکدیگر"، بیشتر بر جنبهی نفی این ویژگی تأکید شد، به طوری که بیان گردید: «دوستی هر چه قدر هم پایدار و قرص و محکم باشد، دلیل بر این نیست که همهی راز و رمز زندگی خود را برای دوست مطرح کنیم.» و همچنین گفته شده: «دو نفر که با هم دوست هستند نباید آنقدر رابطهشان باهم زیاد باشد که سفرهی دل خود را برای یکدیگر باز کنند! هیچوقت سیر تا پیاز زندگی خود را نباید حتی برای دوست خوب، تعریف کرد.»
برخی از سایر نکات مطرحشده در این مبحث نیز به اختصار اشاره میگردد:
* ابراز علاقه و محبت به هر شکلی پسندیده است و چه خوب است که مرد یا زن به همسر خود بگوید که تو بهترین دوست و رفیق صمیمیِ من در زندگی هستی!
* در انتخاب دوست همچون ازدواج باید دقت کرد.
* توقع در دوستی همانند یک خیابانِ دو طرفه است.
* برای دوستان خود ارزش و احترام قائل باشیم.
* دوست را میتوان در سختیها و در فراز و نشیبهای زندگی و همچنین در مسافرتها آزمود.
* "دوستِ خوب" میتواند انسان را به سعادت برساند.
* با اینکه والدین و حتی معلمان بهترین دوستان ما در دنیا هستند، با این حال گاهی با سایر دوستانِ خود بیشتر احساس آرامش میکنیم و اسرار زندگی خود را که قدرت بیان آن اسرار را به والدین نداریم اما با آن دوستان در میان میگذاریم.
در پایان، شعری از آقای "منصور مقدم" که فیالبداهه در خصوص بحثِ «دوستی و رفاقت» سرودهاند، میآوریم:
گر چه یارانِ گرامی بهترین سرمایهاند
این بـدانم بعضْ اوقاتی به مهـرِ دایهاند
لیک باید هر حریمی را بدانیم از نخست
چون رسـد دردی، شفیـق یا سایهاند
لازم به ذکر است که تمامی مطالب فوق از نوشتههای دستنویسِ دوستانِ شرکتکننده در این مبحث گردآوری شده است.
شاد و سلامت باشید...