توزیع تروجان در شبکههای اجتماعی به یک روند رو به رشد تبدیل شده است.
مجرمان سایبری در زمینهی فریب کاربران به کلیک بر روی پیوند برنامههای جعلیِ فیسبوک بسیار موفق ظاهر شدهاند، برنامههایی که وعدهی معرفی اشخاصی را به شما میدهند که از نمایهی شما بازدید کردهاند، وعدهای که هرگز محقق نمیشود.
آنچه که بعد از این رخ میدهد کلیک شما بر روی پیوند مذکور است، سپس بسته به اینکه چه نوع حقهای پشت آن قرار دارد، ممکن است دچار بدافزار رایانهای و یا جاسوسافزار شوید، گذرواژههای شما به سرقت برود، نفوذگران از شما اخاذی کنند، و یا شما مبدل به دوستی مزاحم شوید که پیوسته در حال ارسال هرزنامه بر روی دیوار سایرین است. پس سعی کنید چنین فردی نباشید.
معمولاً افرادی که فریب مطالب درجشده توسط گروههای مروج پیامهای هرز را میخورند، قربانی چنین بدافزارهایی میشوند. در اغلب موارد هنگامی که پیوند عجیب و غریبی را از کاربری که هرگز با وی صحبتی نداشتهاید دریافت میکنید، یقین میکنید که پیوند مذکور جعلی است. بنابراین چنانچه کوچکترین شکی راجع به یک پیوند دارید، روی آن کلیک نکنید. با ماوس خود از آن مطلب صرفنظر کرده و بر روی X کلیک کنید. سپس در منو بر روی گزینهی «گزارش پست یا هرزنامه»کلیک نمایید،فیسبوک نسبت به حذف آن اقدام خواهد کرد.
شما همچنین میتوانید زمانی که فردی هرزنامهای را به عنوان وضعیت خود درج کرد، همین کار را انجام دهید. گاهی اوقات این پیامها در پوشش اعلام وضعیتهای معمولی همچون «آیا شنیدهاید که فیسبوک در نهایت به دکمهی نمیپسندم مجهز شده است؟»ظاهر میشوند، پیوند کوچکی نیز در انتهای آن به چشم میخورد. پس بار دیگر خاطرنشان میکنیم که بر روی آن کلیک نکنید، به ویژه زمانی که بهطور دور از ذهنی ایدهآل به نظر میرسند.
بسیاری از هرزنامهنگاران پیوندهای کوتاهشده را با استفاده از سرویسهایی همچون bitly.com ارسال میکنند، از این رو تا زمانی که بر روی پیوند کلیک نکنید نمیتوانید نشانی اینترنتی آنها را مشاهده کنید. به همین خاطر هرگاه یک نشانی اینترنتی کوتاهشده را دیدید، به سرویسی مانند LongURL.org مراجعه کنید، نشانی مورد نظر را در آنجا درج کنید، و در نهایت به یک پیشنمایش ایمن از پیوند دست پیدا کنید. آنگاه چنانچه متوجه شدید که با پیوندی جعلی مواجه بودهاید، از مطلب مندرج پرهیز کرده، روی X کلیک کنید و به آن برچسب هرزنامه بزنید.
راه دیگری که ممکن است شما را به دردسر بیندازد، نصب برنامهی مخرب است؛ زمانی متوجه عمق فاجعه میشوید که دیگر دیر است، و برنامهی نصبشده از حساب کاربری شما برای ارسال پیامهای هرز به سایر افراد سوءاستفاده نموده، یا اینکه چیزهای تعجببرانگیزی را به نمایهی شما اضافه کرده است. اگر فکر میکنید که برنامهی نامناسبی را نصب نمودهاید، به فیسبوک رفته و بر روی فلِش موجود در گوشهی بالا و سمت راست کلیک کنید، و از منوی کشویی گزینهی «تنظیمات حساب»را انتخاب کنید. سپس در منوی سمت چپ «برنامهها»را برگزیده و بر روی گزینهی «ویرایش»در کنار برنامهی مورد نظرتان کلیک کنید. حال شما در صفحهای قرار دارید که میتوانید در آن برنامهی مخرب را پاک کنید. فقط کافی است که بر روی «حذف برنامه» در کنار هر برنامهای که مایل به حذف آن هستید کلیک کنید. تا زمانی که در این صفحه حضور دارید، هر برنامهای را که از آن استفاده نمیکنید پاک کنید، چرا که به احتمال زیاد این برنامهها اجازهی دسترسی به اطلاعات شخصی شما را دارند.
برخی از برنامهها شما را وادار به بارگیری نرمافزارهایی میکنند که حساب کاربریتان را با انواع تبلیغات پوشش میدهند؛ در نتیجه از سرعت بارگیری صفحهی شما کاسته و امنیت شما را به خطر میاندازند. این همان تبلیغافزار است. به یاد داشته باشید که هیچگاه تبلیغات فیسبوک در قالب آگهی در ستون مرکز، چپ و یا راست ظاهر نمیشوند. پس اگر آگهیهایی را در این مکانها مشاهده کردید که بهطور خودکار شروع به نمایش نموده و صدایی را پخش میکنند، این احتمال را بدهید که دچار آلودگی به تبلیغافزار شدهاید. چانچه یکی از این قبیل برنامهها را بارگیری کردید، میتوانید حساب کاربری خود را از طریق حذف تمامی افزایههای مشکوک موجود در مرورگر وب خود پاکسازی نمایید. چگونگی انجام این کار بدین شرح است:
موزیلا فایرفاکس:
Tools=>Add-ons=>Extensions
سافاری:
Safari=>Preferences=>Extensions
گوگل کروم:
Window=>Extensions
اینترنت اکسپلورر:
Tools=>Manage Add-Ons=>Toolbars and Extensions
هنگامی که به صفحهی افزونههای خود را پیدا کردید، فهرست افزایهها را مورد بازبینی قرار داده و هر موردی را که تصور میکنید مشکوک است، حذف کنید.
حال اگر مشکلتان با تبلیغافزارهای مزاحم به پایان رسیده ولی هنوز هم شاهد فعالیتهای مشکوکی هستید که این گمان را در شما تقویت میکنند که گرفتار بدافزار شده و یا حساب فیسبوکتان مورد تهاجم واقع شده، نکاتی وجود دارد که میتوانید آنها را رعایت نمایید.
در وهلهی اول گذرواژهی خود را تغییر دهید؛ برای این کار به «تنظیمات حساب» مراجعه نموده و سپس زیر منوی «اصلی»روی گزینهی «ویرایش» کنار «گذرواژه» کلیک کنید. اطمینان حاصل کنید گذرواژهای که در حال وارد نمودن آن هستید با همهی گذرواژههای دیگرتان متفاوت است؛ زیرا در صورتی که نفوذگران گذرواژهی فیسبوکتان را به چنگ بیاورند و بتوانند از آن برای ورود به رایانامهی شما سوءاستفاده نمایند، اوضاع نابهسامانتر خواهد شد.
برای کسب اطلاع از اینکه آيا گذرواژهی منتخب شما به اندازهی کافی قوی است یا خیر، به www.passwordmeter.com مراجعه نمایید. حتماً میدانید که یک گذرواژهی خوب متشکل از حروف بزرگ و کوچک، دست کم یک رقم، و یک شناسهی خاص همچون علامت سؤال میباشد.
هنگامی که در «تتظیمات حساب» سیر میکنید، منوی «امنیت»در سمت چپ را برگزیده و بر روی گزینهی «ویرایش» درکنار «مرور ایمن» کلیک کنید. در آنجا «در صورت امکان مرور فیسبوک با یک اتصال ایمن (https)»را فعال نمایید. به این طریق اشخاص ثالث در به سرقت بردن جلسات فیسبوک شما ناکام میمانند. همچنین برای کسب اطلاع از اینکه شخصی از یک موقعیت مکانی که فیسبوک آن را به رسمیت نمیشناسد وارد حساب کاربری شما شده است، بر روی گزینهی ویرایش کنار «اطلاعیههای ورود» کلیک و گزینههای مربوطه را فعال کنید. به شما پیشنهاد میشود که برای در جریان قرار گرفتن از این مسأله که فردی بدون آنکه بدانید وارد حسابتان شده، حتماً این کار را انجام دهید.
تغییر گذرواژه تنها یک نوع از شیوههای نفوذ را از میان برمیدارد. گونههای دیگر سعی دارند بدافزار یا جاسوسافزاری را در رایانهی شما نصب کنند. اگر فکر میکنید رایانهی شما به بدافزاری آلوده شده و یا اینکه اصلاً چنین احتمالی نمیدهید، میبایست مطمئن شوید که رایانامهی شما به ضدبدافزار مجهز است.
علاوه بر این، از بهروز بودن سامانهی عامل خود مطمئن شوید. مایکروسافت و اپل پیوسته وصلههایی را منتشر میکنند به اصلاح آسیبپذیریهای موجود در رایانهی شما منتج میشوند. برای اطلاع از انتشار این اصلاحیهها به بخش بهروزرسانی سامانهی عامل خود مراجعه نمایید.
در حال حاضر نرمافزارهای خود را بهروز نمودهاید، برنامههای نامناسب را حذف کرده و حساب فیسبوک و تنظیمات حریم خصوصی خود را اصلاح کردهاید؛ پس وضعیت امنیتی شما نسبت به گذشته بسیار ترقی نموده است. این لطف را در حق سایرین نیز انجام داده و از آنها بخواهید مراحل مشابه را انجام دهند.