یزد، نخستین شهر خشتی دنیا معروف به شهر بادگیرها، دارالعلم و عروس کویر، یکی از قدیمیترین شهرهای ایران است که میتوان آثار تاریخی زیبا و ارزشمند بسیاری را در جایجای آن، به نظاره نشست.
سفر، امری لذتبخش و دوستداشتنی است و علاقهمندان آن از هر فرصتی استفاده میکنند تا با رفتن به نقاط مختلف خاطراتی زیبا و دلنشین را برای خود و عزیزانشان به ثبت برسانند. کشور ایران، سرزمینی است پهناور، با طبیعتی زیبا و مقاصد گردشگری بسیار که هر سال، به ویژه در فصل بهار و تابستان میزبان جمع زیادی از مسافران و گردشگران داخلی و خارجی است.
مسلما آنچه بیش از هر امر دیگری در بدو ورود به مقصد از اهمیت زیادی برخوردار میشود، شناخت جاذبههای گردشگری آن مکان است. شهر یزد، به دلیل قدمت تاریخی، پیشینهای کهن و آثار کمنظیر از جمله مقاصد گردشگری ایران محسوب میشود که هر ساله پذیرای میهمانان و مسافران از سراسر ایران و جهان است.
۱. مجموعه امیرچخماق
امیرچخماق یزد، مجموعهای کهن، متعلق به قرن نهم هجری و دوران حکومت تیموریان است که به همت جلالالدین امیرچخماق ساخته شده است. این مجموعهی ارزشمند تاریخی، متشکل از بخشهایی همچون بازار، تکیه، میدان، آبانبار و مسجد است که هر ساله گردشگران بسیاری از سراسر کشور و جهان از آن دیدن میکنند.
۲. مسجد جامع یزد
در یکی از محلههای قدیمی شهر یزد، مسجدی کهن متعلق به قرن ششم هجری قمری قرار دارد که از آن به مسجد جامع یزد یاد میشود. این اثر تاریخی که از زیباترین، بینظیرترین و در عین حال مهمترین جاذبههای گردشگری یزد به شمار میرود، از بلندترین مناره در جهان نیز برخوردار است.
۳. حمام خان یزد
حمام خان، عمارتی است برجایمانده از قرن ۱۳ هجری قمری و سلطنت قاجاریان که به دستور حاکم وقت یزد ساخته شده است. این اثر به دلیل استفادهی بزرگان وقت به حمام خان شهرت یافته و امروزه محلی جالب و دوستداشتنی برای بازدید گردشگران است.
۴. آب انبار شش بادگیر
قطعا یکی از مکانهای دیدنی در شهر یزد، آبانبار شش بادگیر است که حدود ۱۸۰ سال پیش ساخته شده است. این اثر یادگاری از دوران حکومت قاجاریان است و به دلیل حضور شش بادگیر، به این نام شهرت یافته است.
۵. موزه آیینه و روشنایی
موزهی آیینه و روشنایی، تنها موزهی تخصصی داخل کشور است که موضوع و اشیا گردآوری شده در آن مربوط به نور است. در این مجموعهی زیبا میتوان نمونههای جالبی از پیهسوز، نفتسوز، شمعسوز و اشیای برقی را مشاهده کرد.
۶. خانه لاری ها
شش باب خانه با فضاهایی که معماری صورت گرفته در آن، مخصوص خانههای کویری است، به خانهی لاریهای یزد شهرت دارد. اثری تاریخی و ارزشمند که کارشناسان، قدمت آن را به ۱۵۰ سال پیش و در زمان حکومت قاجاریان نسبت میدهند. این عمارت امروزه مکانی است محبوب و مورد توجه گردشگران که برای بازدید از آن به یزد سفر میکنند.
۷. هشت باغ دولت آباد
هشت باغ دولتآباد یزد را میتوان یکی از زیباترین باغهای ایرانی معرفی کرد. فضایی زیبا و چشمنواز که بنای آن از دوران افشاریه و زندیه به یادگار مانده است. از ویژگیهای جالب و قابل توجه این باغ زیبا، بادگیر آن است که به دلیل ارتفاع آن لقب بلندترین بادگیر جهان را به خود اختصاص داده است.
۸. آب انبار گیو
آبانباری که سال ساخت آن به ۱۳۲۰ باز میگردد، از جمل مقاصد گردشگری یزد است که در گذشته نقش مهمی را برای تامین آب مورد نیاز مردم، ایفا کرده است. معمار معروف این اثر گنبدی شلغمی شکل را که با بهرهمندی از آجر به صورت طرح زیبایی از سرو تزئین کرده، برای آن در نظر گرفته است که یکی از زیباییهای چشمگیر و دوستداشتنی این آبانبار به شمار میآید. وجه تسمیه این بنا به دلیل تامین هزینهی آن توسط فردی به نام رستم گیو است.
۹. آرامگاه سید رکن الدین
بقعهای با گنبدی بسیار زیبا و مزین به کاشیهای معرق به رنگهای لاجوردی، آبی فیروزهای و سفید که اثری باقیمانده از قرن هشتم هجری قمری است، در یکی از محلههای قدیمی شهر یزد وجود دارد که به بقعهی سید رکنالدین شهرت یافته است. این بنا، مدفن عالمی بزرگ به نام سید رکنالدین ابولامکارم محمد قاضی حسینی یزدی، از سادات شهر یزد بوده و امروزه به یکی از جاذبههای گردشگری یزد تبدیل شده است.
۱۰. زندان مخوف اسکندر (مدرسه ضیاییه)
محلهی فهادان از قدیمیهای یزد، عمارتی کهن را در خود جای داده است که به زندان اسکندر و مدرسهی ضیاییه شهرت دارد. این عمارت دارای پیشینهای بالغ بر هشت قرن است که معماری زیبا و منحصربهفردی برای ساخت آن به کار رفته است. عدم استفاده از هیچگونه کاشیکاری و در عین حال زیبایی و سادگی آن، از ویژگیهای بارز این اثر محسوب میشود.
۱۱. آرامگاه سید شمس الدین
محلهی چهار منار یزد، میزبان مجموعه بناهایی کهن از قرون مختلف است که آرامگاه سید شمسالدین یکی از این عمارات است. از خصوصیات جالب و قابل توجه این اثر تاریخی، تزئینات معماری انجام شده بر آن است که کارشناسان آن را یکی از شاهکارهای هنر معماری یزدی معرفی میکنند. طراح این اثر تاریخی سید شمسالدین است که اثری زیبا را برای آیندگان به یادگار گذاشته است.
۱۲. بقعه سید گل سرخ
آرامگاه سید گل سرخ، عمارتی مقدس در میان مردم یزد است که از شاهکارهای معماری قرن نهم هجری محسوب میشود. گنبد ساخته شدهی این بنای کهن، به زیبایی و هنرمندی استادکاران وقت، مزین به تزئینات کاشیکاری است و مصالح استفاده شده در آن، از خشت و گل است. این اثر زیبا و شگفتانگیز مجموعهای از قبرستان، آبانبار، بازارچه، خانهآقا، نمازخانه و حسینه است که به یکی از مقاصد گردشگری یزد، تبدیل شده است.
۱۳. قنات زارچ
طولانیترین قنات ایران و جهان، متعلق به قرن ۱۴ میلادی است که در شهر یزد قرار دارد و به قنات زارچ شهرت یافته است. طول این قنات ۱۰۰ کیلومتر است که از روستای فهرج یزد شروع شده و پس از عبور از محلات مختلف یزد مانند میدان امیرچخماق و مسجد جامع یزد به طرف زارچ حرکت میکند. امروزه این اثر ارزشمند تاریخی تحت حفاظت شورای قنات زارچ است.