امام صادق(ع) در خطبه اى، به ذكر حال و صفات پيغمبر و ائمه(ع) اختصاص دادند و فرمودند:
«...حيا صفت او بود و سخاوت طبيعتش. بر متانتها و اخلاق نبوّت سرشته شده و اوصاف و خويشتندارىهاى رسالت بر او مُهر شده بود. تا آنگاه كه وسائل مقدّرات خدا او را به زمان خود رسانيد و قضا و قدر، به امر خدا او را به پايان كارش كشانيد، حكم حتمى خدا او را به سوى سرانجامش برد، هر امّتى، امّت پس از خود را به وجودش مژده داد و پشت به پشت هر پدرى او را به پدر ديگر تحويل داد.
از زمان آدم تا برسد به پدرش عبد اللَّه، اصل و حسبش به زنا آميخته نشد و ولادت او با نزديكى نامشروعى پليد نگشت، ولادتش در بهترين طايفه و گرامي‌ترين نواده (بنى هاشم) و شريف‌ترين قبيله (فاطمه مخزوميه) و محفوظ‌ترين شكم باردار (آمنه، بنت وهب) و امانتدارترين دامن بود.
خدا او را برگزيد و پسنديد و انتخاب كرد و كليدهاى دانش و سرچشمههاى حكمت را به او داد. او را مبعوث كرد تا رحمت بندگان و بهار جهان باشد و خدا كتابى را بر او نازل كرد كه بيان و توضيح هر چيز در آن است؛ يعنى قرآنى به لغت عربى بدون كجى، شايد مردم پرهيزگار شوند. آن را براى مردم بيان كرد و توضيح داد با دانشى كه تفصيلش داد و دينى كه آشكارش ساخت و واجباتى كه آنها را لازم نمود و حدودى كه براى مردم وضع كرد و بيان نمود و امورى كه آنها را براى مخلوقش كشف كرد و آگاهشان ساخت.
در آن امور، راهنمایى به سوى نجات است و نشانههایى كه به هدايت خدا دعوت كند.
رسول خدا (صلى اللَّه عليه و آله) رسالتش را تبليغ كرد و مأموريتش را آشكار ساخت و بارهاى سنگين نبوت را كه به گردن گرفته بود، به منزل رسانيد و به خاطر پروردگارش صبر كرد و در راهش جهاد نمود و براى امّتش خيرخواهى كرد و ايشان را به نجات دعوت كرد و به ياد خدا تشويق نمود و به راه هدايت دلالت فرمود؛ به وسيله‌ی برنامهها و انگيزههايى كه پايههاى آن را براى بندگان پىريزى كرد و منارههایى كه نشانههايش را برافراشت تا مردم پس از او گمراه نشوند و آن حضرت نسبت به مردم دلسوز و مهربان بود.»
منبع: كلينى، محمد بن يعقوب، أصول الكافي، ترجمه مصطفوى، تهران، چاپ اوّل، 1369 ش.، ج2 ؛ ص332- 333.
