این که خداوند متعال تنها است، معنایش آن است که کسی در مقام ذات با خداوند نیست؛ و او یگانه و یکتا است و کسی همتایش نیست. و این منافات ندارد که خداوند در مقام ظهور و بروز با همه باشد؛ چنانکه خداوند میفرماید:
«مشرق و مغرب، از آن خدا است! و به هر سو رو کنید، خدا آنجا است! خداوند بینیاز و دانا است».[1] «اوّل و آخر و پیدا و پنهان او است و او به هر چیز دانا است».[2]
امام علی(ع) فرماید: «[خداوند] ، در همه چیز است بدون آمیختگى با آنها و نه برکنار و جدای از آنها».[3]
«با همه چیز هست، نه اینکه همنشین آنان باشد، و با همه چیز فرق دارد، نه اینکه از آنان جدا و بیگانه باشد».[4]
برای اطلاع بیشتر رجوع کنید به پاسخهای: 4639؛ 4990 و 4642.
[1]. بقره، 115.
[2]. حدید، 3.
[3]. «فِی الْأَشْیَاءِ کُلِّهَا غَیْرُ مُتَمَازِجٍ بِهَا وَ لَا بَائِنٌ مِنْهَا»؛ کلینى، محمد بن یعقوب، کافی، ج 1، ص 138، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق.
[4]. «مَعَ کُلِّ شَیْءٍ لَا بِمُقَارَنَةٍ وَ غَیْرُ کُلِّ شَیْءٍ لَا بِمُزَایَلَة»؛ شریف الرضى، محمد بن حسین، نهج البلاغة، محقق، صبحی صالح، خ 1، ص 40، قم، هجرت، چاپ اول، 1414ق.