حيا و سلامت رواني
شكي نيست كه وجود حيا در زن تأثيرات بسيار مثبتي بر روح و روان وي دارد. عفاف و پوشيدگي همچون سد و حفاظي است كه زن در سايه آن از هر ذلّت و تحقيري در امان ميماند. دين اسلام با واجب كردن حجاب، نميخواهد زن بازيچه دست شهوتپرستان باشد و ارزش او به ميزاني تنزّل كند كه تنها وسيلهاي براي اطفاي شهوات به حساب آيد. اسلام خوشيهاي مشروع را براي زن ميپسندد و البته تأمين آن را در سايه حيا و عفت قرار ميدهد. عفاف، كه ثمره حجاب و پوشش است، عامل آرامش و سكون انسان و دور ماندن او از عوامل اضطراب و در نهايت، موجب رضايت وجدان است. چه بسيارند عوامل ناامني فكري و ذهني كه عفاف مانع بروز آنهاست. عفاف موجب احساس امنيت و شرف آدمي است و باعث ميشود كه آدمي بتواند در طول حياتش درست فكر كند و نيكو تصميم بگيرد.
زن به دليل اينكه عواطف و احساسات قويتري نسبت به مرد دارد، از نظر رواني نفوذپذيرتر از مرد است؛ يعني بيش از مرد از عوامل بيروني متأثر مي شود. اين تأثّر و نفوذپذيري وقتي از يك منبع، يعني از سوي شوهر باشد، باعث ميشود وحدت و يگانگي رواني زن حفظ شود، ولي وقتي زن بدون حجاب در اجتماع مردان نامحرم حاضر ميشود، به آساني تحت تأثير رواني و عاطفي آنان قرار ميگيرد و وحدت رواني او از بين ميرود و با از بين رفتن وحدت رواني، دچار اضطراب و آشفتگي ميشود.
در منابع اسلامي، درباره برخي از آثار رواني حجاب و بيحجابي مطالب زيادي وجود دارند؛ مثلا، در آيه سوره «نور» درباره فلسفه حجاب ميفرمايد: (وَ اَنْ يَسْتَعْفِفْنَ خَيْرٌ لَهُنَّ)؛ و اگر «زنان» خود را بپوشانند براي آنها (خير) بهتر است. كلمه «خير»، كه به معناي سود و نفع است، به دليل اطلاقش، هم شامل نفع مادي ميشود و هم نفع معنوي. در آيه سوره احزاب، سود و نفع حجاب مشخصتر بيان شده است: (ذلِكُمْ اَطْهَرُ لِقُلُوبِكُمْ وَ قُلُوبِهِنَّ) اين كار (حفظ حريم بين زن و مرد) براي پاكي دلهاي شما و آنها بهتر است. بنابراين، ميتوان گفت: طبق اين دو آيه، اثر مهم حجاب براي زن، طهارت و پاكي قلبي است كه مقدّمهاي براي رسيدن به سلامت قلبي (قلب سليم) است و در روانشناسي، از آن به «سلامت رواني» تعبير ميشود.
همچنين در آيه 30 سوره «نور» درباره تأثير حفظ عفّت مرد به واسطه نگاه آلوده نكردن به زن ميفرمايد: (وَ يَحْفَظُوا فُرُوجَهُمْ ذلِكَ اَزْكي لَهُمْ)؛ و عفاف خود را حفظ كنند. اين براي آنان پاكيزهتر است.
در روايات نيز به تأثير رواني حجاب بر زن اشاره شده است. امام علي(عليه‌السلام) در وصيت خود به امام حسن(عليه‌السلام) ميفرمايد: «(زنان را) در پرده حجاب نگاه دار تا نامحرمان را ننگرند؛ زيرا سختگيري در پوشش، عامل سلامت و استواري آنان است.»
همچنين آن حضرت در حديث ديگري ميفرمايد: «پوشش و حجاب براي حال زن بهتر است و سبب دوام زيبايي او ميشود.»48 منظور از حال زن در اين حديث، وضعيت رواني اوست كه رعايت حجاب سبب تعادل بهتر آن ميشود. و نيز پيامبر اكرم(صلي الله عليه و آله) ميفرمايد: «بهترين زنان شما زنان پاكدامن و عفيف هستند.» اين روايت نيز همان چيزي را ميگويد كه در آيه 60 سوره «نور» گذشت
منبع: سايت قبس, مجله معرفت , شماره 87 ( ويژه‌نامه روان شناسي)
