انواع دامهاي شيطان - 8- شهوت گرايي‏

يكي از دامهاي خطرناك شيطان دام شهوات است. پيامبر صلي الله عليه و آله فرمود: «الشهوات مصائد الشيطان»؛ «شهوت‏هاي گوناگون شكارگاههاي شيطان هستند.» شهواتي همچون شهوت شكم، شهوت مال و ثروت، شهوت رياست و مقام و... شايد نيرومندترين آنها شهوت جنسي باشد زيرا اين غريزه اگر رها شود، همچون موريانه كه بي رحمانه بر درختان تناور هجوم مي‏آورد و از درون آن را پوك و تهي مي‏سازد، جسم و جان آدمي را به تحليل برده و رفته رفته به ويراني و سقوط مي‏كشاند. راه حل اصلي مهار شهوت جنسي ازدواج است. پيامبر صلي الله عليه وآله فرمود: «اي جمعيت جوان هر كس از شما توانايي ازدواج دارد، ازدواج كند.» امام صادق عليه السلام فرمود: «مردي محضر پدرم رسيد آن حضرت به او فرمود: آيا همسر داري؟ عرض كرد نه، پدرم فرمود: من دوست ندارم همه دنيا و آنچه در آن است از آن من باشد در حالي كه يك شب را بي‏همسر سر بر بالين گذارم. سپس فرمود دو ركعت نماز كه يك مرد زن دار بجاي مي‏آورد بهتر است از مرد بي همسري كه تمام شبش را به نماز قيام كند و روزش را روزه بدارد. آنگاه پدرم هفت دينار داد و گفت با اين پول ازدواج كن.» سپس پدرم از رسول خدا صلي الله عليه و آله نقل كرد كه فرمود: «براي خود تشكيل خانواده دهيد كه براي روزي شما بهتر و مفيدتر است.» اگر براي كسي به هر دليل امكان ازدواج نباشد چنين شخصي تحت هيچ عنوان مجاز نيست روي به گناه آورد زيرا خطر گناه و آلوده دامني بسيار فراتر از فشارها و رنجهاي بي همسري است و در صورت خوف وقوع در گناه، ازدواج به هر صورت ممكن واجب مي‏شود. و لذا چنين كسي، يا بايد خود را كنترل كند و دست به گناه نيالايد و يا مقدمات ازدواج خود را از هر راه ممكن فراهم آورد. قرآن كريم مي‏فرمايد: وليستعفف الذين لا يجدون نكاحا؛ «و بايد كساني كه ازدواج برايشان مقدور نيست عفت بورزند. » كنترل اين غريزه به دو صورت ممكن است تحقق پذيرد: مثبت و منفي. كنترل منفي‏ غالبا وقتي سخن از كنترل غريزه جنسي به ميان مي‏آيد، توجه اشخاص به سمت و سوي نوع منفي آن جلب مي‏شود و آن اين است كه كسي با وجود تحريكات مختلف و مواجهه با عوامل انگيزش اين غريزه، بخواهد با ميل تحريك شده‏اش، مبارزه و مقابله كند و به سوي ارتكاب جرم نرود، چنين كاري گرچه قطعا بهتر از آلايش دامن و عمل به جرم است ولي پيامدهاي سوء و مخرب آن بر كسي پوشيده نيست. اين كار هم به غايت دشوار است و هم زيانبار و بدين جهت هر گاه شخصي بر كنترل غريزه سفارش مي‏شود با چنين برداشتي از آن و تصور دشواري و زيانباري آن از پذيرفتن چنين توصيه هايي سر باز مي‏زند. كنترل مثبت‏ غريزه جنسي اگر با ازدواج مهار نگردد، مطلوب‏ترين راه تسلط بر آن كنترل مثبت است و آن پرهيز از صحنه‏ها و كارهايي است كه به تحريك اين غريزه مي‏انجامد. اين نوع از كنترل كه در حقيقت جنبه پيشگيري دارد هم راحت است و هم بي زيان. زيرا در اين صورت همچون وسيله نقليه‏اي است با سرعت معمولي و قانوني، كه در مواجهه با خطر، مهار حركت آن زحمت چنداني ندارد، و مفيد است چون موجب مي‏شود مغز و اعصاب و قواي بدن در حالت عادي به سر برند و تعادل رواني شخص محفوظ بماند و انرژي و سرمايه‏هاي جسمي و روحي او بيهوده مصرف نشود. بر خلاف ماشيني كه با سرعتي بسيار فراتر از حد شناخته شده و بايسته خود حركت مي‏كند. كه چه بسا به كلي اختيار آن از دست صاحبش بيرون رفته و مصيبتهايي به بار آورد و كنترل آن هم در صورت تحقق، صدها زيان و رنج و زحمت و اضطراب براي وسيله و صاحب آن به همراه دارد. اكنون طرق كنترل مثبت را به اختصار بر مي‏شمريم: الف: پرهيز از فكر گناه‏ عبدالله بن سنان از امام صادق عليه السلام نقل مي‏كند كه حضرت عيسي به حواريين فرمود: «حضرت موسي به شما دستور داد كه زنا نكنيد و من به شما دستور مي‏دهم كه فكر زنا هم در سر نپرورانيد تا چه رسد به اينكه زنا كنيد زيرا كسي كه خيال زنا كند مانند كسي است كه در خانه‏اي كه نقش و نگار شده، دود و آتش به پا كند. چنين كاري گرچه خانه را نمي‏سوزاند ولي زينت و صفاي آن را مكدر كرده و فاسد مي‏كند.» ب: دوري از نگاههاي تحريك‏آميز. قرآن كريم در دو آيه متوالي دستور به اغماض و نگهداري چشم از نگاه حرام و هوس آلود داده است. در آيه اول مي‏فرمايد: «به مؤمنان بگو ديدشان را از نامحرمان فرو نشانند و نگاههاي خود را از وقوع در حرام نگه دارند. و در آيه بعدي مي‏فرمايد: «به زنان مؤمن بگو چشمهايشان را فرو گيرند و نگاههاي خويش را محافظت كنند.» جالب اين است كه در هر دو مورد خداوند متعال نخست دستور به مراقبت از نگاه محرك و عفت چشم مي‏دهد و آنگاه به حفاظت از شهوت فرمان داده است، چرا كه نگاه حرام زمينه ساز بي عفتي است. رسول اكرم صلي الله عليه و آله مي‏فرمايند: «نگاه هوس آلود، تيري است مسموم از تيرهاي شيطان. هر كس آن را به جهت خوف الهي ترك كند، خداوند ايماني به او مي‏بخشد كه حلاوت آن را در قلب خود احساس كند. ج: گوش ندادن به آوازها و موسيقي‏هاي تحريك كننده و مبتذل‏ در حديثي از حضرت صادق عليه السلام آمده است: «مردي از آن حضرت درباره شنيدن آواز محرك پرسيد. حضرت از آن نهي كرده و اين آيه را خواند: «به يقين گوش و چشم و دل هر يك مورد سؤال خواهند بود.» و فرمود: گوش از آنچه شنيده و قلب از آنچه بدان دل بسته و چشم از آنچه ديده است مسؤول بوده و بازخواست خواهند شد.» د: اجتناب شديد از گفتگوها و نشستهاي غفلت زا و معاشرت با دوستان ناباب و گوش سپردن به سخنان تحريك‏آميز، يكي ديگر از راههاي كنترل مثبت است. امام باقر عليه السلام فرمود: «هر كس به سخن گوينده‏اي گوش فرا دهد او را بندگي كرده است، پس اگر ناطق از خدا بگويد شنونده خدا را بندگي و اگر از شيطان بگويد قطعا بندگي شيطان را كرده است.» ه: اعتدال در خوردن. بي ترديد پرخوري و بي نظمي در خوردن در ذخيره سازي و انباشتن موادي كه نيازمند تخليه باشد مؤثر است، ولي در صورت اعتدال و كم خوري سهم ناچيزي از آن صرف تهيه آن مواد مي‏شود. در حديثي كه قبلا از پيامبر گرامي اسلام صلي الله عليه و آله نقل كرديم، آن حضرت پس از آنكه جوانان را به ازدواج ترغيب مي‏كنند و مي‏فرمايند: «هر كس قدرت بر ازدواج ندارد، روزه بگيرد يقينا روزه نيروي غريزه او را تضعيف مي‏كند.» و: اشتغال به ورزش و سرگرمي‏هاي مفيد ورزش و سرگرمي‏هاي سازنده يكي ديگر از راههاي كنترل مثبت است، زيرا وجود فراغت و بيكاري زمينه ساز آلودگي به گناهان مختلف شده است، و لذا در روايات بر اشتغال و كار پرهيز از فراغت تأكيد بسيار شده است. امام صادق عليه السلام به «مفضل» فرمود: انسان اينگونه است كه اگر بي كار و فارق باشد، به بيهودگي و سرمستي دچار مي‏شود و بر اثر آن به مسايلي مبتلا مي‏شود كه زيان آن هم بر خود و هم بر نزديكان او سنگيني خواهد كرد.» ز: تلاوت قرآن‏ بي شك انس با قرآن، تلاوت و تدبر و تفكر در مضامين آن، شفاي هر دردي است كه هر پريشاني را به سامان مي‏برد و زخمهاي پنهان را التيام مي‏دهد و همتها را تا آسمانها بالا مي‏برد و بشر را از فروختن در عالم حيوانات نجات مي‏بخشد.

محمود اكبري‏ دام‏ها و گام‏هاى شيطان‏