1. ادعای «دل باید پاک باشد!» سخنی زیبا اما بی‌محتوا برای فرار از مسئولیت‌پذیری و عمل به تکالیف و وظایف الهی و انسانی است. ما دل پاک را دلی می‌دانیم که به دور از آفات ظاهری و باطنی بوده و دارای نیت خدایی باشد و صاحبش در انجام کارهای خود رضایت خدا را در نظر دارد.
2. اگر دل انسان واقعاً پاک باشد باید به دنبال خواست و فرمان پاک‌ترین دل‌دار یعنی خدای تعالی باشد و دل پاک تسلیم و مطیع دستور و حکم او است. دلی که رها و تابع هوا و هوس و میل خود باشد و بند بندگی خدا را رها کند و تکلیف و وظیفه‌ای حس نکند، نمی‌تواند پاک باشد.
3. پیامبران و امامان معصوم(ع) که ما را به عمل صالح و انجام تکالیف الهی سفارش کرده‌اند، پاک‌ترین دل را داشته‌اند؛ ولی در عین حال خود پیش از همه و بیش از همه به این دستورات عمل کرده و صالح‌ترین عمل را داشته‌اند.
4. ادعای داشتن دل پاک مانند هر ادعای دیگر نیازمند علامت و نشانه است و بهترین نشانه دل پاک انجام عمل نیک و پسندیده است؛ زیرا «از کوزه همان برون تراود که در او است». مگر می‌شود کسی دلش پاک باشد، ولی اعمالش ناپاک یا بالعکس. معمولاً اعمال ظاهری انسان با باطن او هماهنگ است و ظاهر هر کسی نشانه باطن او است، مگر این‌که بخواهد ظاهر سازی کند.
5. گفتنی است؛ کسی که بد حجاب است، اما از گناهانی مانند غیبت و دروغ دوری می‌کند و نیز کارهای نیک و پسندیده در زندگی خود فراوان دارد؛ چنین شخصی امید است مورد رحمت خدا قرار می‌گیرد و ثواب و آثار کارهای نیک خود را می‌گیرد ولی به هرحال بدحجابی او گناه است و اثر منفی خود را دارد. از سوی دیگر؛ کسی که پوشش کامل را دارد ولی مرتکب گناهان دیگر می‌شود، نمی‌توان به جهت رعایت حجاب، او را صد در صد انسان با تقوا و با دلی پاک دانست.
6. برای آگاهی بیشتر درباره نکات مطرح شده در پرسش نمایه‌های زیر را مطالعه کنید:
«قلب سلیم»، سؤال 14780
«تأثیر لقمه و مال حرام و محیط، در انسان»، سؤال 10604
«آثار وضعی گناهان در زندگی بشر»، سؤال 13258
«کیفیت تشریع حجاب»، سؤال 11202
«رابطه و تأثیر متقابل حجاب و عفاف»، سؤال 17913
