حکیمان بر این باورند که هر چیزی برای به وجود آمدن نیاز به چهار علت دارد. علت‌های چهارگانه در این تقسیم بندی عبارت‌اند از: 1. علت فاعلی 2. علت مادی 3. علت صوری 4. علت غایی. توضیح و تفسیر هر یک از این علل چهار گانه در این‌جا ممکن نیست برای اطلاع بیشتر به منابع مربوطه رجوع شود.[1] اما در یک مثال ساده با مقداری مسامحه میتوان گفت: در جریان ساخت صندلی، نجّار علت فاعلی است، چوب علت مادی، شکل صندلی علت صوری و نشستن علت غایی است.
در بحث حرکت نیز نظر حکیمان بر این است که برای هر حرکتی نیاز به چهار چیز است. 1. محرّک 2. شیء متحرک 3. مسافت 4. غایت و نهایت.[2]
در هر صورت در مورد سؤال میتوان گفت: شخصی که گلوله برفی را از بالای کوه به پایین می‌اندازد علت فاعلی حرکت و محرّک است. گلوله برفی نیز متحرک یا علت مادی است؛ زیرا علت مادی به معنای قابل، موضوع و پذیرنده‌ی فعل علت فاعلی است.
[1]. ر. ک: طباطبائی، سید محمد حسین، بدایة الحکمة، ص 109 - 124، قم، مؤسسه نشر اسلامی، 1423ق.
[2]. همان، ص 155 - 157.
