با تحقیق و جستوجویی که در منابع روایی –اعم از حدیثی و تاریخی- انجام گرفت؛ تنها در کتاب تاریخ ابن عساکر[1] روایتی در این زمینه نقل شده:
«اولین کسى که روز و شب را در کشتى به دوازده ساعت برآورد نمود، حضرت نوح(ع) بود تا اوقات نماز به وسیله آن دانسته شود».[2]
و دیگران نیز از ایشان نقل کردهاند.[3]
این تقسیمبندی هر چند مانند تقسیمبندی سال به دوازده ماه،[4] در قرآن کریم نیامده است، اما از اموری است که تمام پیروان ادیان بشری برای نظم کارهای خود از آن استفاده و برنامههای خود را تنظیم میکنند و دین اسلام نیز این تقسیمبندی را رد نکرده است و دستورات الهی خود را طبق این امر واقعی برنامهریزی کرده است.
[1]. ابو القاسم على بن حسن بن هبة اللّه شافعى دمشقى( 499- 571 ق) برجستهترین فرد از خاندان ابن عساکر که در دمشق زاده شد و همانجا درگذشت. وى به سبب حفظ و روایت احادیث بسیار، کثرت سفرهاى علمى و استفاده از مشایخ بزرگ در شهرهاى اسلامى و نیز تألیف اثر چشمگیر تاریخ بزرگ دمشق در شمار یکى از بزرگترین حافظان حدیث و نویسندگان تاریخ در روزگار خویش درآمد.
[2]. «قال: و أخبرنا إسحاق قال: و قال جویبر و مقاتل عن الضحّاک عن ابن عباس أنه سئل کیف کانوا یعرفون مواقیت الصّلاة فی السفینة؟ قال: أعطى اللّه نوحا خرزتین إحداهما بیاضها کبیاض النهار، و الأخرى سوادها کسواد اللیل، فإذا أمسوا غلب سواد هذه بیاض هذه، و إذا أصبحوا غلب بیاض هذه سواد هذه على قدر الساعات الاثنی عشر، فأول من قدّر الساعات الاثنی عشر ما لا یزید بعضها على بعض نوح فی السفینة لیعرف بها مواقیت الصلاة»؛ ابن عساکر، ابو القاسم علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج 62، ص 262، دار الفکر، بیروت، 1415ق.
[3]. جلال الدین سیوطی، عبد الرحمن بن أبی بکر، الدر المنثور، ج 4، ص 425 – 426، دار الفکر، بیروت، بیتا.
[4] . توبه، 36. إِنَّ عِدَّةَ الشُّهُورِ عِنْدَ اللَّهِ اثْنا عَشَرَ شَهْراً فی کِتابِ اللَّهِ یَوْمَ خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْض.