جزایر سوالبارد در اقیانوس منجمد شمالی، درست در نیمه راه نروژ تا قطب شمال قرار گرفتهاند. در این سرزمین طبیعت بکر قطبی را به خوبی لمس خواهید کرد.
بدون شک، سوالبارد (در گذشته به نام اسپیتزبرگ شناخته میشد) یکی از غیرمعمولترین نقاط زمین است. این مجمعالجزایر قطبی وسیع در اقیانوس منجمد شمالی قرار گرفته و شمالیترین نقطه پادشاهی نروژ و منطقهای غیرنظامی است.
در سال ۱۹۲۰، بر اساس معاهدهی سوالبارد که میان کشورهای نروژ، آمریکا، دانمارک، فرانسه، ایتالیا، ژاپن و چندین کشور مهم دیگر به امضا رسید، مرز بینالمللی مجمعالجزایر مشخص شد. این سند، حاکمیت نروژ بر این منطقه قطبی که پیش از این آزاد بوده است را نشان میدهد، اما در عین حال، کشورهای امضاکننده این معاهده حق بهرهبرداری از منابع طبیعی و آبی این منطقه را دارند. در سال ۱۹۳۵، اتحاد جماهیر شوروی نیز به این معاهده پیوست.
اگرچه، این معاهده بیش از ۵۰ عضو دارد، اما تنها کشور روسیه از حق فعالیتهای ساختوسازی بهرهمند است. در نتیجه، دومین شهر بزرگ مجمعالجزایر یعنی بارنتسبرگ که در جزیره اسپیتزبرگ قرار گرفته به روسیه تعلق دارد. دو منطقه مسکونی دیگر روسی، یکی روستا پبرمیدین و دیگری گرومانت (villages of Pyramiden and Grumant) در اواخر قرن بیستم رها شدند.
زبان رسمی مردم مجمعالجزایر نروژی و روسی است. علارغم اینکه مجمعالجزایر توسط روسها و نروژیها اداره میشود، شهروندان روسی برای سفر به این منطقه نیاز به اخذ ویزا دارند.
آبوهوای این منطقه کاملا قطبی است، اگرچه در بخش غربی به خاطر جریان گلف استریم کمی ملایمتر است. همچنین، دمای متوسط گرمترین ماه سال، جولای، تنها ۴.۴ درجه سانتیگراد است و اولین بارش برف در این ناحیه در ماه آگوست است.
در چنین شرایطی تنها تعداد اندکی از گیاهان مقاوم در برابر سرما طاقت میآورند. یکی از ویژگیهای خاص سوالبارد میزان اندک میکروب، گرد و خاک و باکتری است؛ هوای این نقطه از زمین برای رشد و تکثیر این موجودات هم بسیار سرد است.
این جزایر زیستگاه خرس قطبی، روباه شمالی، کوچکترین انواع گوزن شمالی ـ گوزنهای سوالبارد، والها، خوک آبی گرینلندی و ریش دار و شیرماهی است. تنها گونه از پرندگانی که تمام طول سال در این منطقه زندگی میکنند ویلوتارمیگن است. اما، در فصول مختلف بیش از ۹۰ نوع پرنده در این منطقه دیده شدهاند.
سه اندوختگاه طبیعی و سه سرزمین خالی از سکنه در سوالبارد، تقریبا نیمی از مجمعالجزایر را به خود اختصاص دادهاند. یکی از گنجینههای این سرزمین منابع طبیعی آن است. از قرن ۲۰، استخراج زغال سنگ در اینجا آغاز شد و همین موضوع سبب بهوجود آمدن معادن و آبادیهای بسیار در این ناحیه شد.
متاسفانه امروزه بخشی از این منابع خشک و تعدادی از سکونتگاهها متروکه شدهاند. اما به لطف عدم وجود میکروب و باکتری، خانههایی که سالها قبل متروکه شدهاند هنوز ظاهر خود را به خوبی حفظ کردهاند.
محققانی که بر روی موضوعات مختلفی مطالعه میکنند در بارنتسبرگ زندگی میکنند ـ محققانی مانند زمینشناسان، باستانشناسان، زیستشناسان، یخبندانشناسان، جغرافیدانان. همچنین، موسسات تحقیقاتی چون ایستگاه هواشناسی روسیه و آژانس مدیریت محیط زیست و لابراتوار اشعه کیهانی در اینجا قرار دارند.
لانگیربین نروژی، بزرگترین سکونتگاه و مرکز مدیریت سوالبارد، شمالیترین شهر جهان با جمعیتی بیش از ۱۰۰۰ نفر است. بهعلاوه، شمالیترین فرودگاه نظامی جهان نیز اینجا قرار دارد.
یکی دیگر از ویژگیهای جالب مجمعالجزایر خزانه جهانی بذر سوالبارد است که در سال ۲۰۰۶ در اینجا تاسیس شده است.
در سال ۱۹۲۰، سوالبارد مهمترین پایگاه هوایی قطبی نام گرفت. همین امر نقطه آغازی برای بازدید گردشگران مشهور روسی چون روآلد آماندسن و چندین مکتشف دیگر از این سرزمین شد. این روزها، نه تنها از راه هوایی بلکه دریایی میتوانید به سوالبارد سفر کنید. هزاران گردشگر در فصل مناسب به اینجا میآیند تا از زیبایی بیوصف طبیعت این منطقه لذت ببرند.
