کاخ ساسانی سروستان کجاست؟ کاخ ساسانی یکی از آثار مخروبه‌ی مربوط به زمان بهرام گور ساسانی است که به خوبی می‌توان هنر باستانی ایران را در آن مشاهده کرد.
کاخ‌ها همواره نمایش دهنده‌ی شکوه و عظمت حکومت‌ها در ادوار مختلف بوده است. کشور ایران سلسله‌ها و قدرت‌های زیادی را به خود دیده، بنابراین امروزه میراثی غنی از گذشتگان به ما ارث رسیده است. کاخ‌ها بخشی از این میراث گران‌بها به شمار می‌روند.
کاخ ساسانی سروستان بنایی به جامانده از سلسله‌ی ساسانی است که با گشت و گذار در آن می‌توان به خوبی شکوه دفن شده از گذشته را در آن مشاهده کرد.
معرفی
مجموعه‌ی ۲۵ هکتاری کاخ ساسانی سروستان به وسیله‌ی «مهر نرسی»، وزیر مشهور «بهرام گور» ساسانی با استفاده از مصالحی همچون سنگ و گچ ساخته شده است. بنای کاخ ایوانی مربعی در مرکز دارد که طول و عرض آن به ۱۳ و ارتفاع آن به ۱۸ متر می‌رسد. در این بین باید به گنبد آن در مرکز و حیاط هم اشاره کرد که فرمی خاص به این بنا داده است.
ایوان مرکزی کاخ ابتدا به تالار اصلی و سپس به چهار حیاط وصل می‌شود. در سمت دیگر اما دیوار جنوبی تالار مرکزی به یک ایوان جانبی در بیرون از تالار اصلی منتهی می‌شود. به شمال کاخ که نگاه کنیم، ایوانی را می‌بینیم که با استفاده از چند پله به محوطه‌ی بیرون کاخ دسترسی می‌یابد. برخلاف ایوان شمالی، ایوان شرقی اما به تالار مرکزی و بخش‌های دیگر کاخ متصل می‌شود. در دو طرف این بنا دو اتاق باریک به همراه طاق گهواره‌ای قرار گرفته است.
برای قرار گرفتن گنبدها (قدیمی‌ترین گنبد آجری ایران) روی بنا از فیلپوش (یکی از روش‌های «گوشه سازی» برای تغییر مقطع «چهارگوش» دیوارها به «گِرد» برای ساخت طاق یا گنبد بر روی دیوار) استفاده کرده‌اند. علاوه بر گوشواره‌ها از ستون‌هایی هم برای نگه داشتن گنبدهای مدور و سقف استفاده شده است تا فرم نهایی کاخ تکمیل شود.
کاخ ساسانی یکی از بهترین معماری‌های باستانی ایران را به نمایش می‌گذارد تا صحه‌ای بر هنر و نبوغ ایرانی باشد.
برای مدت‌ها تصور می‌کردند که قدمت کاخ ساسانی سروستانی به دوره‌ی هخامنشی باز می‌گردد، اما در در حدود سال ۱۹۱۰ میلادی «ارنست امیل هرتسفلد» (باستان‌شناس و ایران شناس آلمانی) با توجه به شواهدی از تاریخ طبری قدمت آن را برای زمان پادشاهی بهرام پنجم ساسانی ذکر کرد. البته هنوز با قاطعیت مشخص نیست که تاریخ بنا به کدام دوره می‌رسد، اما اغلب باستان‌شناسان حدس هرتسفلد را درست می‌دانند.
نکته‌ی دیگر اینکه برخی از باستان‌شناسان در مورد نوع کاربری کاخ اختلاف نظر دارند. برخی به دلیل فضای کوچک نسبت به کاخ‌های شاهی آن را مناسب کاخ نمی‌دانند و حدس می‌زنند که به عنوان آتشگاه مورد استفاده قرار می‌گرفته است. برخی نیز به علت بزرگ‌تر بودن کاخ ساسانی نسبت به آتشگاه‌ها آن را نوعی شکارگاه یا استراحتگاه پادشاهی می‌دانند. هرچه باشد، نمی‌توان از زیبایی و معماری به کار رفته در ساخت بنا چشم پوشید، به گونه‌ای که می‌توان آن را یکی از بهترین‌های معماری ایرانی برشمرد.
بنای مذکور در تاریخ ۲۴ شهریور ۱۳۱۰ به شماره ۲۳ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. با کمال تاسف امروزه رسیدگی چندانی به کاخ ساسانی نمی‌شود و مورد بی توجهی مسئولان مربوطه قرار گرفته که همین موضوع آن را به شدت در معرض نم‌زدگی و نابودی قرار داده است.
آدرس
استان فارس، ۹ کیلومتری جنوب غربی شهرستان سروستان، مسیر منتهی به روستای نظرآباد
دسترسی
به دلیل هوای مطبوع، بهترین زمان برای دیدار از این کاخ فصل بهار است. به طور کلی در این مدت استان فارس بسیار زیبا به نظر می‌رسد. قبل از اینکه عزم سفر به این منطقه و مشاهده‌ی کاخ را کنید، بد نیست بدانید هیچ گونه امکانات رفاهی اعم از رستوران، بوفه و سرویس بهداشتی در اطراف این مجموعه وجود ندارد، بناراین شما نیاز دارید حتی آب آشامیدنی را هم به همراه خود ببرید.
نکته‌ی تاسف برانگیز اینکه برای کسب اطلاعات از تاریخ و وضعیت کاخ هم هیچ گونه تابلویی وجود ندارد. اگر بخواهیم این تاسف را کامل کنیم باید بگوییم که حتی تابلویی که مسیر شیراز به سروستان را مشخص کند نیز وجود ندارد.
با تمام این مشکلات بدون شک رنج سفر و تماشای این کاخ ارزشش را دارد. اگر در طول شب بتوانید از بنا دیدن کنید، علاوه بر خود کاخ می‌توانید از تماشای آسمان زیبا و پرستاره‌ی شب هم لذت بسیاری ببرید.
