تحقیقات امروزه نشان می‌دهد که حدود ۴۰۰ هزار گونه گیاهی در جهان وجود دارد که تقریبا ۸ هزار نمونه از آن ها در ایران یافت می‌شود. از میان این تعداد بالای گونه های گیاهی کاکتوس ها و ساکولنت ها با توجه به ظاهر جذاب و متفاوت، سبک زندگی خاص، نگهداری و پرورش آسان در بسیاری از گونه ها و گل های لطیف و زیبایشان طرفداران زیادی دارند. با گسترش آپارتمان نشینی و زندگی پر مشغله امروزی سال به سال بر تعداد پرورش دهندگان این گیاهان افزوده می شود. با توجه به استقامت و بردباری کاکتوس ها نسبت به شرایط محیطی حتی افراد پر مشغله یا تازه کار هم قادر به پرورش این گیاهان صبور خواهند بود. در ضمن تأسیسات حرارت مرکزی موجود در آپارتمان ها روزهای سرد زمستان را هم برای کاکتوس ها گرم و دلچسب کرده است. در این مطلب از چیدانه به نحوه نگهداری ۵ گونه رایج این گیاهان در کشورمان می پردازیم.
نگهداری کاکتوس گوش خرگوشی
این مدل کاکتوس تیغ ندارد بلکه دارای گلوشیدهای زرد یا سفید در دسته‌های زیاد است. رنگ گل‌های آن زرد بوده و به نور کامل آفتاب و نیمه سایه علاقه‌مند است. خاک مناسب این گیاه خاکی با زهکشی خوب است که مدت طولانی خیس نماند. در تابستان باید آبیاری‌اش به‌صورت منظم انجام گیرد ولی بین هر بار آبیاری اجازه دهید خاک آن خشک شود و در زمستان در حدی که پدها چروکیده نشوند، آن را آبیاری کنید. بهترین راه تکثیر این گیاه قلمه زدن است. برای این کار پد مناسبی از گیاه را جدا کرده و چند روزی در سایه نگه دارید تا کمی خشک شود. سپس آن را در خاک مناسب گذاشته و ۲ تا ۳ روز بعد آبیاری کنید. معمولا مدت‌زمان ریشه‌دار شدن قلمه گیاه یک ماه طول می‌کشد.
نگهداری کاکتوس استوانه‌ای (چیلیتا)
این مدل کاکتوس تیغ‌هایی به رنگ زرد یا نارنجی دارد که به شکل دسته‌های ۱۴ تا ۲۵ تایی به سمت بدنه کاکتوس خم شده‌اند. این گیاه گل‌های زرد کمرنگ و صورتی دارد و خاک ماسه‌ای با زهکشی خوب را می‌پسندد. همچنین به نور زیاد و غیرمستقیم آفتاب نیاز دارد. با توجه به اینکه ریشه این کاکتوس بسیار مستعد پوسیدگی است به آبیاری آن توجه کنید. در تابستان به‌طور منظم و پس از خشک شدن خاک آبیاری شود و در زمستان آبیاری‌اش باید بسیار محدود باشد. این گیاه از طریق قلمه زدن قابل تکثیر است.
نگهداری کاکتوس توپ طلایی
تیغ‌های این گونه کاکتوس زرد و سفیدرنگ است که در صورت تابش مستقیم خورشید قد تیغ‌ها بلندتر می‌شود. نمونه‌های بالغ این گونه در صورتی که نور کافی دریافت کرده و قطر آن به ۴۰ تا ۵۰ سانتی‌متر رسیده باشد از اواخر بهار گلدهی‌اش را آغاز می‌کند؛ گل‌های زرد و کوچکی که روزها باز می‌شوند. در دوره رشد تابستانی این گیاه به آب کافی نیاز دارد اما نه خیلی زیاد. پس اجازه دهید سطح خاک مابین دو آبیاری خشک شود. در نتیجه تماس با خاک مرطوب بهتر است اطراف گیاه به‌منظور جلوگیری از پوسیدگی قسمت‌های پایین کاکتوس با سنگریزه پوشانده شود. توجه داشته باشید درصورتی‌که نور آفتاب به‌اندازه کافی نباشد، رشد طولی بیشتر از رشد قطری شده و کاکتوس به صورت نیمه استوانه‌ای بزرگ می‌شود.
نگهداری کاکتوس آلوئه گورخری
برگ‌های این گونه گوشتی و آبدار بوده و به‌صورت به هم چسبیده کنار هم قرار می‌گیرد. خاک سبک (دو قسمت ماسه و یک قسمت خاک‌برگ) مناسب این گیاه است. گل‌های آن به‌صورت خوشه‌ای و زنگوله‌ای شکل بوده و رنگ آن سفید مایل به سبز است که معمولا در تابستان ظاهر می‌شوند. این گیاه به آبیاری زیادی احتیاج ندارد؛ بنابراین اجازه دهید خاکش بین هر آبیاری کاملا خشک شود. این گونه روشنایی را بسیار دوست دارد و به نور کافی آفتاب نیازمند است. بهترین روش برای تکثیر این نوع کاکتوس کاشت پاجوش‌های آن است.
نگهداری کاکتوس سدوم یا ناز سدوم
این گیاه همیشه سبز و گوشتی است. این‌گونه شاخه‌های نازک با برگ‌های استوانه‌ای آبدار به رنگ سبز روشن همراه قرمز دارد. گل‌های این گونه ستاره‌ای شکل و به رنگ زرد کمرنگ، صورتی و سفید است. خاک مناسب این گیاه مخلوطی از خاک باغچه، خاک رس و ماسه شسته شده است. این گیاه به نور زیاد، آبیاری اندک و خاک قلیایی نیاز دارد. برای تکثیر این گیاه یک ساقه را که به‌اندازه کافی بلند شده انتخاب کرده و قلمه انتهایی آن را به طول ۵ سانتی‌متر جدا کنید و آنها را به مدت ۲ روز کنار بگذارید و بعد در خاک نسبتا مرطوب بکارید.
چند نکته طلایی در نگهداری کاکتوس
- برای گیاهانی که به محیط قلیایی نیاز دارند، می‌توانید با آبی که در آن تخم‌مرغ پخته‌اید، گیاه را آبیاری کنید.
- برای گیاهانی که محیط اسیدی را می‌پسندند استفاده از تفاله چای خشک شده نتیجه مطلوبی خواهد داشت.
- برای آبیاری گیاهان‌تان بهتر است از آب شب‌مانده که کلر آن از بین رفته است، استفاده کنید.
- گلدان‌های سفالی مناسب‌ترین گزینه برای نگهداری کاکتوس‌هاست؛ زیرا رطوبت اضافی به‌راحتی از جدار متخلخل آنها خارج شده و سلامت ریشه را تامین می‌کند و از سوی دیگر هوا به‌راحتی وارد خاکدانه‌های اطراف گیاه شده و تهویه کافی اطراف ریشه‌ها صورت می‌گیرد. استفاده از گلدان‌های پلاستیکی باعث ضعیف شدن گیاه شده و رشد آن را کاهش می‌دهد.
- فراموش نکنید برای اینکه کاکتوس تان در فصل بهار و تابستان به گلدهی برسد، لازم است در فصل زمستان شرایط خوبی برای استراحت داشته باشد؛ بنابراین توجه کنید در فصل سرما کاکتوس را در مکانی خنک قرار داده و آبیاری آن را بسیار محدود کنید.
منبع: مجله منزل
